Wpływ nawożenia azotowego na plon i wartość żywieniową ziarna owsa

• Autorzy: Tobiasz-Salach R. , Bobrecka-Jamro D.

Warianty tytułu

EN

Impacts of nitrogen fertilisation on yields and nutritional values of oats grains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nawożenie azotowe jest jednym z wielu czynników wpływających na plon i wartość odżywczą ziarna owsa. Zakres tego wpływu zależy od warunków glebowo-klimatycznych, odmiany, formy i dawki azotu oraz sposobu jego aplikacji. W artykule opisano wyniki badań literaturowych dotyczących wpływu nawożenia azotowego na plon, podstawowy skład chemiczny oraz zawartość ß–glukanów i aminokwasów w ziarnie. Wyższe dawki nawożenia azotowego wpływają na wzrost zawartości białka w ziarnie i poprawiają jego wskaźniki odżywcze, zwiększają zawartość składników mineralnych i ß--glukanów oraz nie wpływają, a czasem obniżają zawartość tłuszczu ogólnego.

EN

Nitrogen fertilisation is one of several factors influencing the yield and nutritional value of oats grains. The scope of the impact depends on factors such as prevailing soil and weather conditions, variety, the type and dosage of nitrogen, including its method of application. The paper presents the findings of literature based studies on the impacts of nitrogen fertilisation on yield, chemical composition, including the content of ß–glucan and amino-acids in grains. Higher dose of nitrogen fertilisation resulted in increased protein content of grains, improved its nutritional indicators,, increased content of mineral components and ß-glucan but had no impacts on total fat content, although it sometimes lowered it.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Przegląd Zbożowo-Młynarski
• Rocznik: 2016
• Tom: 60
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.28-30,bibliogr.

Twórcy

autor

Tobiasz-Salach R.

• Katedra Produkcji Roślinnej, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów

autor

Bobrecka-Jamro D.

• Katedra Produkcji Roślinnej, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów

