Nowe stanowisko mącznicy lekarskiej Arctostaphylos uva-ursi w Tatrach polskich

• Autorzy: Zieba A.

Warianty tytułu

EN

A new site of Arctostaphylos uva-ursi in the Polish Tatra Mts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Mącznica lekarska Arctostaphylos uva-ursi L. z rodziny wrzosowatych Ericaceae jest gatunkiem cyrkumborealnym. Przez teren Polski przebiega południowa i południowo-zachodnia granica zwartego zasięgu tego gatunku. W Karpatach polskich mącznica lekarska podawana była zaledwie z pięciu reliktowych stanowisk i w Czerwonej księdze Karpat polskich ma status gatunku narażonego na wyginięcie (VU). Wszystkie stanowiska znajdują się w Tatrach Zachodnich. Nowe miejsce występowania tej rośliny odkryto na dolomitowych skałkach Krytej Czuby w Dolinie Chochołowskiej, na wysokości 1232 m n.p.m., gdzie roślina tworzy trzy płaty o łącznej powierzchni około 15 m2. Mącznica lekarska rośnie tutaj w murawie naskalnej Carici sempervirentis-Festucetum tatrae, w sąsiedztwie reliktowych lasków sosnowych Vario-Pinetum

EN

Arctostaphylos uva-ursi L. from the family of Ericaceae is a widespread circumpolar plant. In Poland, the species reaches its southern limit of the European distribution. Th e species has been known from only fi ve relic locations in the Polish Tatra Mts. According to the Red Data Book of the Polish Carpathians, it is a vulnerable species (VU) (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2008). Th e new location has been discovered in 2012 in the Chochołowska Valley (Western Tatra Mts). A. uva-ursi covers the dolomite rocks and cliff s of Mount Kryta Czuba (1232 m a.s.l.). Small shrubs of the common bearberry are divided into three patches of the total area of about 15 m2. Th e species grows in a rich sward of Carici sempervirentis-Festucetum tatrae with the calciphilous alpine plants. Th e Scots pine forest Vario-Pinetum (the Tatra relic) grows close to that area – another potential habitat of A. uva-ursi. Th e new site is located in the area of private forests, where silviculture and harvesting are carried out. However, it is also a part of the Tatra National Park, where all forest operations have to be discussed with the national park authorities. Th e terrain where the species grows prevents any kind of forestry activities. Furthermore, A. uvaursi is a protected species in Poland. Certain threats may be posed by progressive erosion of the rocks and the slope, therefore, the new location of this threatened species should be included in the monitoring

Słowa kluczowe

PL

wrzosowate; Ericaceae; gatunki narazone na wyginiecie; macznica lekarska; Arctostaphylos uva-ursi; wystepowanie; nowe stanowiska; Tatry Polskie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2014
• Tom: 70
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.362-366,rys.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zieba A.

• Dolina Chochołowska 306, 34-512 Witów

Bibliografia

• Gawłowska J. 1966. Reliktowe stanowiska mącznicy lekarskiej Arctostaphylos uva-ursi L. w Tatrach. Wierchy 34: 27-32.
• Hultén E., Fries M. 1986. Atlas of North European vascular plants: north of the Tropie of Cáncer. Tom 1-3. Koeltz, Kónigstein.
• Kolbenheyer K. 1872. Dodatek do flory Białej i Żywca. Sprawozdania Komisji Fizyograficznej 6: 15-24.
• Matuszkiewicz W. 2008. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Michalik A. 1985. Geologia - Litologia i Stratygrafia. W: Trafas K. (red.). Atlas Tatrzańskiego Parku Narodowego. Zakopane-Kraków.
• Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 1996. Zbiorowiska roślinne. W: Mirek Z‘. (red.). Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego. TPN, Kraków-Zakopane: 267.
• Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 2008. Mącznica lekarska. W: Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Czerwona księga Karpat polskich. Rośliny naczyniowe. Inst. Bot. im. W. Szafera PAN, Kraków: 164-165.
• Skawiński P., Zięba T., Babicz f. 1995. Przyroda i gospodarka. W: Adamczyk M.J., Skawiński P., Zięba T., Babicz J. (red.). Tatrzańska Wspólnota Leśna w Witowie. Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Nowy Targ: 141-158.
• Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. 1953. Rośliny polskie. PWN, Warszawa.
• Soltésová A., Dübravcová Z., Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z., Paclová L. 2010. Cievnaté rastliny. W: kolektiv autorov (red.). Tatry - priroda. Baset, Praha: 368-370, 385.