Rolnicze i ekonomiczne uwarunkowania uprawy zbóż w zróżnicowanych warunkach klimatyczno-glebowych

• Autorzy: Klima K. , Stoklosa A. , Puzynska K.

Warianty tytułu

EN

Agricultural and economic circumstances of cereal cultivation under differentiated soil and climate conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy oceniono plonowanie i dochodowość uprawy zbóż wysiewanych w zróżnicowanych warunkach klimatyczno-glebowych. Przedmiotem badań realizowanych w latach 2005-2008 były dwa jednoczynnikowe doświadczenia polowe, założone metodą losowanych bloków w 4 powtórzeniach. Pojedyncze poletko posiadało powierzchnię 18 m². Uprawiano owies, jęczmień jary, pszenżyto jare oraz mieszankę owsa z jęczmieniem jarym. Przedplonem dla wszystkich zbóż był ziemniak na oborniku. Testowane rośliny uprawiano w zróżnicowanych warunkach klimatyczno-glebowych, tj. w stacji doświadczalnej Mydlniki k. Krakowa (270 m n.p.m.) oraz Czyrna k. Krynicy (545 m n.p.m. Beskid Niski). W wyniku badań stwierdzono, iż średni plon zbóż uzyskany w lepszych warunkach klimatyczno-glebowych okolic Krakowa był o 9% większy aniżeli w warunkach górskich Beskidu Niskiego. Mieszanka owsa z jęczmieniem jarym wydała większy plon niż zboża uprawiane w siewie czystym. Wartość produkcji oraz nadwyżka bezpośrednia uzyskana w okolicach Krakowa była średnio o 12% większa niż w warunkach górskich. Uprawa zbóż w dogodniejszych warunkach klimatyczno-glebowych spowodowała uzyskanie większej wartości (o 240 zł·ha⁻¹) dochodu rolniczego. Dopłata ONW wynosząca 320 zł·ha⁻¹ skutecznie rekompensowała mniejsze plony uzyskane w warunkach górskich.

EN

The object of study was to evaluate the yielding and remunerativeness of cereals cultivated under differentiated soil and climate conditions. The research was carried out in 2005-2008 in two single factorial field experiments in random-block design and 4 replications; single plot area was 18 m². The first factor comprised different soil and climate conditions at two research stations: Mydlniki near Kraków (270 m above sea level) and Czyrna near Krynica in Low Beskids (545 m above sea level), whereas the second factor - pure sowings of oats, spring barley, spring triticale and mixture of oats and spring barley. Potato on farmyard manure was a forecrop for all tested cereal plants. Average yield of cereals grown at better environment conditions on Kraków area was by 9% higher comparing to the mountain area of Low Beskids. The mixture of oat and spring barley yielded higher than cereals sown in pure stands. The value of production and gross surplus obtained from Kraków area was on average by 12% higher as compared to mountain area. Cultivation of cereals under better soil and climate conditions brought to obtaining by 240 PLN per ha higher value of agricultural surplus. Subsidy for less favoured areas (LFA) equal to 320 PLN per ha efficiently recompensed lower crops yields on the mountainous areas.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 559
• Opis fizyczny: s.115-121,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klima K.

• Katedra Agrotechniki i Ekologiki Rolniczej, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie

autor

Stoklosa A.

• Katedra Agrotechniki i Ekologiki Rolniczej, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie

autor

Puzynska K.

• Katedra Agrotechniki i Ekologiki Rolniczej, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie

Bibliografia

• Bednarz B., Ciukaj J., Pobereżnik B., Pisarz A., Tomasiak I. 2008. Kalkulacje produkcji rolniczej. Wyd. MODR, Karniowice: 58 ss.
• Bereżnicka J. 2005. Programy rolnośrodowiskowe - źródło dodatkowych dochodów dla rolników. Acta Agraria et Silv., Agraria XLIV/1: 19-30.
• Górski T., Krasowicz S., Kuś J. 1999. Glebowo-klimatyczny potencjał Polski w produkcji zbóż. Pam. Puławski 114: 127-142.
• Hess M. 1965. Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich. Zesz. Nauk. UJ, Pr. Geogr. 11: 1-262.
• Kaczorowska Z. 1962. Opady w przekroju wieloletnim. Prace Geogr. IG PAN 33: 107 ss.
• Klima K., Pisulewska E. 2004. Reakcja owsa oplewionego i nieoplewionego na warunki opadowo-termiczne w terenach górskich. Acta Agroph. 3(2): 271-280.
• Łopaciuk W., Drożdż J., Krzemiński M., Włodarczyk M. 2009. Rynek zbóż. Analizy Rynkowe nr 37. IERiGŻ, Warszawa: 38 ss.
• Nietupski T. 1996. Ekonomiczne problemy rolnictwa w Sudetach, w: Rozwój terenów górskich w Polsce południowej. Mat. konf. FAPA Muszyna-Kraków. Wyd. AR w Krakowie: 123-132.
• Niewęgłowska G. 2001. Mały poradnik zarządzania gospodarstwem rolniczym. Wyd. IERiGŻ, Warszawa: 96 ss.
• Noworolnik K., Terelak H. 2005. Plonowanie jęczmienia jarego i owsa oraz ich mieszanek w zależności od warunków glebowych. Rocz. Gleb. LVI 3/4: 60-66.
• Poczta W., Pawlak K., Kiryluk-Dryjska, Siemiński P. 2007. Perspektywy Polskich gospodarstw rolnych w europejskim modelu rolnictwa. Stow. Ekon. Rol. i Agrobiznesu IX(2): 288-300.
• Rudnicki F. 1995. Porównanie reakcji jęczmienia jarego i owsa na warunki opadowo-termiczne. Fragmenta Agronomica XII, 3(47): 21-31.
• Rudnicki F. 2005. Mieszanki zbożowe i zbożowo-strączkowe, w: Rynki i technologie produkcji roślin uprawnych. Praca zbior. pod red. J. Chodkowskiego. Wieś Jutra: 197-213.
• Szarek K., Klima K. 2006. Porównanie plonowania i elementów struktury plonu owsa uprawianego w zróżnicowanych warunkach klimatyczno-glebowych. Biul. IHAR 239: 173-183.
• Wanic M., Nowicki J., Bielski S., Jastrzębska M. 2004. Reakcja mieszanki jęczmienia jarego z owsem na różne przedplony i częstotliwość uprawy w płodozmianie. Acta Scent. Pol. Agricultura 3(2): 165-176.
• Witek T. 1979. Wpływ jakości gleb na plonowanie roślin uprawnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 224: 35-47.
• Zaleski A., Mieczkowski J., Oleksiak T., Pawlak J., Pruszyński S., Talarek M., Zalewski A., Mieszkowska L. 2009. Rynek środków produkcji i usług dla rolnictwa. Analizy Rynkowe 35, IERiGŻ, Warszawa: 31.
• Ziernicka A. 2001. Klasyfikacja odchyleń od normy temperatwy powietrza w Polsce południowo-wschodniej. Zesz. Nauk AR w Krakowie, Inż. Roln. 22: 7-18.