Nouvelles observations sur les Conulaires

• Autorzy: Kozlowski R.

Warianty tytułu

PL

Nowe obserwacje nad konulariami

RU

Novye nabljudenija nad konuljarijami

• Języki publikacji: FR

Abstrakty

FR

L'auteur donne l'exposé de ses observations faites sur des Conulaires ordoviciennes, de leur ontogénie et de la microstructure de leur test. Pour la première fois depuis les découvertes faites par Ruedemann (1896, 1898) ont été trouvées plusieurs thèques des Conulaires jeunes et on a pu mettre en évidence la diversité de leur morphologie, ainsi que la présence fréquente chez elles d'épines creuses. Pour la première fois aussi on a pu constater la présence des pores dans le test. L'analyse de la microstructure du test conduit l'auteur à admettre que celui-ci devait être sécrété à l'intérieur du tégument. L'étude des "tubercules perforés",observés il y a un siècle par Barrande, auxquels l'auteur applique ici le nom des choanophymes, fait supposer la présence chez les Conulaires d'organes spéciaux de sens. Après avoir fait une revue critique de différentes hypothèses, concernant la position des Conulaires dans le système zoologique, l'auteur arrive à la conclusion que ces animaux fossiles représentaient un embranchement à part, n'ayant aucune liaison phylétique directe avec les autres embranchements connus.

PL

Chociaż rodzaj Conularia wprowadzony został do nomenklatury paleontologicznej równo półtora wieku temu (Sowerby, 1818) i od tego czasu poświęcono konulariom kilka monografii oraz liczne mniejsze publikacje, badania autora dowiodły, że można jeszcze poczynić na tych skamieniałościach wiele nowych i bardzo ważnych obserwacji. Materiały konularii ordowickich, jakie autor zdołał zgromadzić w ciągu dwudziestu lat preparowania chemicznego, są na pozór bardzo skromne, gdyż składają się z około 20 osobników młodych, często niekompletnych, i kilkudziesięciu fragmentów tek o rozmiarach od 1 do 4 mm. Dzięki jednak wyjątkowo korzystnemu stanowi ich zachowania, materiały te pozwoliły poczynić sporo obserwacji, rzucających nowe światło na tę zagadkową grupę zwierząt wygasłych. Wypreparowane dość liczne teki konularii młodych różnią się tym od jedynych dotychczas znanych, opisanych przez Ruedemanna (1896, 1898), że pozbawione są dyska bazalnego i że często opatrzone są rurkowatymi kolcami, komunikującymi z wnętrzem teki, czego nikt dotychczas nie obserwował. Co się tyczy mikrostruktury, to można było stwierdzić, że ściany tek zbudowane są z dwu warstw zasadniczych, z których zewnętrzna nazwana została warstwą ornamentogenną, gdyż ona tylko bierze udział w budowie elementów ornamentacji, tj. żeberek i brodawek, wewnętrzna zaś - warstwą bazalną. Zaobserwowano, po raz pierwszy, obecność porów w ścianach teki. Pory te występują prawie wyłącznie w warstwie ornamentogennej. Nie przenikają one na wylot całej warstwy, lecz ograniczone są do poszczególnych blaszek, z których warstwa ta składa się. W pewnych okazach zamiast porów występują kręte kanaliki, niekiedy rozgałęzione. Stwierdzono też, że blaszki warstwy ornamentogennej zbudowane są z wielokątnych komórek, tworzących gęstą siatkę. Brodawki występujące na żeberkach ścian są niekiedy przebite na wylot. Tego rodzaju brodawki, których lejkowaty kanał przebija obie warstwy ściany, nazwane zostały przez autora choanofymami (choanophymes). Występowały one przy brzegu aperturalnym teki. Autor przypuszcza, że choanofymy zawierały za życia zwierzęcia jakieś specjalne organa czuciowe. Analiza mikrostruktury ścian teki skłania autora do przypuszczenia, że warstwa ornamentogenna wydzielana była przez tkankę epidermalną, pokrywającą z zewnątrz ściany teki i, co za tym idzie, że tekę konularii należy uważać raczej za szkielet wewnętrzny. Dysk bazalny, opisany przez Ruedemanna u pewnych młodych konularii, wskazuje na ich osiadły tryb życia. Dyska takiego nie ma przy młodych tekach zbadanych przez autora. Nie występują one też na ogół na okazach dorosłych. Zatem jest prawdopodobne, że większość konularii wiodła swobodny tryb życia, szczególnie w stadium dorosłym. Przegląd krytyczny opinii, dotyczących stanowiska systematycznego konularii, skłania autora do odrzucenia hipotezy postawionej przez Kiderlena (1937), a popartej przez Moore’a i Harringtona (1956) oraz ostatnio przez Wernera (1966), o przynależności konularii do Scyphozoa. Autor podziela raczej opinie wyrażone przez R. i E. Richterów (1930) oraz H. i G. Termierów (1948), że konularie nie mają bliższego pokrewieństwa z żadnym z typów świata zwierzęcego, lecz stanowią same w sobie odrębny typ.