Bibliografia

• [1] Bartnikowska E., E. Lange, M. Rakowska 2000a. Ziarno owsa – niedocenione źródło składników odżywczych i biologicznie czynnych. Cz. I. Ogólna charakterystyka owsa. Białka, tłuszcze. Biul. IHAR, 215: 209-221.
• [2] Biel W., K. Bobko, R. Maciorowski R. 2009. Chemical composition and nutritive value of husked and naked oats grain. J. Cereal Sci., 49: 413-418.
• [3] Biel W., R. Maciorowski, K. Bobko, I. Jaskowska 2011. Chemical composition and energy value of dwarf oats grain. Ital. Journal Food Sci., vol. 23 iss. 2: 180-187
• [4] Bobrecka-Jamro D., R. Tobiasz-Salach 1999. Ocena wartości gospodarczych nowych rodów owsa nagoziarnistego uprawianego w województwie rzeszowskim. Żywność Nauka, Technologia Jakość Supl. PTTŻ Kraków s. 90-96.
• [5] Brown C., J. Craddock 1972. Oil content and oat weight of entries in the world” Oat Collection. Crop. Sci., 12: 145-148.
• [6] Czubaszek A. 2006. Ocena właściwości reologicznych ciasta i jakości chleba pszennego z dodatkiem śruty owsianej. Biul. IHAR, 239: 247-257.
• [7] Fabijańska M., J. Kosieradzka 1995. Atuty odmian nagich. Nowoczesne rolnictwo 3:
• [8] Fabijańska M., I. Kozieradzka, J. Sokół, M. Bekta, B. Bobel 2002. Polskie odmiany zbóż w żywieniu zwierząt. Zesz. Nauk. PTZ Przegląd Hodowlany. 60:197-210
• [9] Fan M., Z. Zhang, F. Wang, Z. Li, Y. Hu 2009. Effect of nitrogen forms and level on β-glucan accumulation in grains of oat (Avena sativa L.) plants. J. Plant Nutr. Soil Sci., 172: 861-866.
• [10] Gąsiorowski H. 1995. Owies – chemia i technologia. PWRiL Poznań. s. 180.
• [11] Gąsiorowski H. 2003. Owies w żywieniu człowieka. Przegląd Zbożowo-Młynarski. 4: 2-4.
• [12] Gąsiorowski H. 2003a. Wartość fizjologiczno-żywieniowa owsa. Przegląd Zbożowo-Młynarski. 3: 26-28.
• [13] Güler M. 2011. Nitrogen and irrigation effects on grain β-glucan content of oats (Avena sativa L.) Australian Journal of Crop Science vol. 5 Iss. (3): 242-247.
• [14] Humphreys D.G., D.E. Mather, D.L. Smith 1994. Nitrogen – Fertilizer and seeding date induced changes in protein, oil and beta–glucan content in four oat cultivars. J. Cereal Sci. 20: 283–290.
• [15] Jackson, G. D., R.K. Berg, G.D. Kushnak, T.K. Blake, G.I. Yarrow 1994. Nitrogen effects on yield, beta-glucan content, and other quality factors of oat and waxy hulless barley. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 25: 3047-3055.
• [16] Kawka A. 1996. Lipidy ziarna owsa – zawartość, rozmieszczenie i skład frakcyjny. Postęp. Nauk Roln. nr 1: 65-73.
• [17] Leszczyńska D., K. Noworolnik 2008. Wpływ nawożenia azotem i gęstość siewu na plonowanie, komponenty plonu oraz zawartość białka i plon białka owsa nagoziarnistego. Fragm. Agron. 1(97): 220-227.
• [18] Leszczyńska D., K. Noworolnik 2010. Wpływ nawożenia azotem i gęstości siewu na plonowanie owsa nagoziarnistego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 3 (70), 197-204.
• [19] Lutowska N., M. Tyranowska 2008. Cechy ziarna owsa jako surowca do produkcji otrąb owsianych. Biul. ITŻPR, 1: 19-20.
• [20] Maciejewicz-Ryś J., J. Sokół 1999b. Wartość pokarmowa ziarna owsa oplewionego (Avena sativa L.) i nagoziarnistego (Avena sativa var. nuda). Żywność, Nauka, Technologia, Jakość., Supl.1 (18): 273-277.
• [21] Maciejewicz-Ryś J., K. Sokół 1999a. Wpływ L-lizyny lub preparatu enzymatycznego na wartość pokarmową białka owsa nagoziarnistego (Avena sativa var. nuda) i oplewionego (Avena sativa L.) Żywność, Nauka, Technologia, Jakość., Supl.1 (18): 267-272.
• [22] Maciorowski R., Z. Nita, M. Piech 2001. Reakcja owsa nieoplewionego i oplewionego na nawożenie azotem, W: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików, s. 111-119.
• [23] Maciorowski R., Z. Nita, S. Stankowski, K. Werwińska 2006. Reakcja owsa nagoziarnistego i oplewionego na działanie regulatorów wzrostu w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotem, W: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików, s. 137-146.
• [24] Maciorowski R., K. Petkov, M. Piech 2003. Plon ziarna i składników pokarmowych owsa nieoplewionego i oplewionego uprawianego przy dwóch poziomach nawożenia azotem, W: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików 2003, s. 103-112.
• [25] Noworolnik K., L. Maj 2005. Plonowanie owsa nagoziarnistego na tle oplewionego w zależności od nawożenia azotem. Pam. Puł. 139: 129 – 136.
• [26] Piech M., Z. Nita, R. Maciorowski 1999. Porównanie plonowania dwóch odmian owsa nieoplewionego z oplewionym przy dwóch poziomach nawożenia azotem. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, Supl., AR Kraków, 1(18): 137-141.
• [27] Pisulewski P. M., M. Gibiński, B. Achrem-Achremowicz 1999. Współczesne metody oceny białek roślinnych na przykładzie ziarna owsa. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość, Supl. 1 (18): 196-213.
• [28] Podolska G., L. Maj, Z. Nita 2006. Wielkość plonu i komponentów plonu u nagoziarnistej formy owsa karłowego w zależności od gęstości siewu i dawki nawożenia azotem. Biul. IHAR. 239: 49-59.
• [29] Ralcewicz M., T. Knapowski 2006. Ocena oddziaływania wybranych czynników agrotechnicznych na wielkość plonu ziarna i skład aminokwasowy białka owsa. Biul. IHAR, 239: 193-204.
• [30] Saastamoinen M., V. Hietaniemi, J.M. Pihlava, M. Eurola, M. Kontturi, H. Tuuri, M. Niskanen, A. Kangas 2004. Beta-glucan contents of groats of different oat cultivars in official variety, in organic cultivation, and in nitrogen ferilization trials in Finland. Agri. Food Sci. 13: 68-79.
• [31] Saastamoinen M., S. Plaami, J. Kumpulainen 1992. Genetic and environmental variation in beta-glucan content of oats cultivated or tested in Finland. J. Cereal Sci. 16: 279-290.
• [32] Sułek A. 2003. Wpływ dawek azotu na plon ziarna i jego komponenty u nowych odmian owsa, W: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików, s. 125-130.
• [33] Szmigiel A. 2006. Wykorzystanie azotu z nawozów przez nagoziarnistą i oplewioną formę owsa. Biul. IHAR 239: 35-39.
• [34] Szmigiel A., A. Oleksy 2006. Wpływ nawożenia azotem na plonowanie nagoziarnistej i oplewionej formy owsa. Biul. IHAR 239 s. 27-33.
• [35] Tobiasz-Salach R. 2013. Wpływ nawożenia azotem na plon i jakość ziarna owsa siewnego uprawianego w warunkach glebowo-klimatycznych województwa podkarpackiego. Wydawnictwo UR, s. 104.
• [36] Topping L. D., R.J. Illman 1992. Towards an Understanding of how Oats Lower Cholesterol, Proceedings of the Fourth International Oat Conference. Adelaide. South Australia. Vol. I “ The changing role of oats in human and nutrition.: 14-18.
• [37] Walens M. 2003.Wpływ nawożenia azotowego i gęstości siewu na wysokość i jakość plonu ziarna odmian owsa oplewionego i nagoziarnistego. Biul. IHAR 229: 115-124.
• [38] Wróbel E., T. Krajewski, W. Krajewski 2003. Wpływ nawożenia azotem na plonowanie i strukturę plonu owsa oplewionego i nagoziarnistego. Biul. IHAR 229: 95-102.