Ocena punktowa zmian klimatu na podstawie średniej dobowej temperatury powietrza obliczana różnymi metodami

• Autorzy: Biniak-Pierog M. , Zyromski A.

Warianty tytułu

EN

Assessment of climate changes in a point scale on the basis of daily mean of air temperature calculated with different methods

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzone w pracy analizy miały na celu sprawdzenie porównywalności wybranych metod wyznaczania średniej dobowej temperatury powietrza we Wrocławiu-Swojcu oraz ich przydatności do oceny punktowej zmian klimatu. Przeprowadzono analizę tendencji średnich oraz najniższych i najwyższych wartości temperatury powietrza w obrębie dekad i całych miesięcy na przestrzeni lat 1980 ÷ 2009 z wykorzystaniem prostego narzędzia statystycznego, jakim są trendy liniowe oraz w oparciu o przynależne im wartości współczynników determinacji R², określające poziom ich istotności. Przeprowadzone analizy wykazały, że wyliczone różnymi metodami średnie wartości temperatury powietrza można składać w ciągi, które należy traktować jako homogeniczne. Analiza porównawcza tendencji średnich i ekstremalnych wartości temperatury powietrza w okresie 1971 ÷ 2000, przyjmowanym jako norma klimatologiczna, oraz w okresie 1980 ÷ 2009 wykazała istotność zmian przypadających na kwiecień. Dla 49-ciągu 1961 ÷ 2009 najwyższą istotną wartość współczynnika determinacji otrzymano dla sierpnia.

EN

Paper verified the comparability of selected methods for determining daily averages of air temperature in Wrocław-Swojec and their usability to assess the climate changes in a point scale. The analysis of trends in average, the lowest and highest values of air temperature within decade scale and the whole months in years 1980 ÷ 2009 was done, using simple statistical tools which are linear trends and their retained values of determination coefficients R², indicating their level of significance. The studies showed that the calculated average values of air temperature by means of different methods may be assembled in series, which should be treated as homogeneous. Comparative analysis for trends of average and extreme values of air temperature in the period 1971 ÷ 2000, assumed as a standard in climatology, and 1980 ÷ 2009 period showed the importance of changes in April. For the 49-year period 1961 ÷ 2009 highest significant coefficient of determination was obtained for August.

Słowa kluczowe

PL

zmiany klimatyczne; temperatura powietrza; srednie dobowe; dane pomiarowe; ocena punktowa; metody pomiarow; Wroclaw; Swojec k.Wroclawia

EN

climate change; air temperature; measurement data; measurement method; Wroclaw city

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 561
• Opis fizyczny: s.11-24,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Biniak-Pierog M.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Zyromski A.

Bibliografia

• Biniak-Pieróg M., Kajewska J., Żyromski A. 2009. Wieloletnie tendencje maksymalnych wartości temperatury powietrza w półroczu letnim. Acta Agrophysica, zeszyt 171, 14(2): 273 - 286.
• Janiszewski F. 1988. Wskazówka dla posterunków meteorologicznych. Wyd. II popr., Warszawa (instrukcja).
• Kaszewski B. M., Mrugała Sz. 2001. Wybrane charakterystyki temperatury powietrza i opadów atmosferycznych na obszarze Lubelszczyzny (1951 - 1990). Acta Agrophysica, Seria Monografie 47: 74 ss.
• Kaszewski B. M., Siwek K. W., Siłuch M., Gluza A. F. 2007. Ekstremalne wartości wybranych charakterystyk termicznych w Lublinie (1951 - 2004), w: Cywilizacje i żywioły. Szkutnicki J. i in. (red.), Seria: Monografie Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa: 118 - 126.
• Kożuchowski K., Marciniak K. 1992. Kontynentalizm termiczny klimatu na obszarze Polski w okresie 1881 - 1980. Wiadomości Instytutu Meteorologii i Gospodarski Wodnej, tom XV( XXXIV), z. 4: 89 - 95.
• Krzysztofiak M., Urbanek D. 1978. Metody statystyczne. PWN, Warszawa: 416 ss.
• Lorenc H. (red.) 2005. Atlas klimatu Polski. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Warszawa: 116 ss.
• Lorenc H., Suwalska-Bogucka M. 1993. Dlaczego nie można zrezygnować z nocnych obserwacji temperatury i wilgotności względnej powietrza na posterunkach meteorologicznych. Gazeta Obserwatora, 6, listopad - grudzień, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa Rok XLII: 7 - 9.
• Michalska B., Kalbarczyk E. 2005. Longterm changes in air temperature and precipitation on Szczecińska Lowland. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities, Volume 8, Issue 1, Environmental Development.
• Smolec A. 2007. Regiony termiczne Europy, w: Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych. Piotrowicz K. i Twardosz R. (red.). Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków: 175 - 183.
• Statistica 9. StatSoft Polska, nr licencji AGFP003B482817AR-2.
• Trepińska J. (red.) 1997. Wahania klimatu w Krakowie (1792-1995). Instytut Geografii Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków: 204 ss.
• WMO 1996. Climatological normals (CLINO) for the period 1961 - 1990. WMO No. 847. Geneva. Rec. Kossakowska-Cezak U. Przegl. Geofiz. 1999, 44(1 - 2).
• WMO 2008. Guide to Meteorological Instruments and Methods of Observation. No. 08, Seventh Edition: 43 - 63.
• Zveryaev I. I. 2007. Climatology and long-term variability of the annual cycle of air temperature over Europe. Russian Meteorology and Hydrology 32(7): 426 - 430.