RU

Хотя род Conularia введен был в палеонтологическую номенклатуру ровно 150 лет тому назад (Sowerby, 1818) и от тех пор конуляриям посвящено несколько монографий и много меньших статей, исследования автора доказали, что на этих окаменелостях можно провести много новых и очень важных наблюдений. Материалы по конуляриям из ордовика, собранные автором на протяжении 20 лет химической препарировки, с виду очень скромные, ибо состоят лишь из 20 юных особей, часто неполных, и несколько десятков фрагментов тек размером 1-4 мм. Однако благодаря очень хорошей сохранности, эти материалы позволили провести ряд наблюдений, которые проливают новый свет на эту загадочную группу вымерших животных. Выпрепарированные довольно обильные теки юных конулярий отличаются тем от единых до сих пор известных и описанных Рюдэманном (Ruedemann, 1896, 1898), что оне лишены базального диска и что часто снабжены трубчатыми шипами, имеющими сообщение с полостью теки, чего до сих пор никто не наблюдал. Что касается микроструктуры, то можно было констатировать, что стенки тек построены двумя основными слоями, из которых наружный назван орнаментогенным, так как только он принимает участие в строении элементов орнаментации, т.е. ребрышек и бугорков, внутренний же - слоем базальным. Впервые замечено присутствие пор в стенках теки. Эти поры находятся почти исключительно в орнаментогенном слое. Оне не проникают насквозь целого слоя, а приурочены только к отдельным пластинкам, из которых построен этот слой. В некоторых экземплярах, вместо пор находятся извилистые, иногда разветвляющиеся мелкие каналы. Констатировано тоже, что пластинки орнаментогенного слоя построены многоугольными ячейками, составляющими густую решетку. Бугорки находящиеся на ребрышках стенок, иногда пробиты насквозь. Такие бугорки, которых воронкообразный канал пробивает оба слоя стенки, автор назвал хоанофымами (choanophymes). Находились они около апертурного края теки. Автор предполагает, что хоанофымы в прижизненном состоянии животного содержали какие-то особенные органы чувств. Анализ микроструктуры стенок склоняет автора к предположению, что орнаментогенный слой откладывался эпидермальной тканью, покрывающей снаружи стенки тек и, что затем следует, тека конулярии является ее внутрен-ным скелетом. Базальный диск, описанный Рюдеманном у некоторых юных конулярий указывает на то, что они прикреплялись к субстрату. Такой диск отсутствует у юных тек, исследованных автором. Нет их тоже вообще у взрослых экземпляров. Вероятно затем, что большинство конулярий, а в частности в зрелой стадии, являлось свободно-подвижными животными. Критический обзор мнений насчет систематической позиции конулярий склоняет автора к отвержению гипотезы Кидерлена (Kiderlen, 1937), позднее поддержанной Моором и Гаррингтоном (Moore & Harrington, 1956), а в последнее время также Варнером (Werner, 1966) о принадлежности конулярий к Scyphozoa. Автор поддерживает мнение Р. и Э. Рихтеров (R. & Е. Richter, 1930) и X. и Г. Тэрмеров (Н. & G. Termier, 1948) о том, что конулярии не имеют близкого родства ни с одним типом животных, а являются совсем особым типом в систематическом отношении.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1968
• Tom: 13
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.497-531,fig.,ref.

Twórcy

autor

Kozlowski R.

• Institut de Paleozoologie, Academie Polonaise des Sciences, Zwirki i Wigury 93, Warsaw, Poland

Bibliografia

• BARRANDE, J. 1867. Système silurien du centre de la Bohême. 3: Ordre des Ptéropodes. I-XV+1-54, Prague.
• BOUČEK, B. 1928. Révision des Conulaires paléozoïques de la Bohême. - Palaeontogr. Bohemiae, 11, 56-108, Prague.
• BOUČEK, B. & ULRICH, T. 1929. Étude sur la coquille du genre Conularia Müller. - „Věstník”, Serv. Géol. Rép. Tchécosl., 5, 205-218, Praha.
• HOLM, G. 1893. Sveriges kambrisk-silurska Hyolithidae och Conulariidae. - Sver. Geol. Unders., C. 12, 113-144, Stockholm.
• KIDERLEN, H. 1937. Die Conularien. Über Bau und Leben der ersten Scyphozoa. - N. Jb. Min. etc., Beil. - Bd. 77, B, 113-169, Stuttgart.
• KNIGHT, J. B. 1937. Conchopeltis Walcott, an Ordovician genus of the Conulariida. - J. Paleont. 11, 3, 186-188, Tulsa.
• KOWALSKI, J. 1935. Les Conulaires. Quelques observations sur leur structure anatomique. - Bull. Soc. Sci. Nat. Ouest, sér. 5, 5, 281-293, Nantes.
• KOZŁOWSKI, R. 1967. Sur certains fossiles ordoviciens à test organique (Niektóre skamieniałości ordowickie o szkielecie organicznym). - Acta Palaeont. Pol., 12, 2, 99-132, Warszawa.
• MOORE, R. C. & HARRINGTON, H. J. 1956. Scyphozoa. In: R. C. Moore (ed.), Treatise on Invertebrate Paleontology, Part F, F38-F66, Lawrence.
• PELSENEER, P. 1889. Sur un nouveau Conularia du Carbonifère et sur les prétendus „Ptéropodes” primaires. - Mém. Soc. Belge Géol., 3, 124-136, Bruxelles.
• RICHTER, R. & E. 1930. Bemerkenswerterhaltene Conularien und ihre Gattungsgenossen im Hunsrückschiefer (Unterdevon) des Rheinlandes. - Senckenbergiana, 12, 1, 152-171, Frankfurt a. M.
• RUEDEMANN, R. 1896. Note on the discovery of a sessile Conularia. - Amer. Geologist, 17, 1, 158-165, Minneapolis.
• - 1898. The discovery of a sessile Conularia. - N. Y. State Geol., Ann. Rep., 15, 701-720, Albany.
• SLATER, J. L. 1907. A Monograph of British Conulariae. Palaeontogr. Soc., 1-41, London.
• SOWERBY, J. 1818. Mineral conchology of Great Britain, 3, p. 107.
• TERMIER, H. & G. 1948. Position systématique et biologie des Conulaires. - Rev. Scient., 3300, 711-720, Paris.
• WERNER, B. 1966. Stephanoscyphus (Scyphozoa, Coronatae) und seine direkte Abstammung von den fossilen Conulata. - Helgol. Wiss. Meeresunt., 13, 317-347.
• WIMAN, C. 1895. Paläontologische Notizen. - Bull. Geol. Inst. Univ. Upsala, 113-117, Upsala.