Flora segetalna Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych

• Autorzy: Warcholinska A.U.

Warianty tytułu

EN

The segetal flora of the Pilica River Landscape Parks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono stan oraz ogólną charakterystykę flory segetalnej Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. Flora segetalna tych Parków jest bogata. Liczy ona aktualnie 404 gatunki roślin naczyniowych. Wpływ na jej bogactwo ma przede wszystkim znaczna różnorodność siedlisk polnych, zróżnicowany układ przestrzenny i wielkość powierzchni tych siedlisk oraz szczególny układ przestrzenny różnorodnych zbiorowisk naturalnych i półnaturalnych. Na stan ten ma także wpływ postępująca technizacja środowiska przyrodniczego, związana m.in. z urbanizacją, komunikacją i rekreacją. Charakterystyczne cechy wyróżniające analizowanej florze nadają gatunki bardzo rzadkie i rzadkie (289 gat.), wśród których jest 120 gatunków zagrożonych wymarciem. Do najbardziej zagrożonych należą 23 gatunki będące na granicy wymarcia, np. Adonis flammea, Bromus arvensis subsp. arvensis, Bupleurum rotundifolium, Camelina alyssum, Illecebrum verticillatum, Kickxia elatine, Lolium remotum, L. temulentum, Lytlirum hyssopifolia, Misopates orontium, Scandix pecten-veneris, Thymelaea passerina, Vaccaria hispanica. Na skutek wzmożonej antropopresji zaznacza się zacieranie charakterystycznych cech wyróżniających oraz wulgaryzacja i kosmopolityzacja flory segetalnej badanych Parków.

EN

In the paper a list of 404 species of weeds recorded on segetal habitats of the Pilica River Landscape Parks is given. In addition characteristics and evaluation of anthropogenic changes of segetal flora of those Parks is presented.

Słowa kluczowe

PL

flora segetalna; parki krajobrazowe; rzeka Pilica; wykaz gatunkow; rosliny naczyniowe

EN

segetal flora; landscape park; Pilica River; species list; vascular plant

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2003
• Tom: 56
• Numer: 1-2
• Opis fizyczny: s.157-175,bibliogr.

Twórcy

autor

Warcholinska A.U.

• Zakład Ekologii Roślin i Fitosocjologii, Uniwersytet Łódzki, ul.Banacha 12/16, 90-237 Łódź

Bibliografia

• Adamczewska A., 1998. Niektóre rzadkie i zagrożone gatunki chwastów segetalnych na terenach rolniczych Spalskiego Parku Krajobrazowego. [W:] Materiały sympozjum i obrad sekcji 51 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Gdańsk, 15-19 września 1998. J. Miądlikowska (red.). Gdańsk, s. 5.
• Błaszczyk H., 1959. Flora powiatu wloszczowskiego. Fragm. Flor. Geobot., 5(1): 47-96.
• Burzyński I. (red.), 1998. Spalski Park Krajobrazowy. Środowisko przyrodniczo-kulturowe. Zespól Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy, Moszczenica: s. 1-112.
• Czyżewska K, 1998. Kategorie czerwonej listy. [W:] Różnorodność biologiczna porostów. K. Czyżewska (red.). Wyd. Uniw. Łódzkiego, Lódź, s. 29-44.
• Ejsmond A., 1885a. Spis roslin skrytokwiatowych i jawnokwiatowych zebranych lub zanotowanych w lecie 1884 roku w opoczyńskim i koneckim powiecie. Pam. Fizjogr., s. 5: 99.
• Ejsmond A., 1885b. Sprawozdanie z wycieczki botanicznej odbytej w Opoczyńskie w lecie 1884 r. Pam. Fizjogr., s. 5: 117.
• Głowaciński Z., 1997. Nowe kategorie IUCNAVCU dla gatunków zagrożonych i ginących. Chrońmy Przyr. Ojcz., 53(1): 60-66.
• Hochól T., 2001. Flora i zbiorowiska chwastów zbóż w Beskidzie Wyspowym w zależności od usytuowania siedlisk w rzeźbie terenu. Fragm. Agronomica,3(71): 7-122.
• IUCN, 1994. IUCN, Red List Categories. Prepared by the IUCN Species Survival Commission. As approved by the 40th Meeting of the IUCN Council. Gland, Switzerland.
• Jakubowska-Gabara J., Kucharski L., 1999. Ginące i zagrożone gatunki flory naczyniowej zbiorowisk naturalnych i pólnaturalnych Polski Środkowej. Fragm. Flor. Geobot., Ser. Polonica, 6: 55-74.
• Kaźmierczakowa R., Zarzycki K, 2001. Polska czerwona księga roslin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Inst. Bot. im. Szafera, Inst. Ochr. Przyr. PAN, Kraków: s. 1-664.
• Kornaś J., 1968. Prowizoryczna lista nowszych przybyszów synantropijnych (kenofitów) zadomowionych w Polsce. Mater. Zakl. Fitosoc. Stos. Uniw. Warszawskiego, 25: 43-53.
• Kornaś J., 1990. Plant invasions in Central Europe: historical and ecological aspects. [In:] di F. Castri, A.J. Hansen, M. Debussche (eds.). Biological invasions in Europe and the mediterranean basis. Kluwer Acad. Publish., Dordrecht: s. 19-36.
• Korniak T., Kalwasińska G., 2001. Wzajemne relacje między florą segetalną i ruderalną Pojezierza Olsztyńskiego. Acta Agrobot., 54(1): 137-151.
• Kulesza W., 1918-1919. Skupienia roślinne w okolicy Piotrkowa Trybunalskiego. Kosmos, 43(44): 123-153.
• Kulesza W., 1925. Przyczynek do znajomości flory okolic Piotrkowa Trybunalskiego i Radomska. Kosmos, 50: 217-293.
• Kulesza W., 1934. Spis roslin z okolicy Piotrkowa Trybunalskiego i Radomska. Czas. Przy rod., 8(7-8): 258-269.
• Kurowski J. K. (red.), 1998. Sulejowski Park Krajobrazowy. Środowisko przyrodniczo- geograficzne. Zespól Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy, Moszczenica: s. 1-176.
• Kurowski J. K. (red.), 2002. Parki krajobrazowe Polski Środkowej. Przewodnik sesji terenowych. Wyd. Uniw. Łódzkiego, Lódź: s. 1-149.
• Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 1995. Vascular plants of Poland a checklist. Krytyczna lista roslin naczyniowych Polski. Polish Botanical Studies, Guidebook Series, 15: 1-303.
• Mowszowicz J., 1960. Conspectus florae lodziensis. Przegląd flory łódzkiej. Cz. I. Rośliny naczyniowe. Łódz. Tow. Nauk., Lódz, 69: 1-375.
• Mowszowicz J., 1975. Krajowe chwasty polne i ogrodowe. PWRiL, Warszawa: s. 1-632.
• Mowszowicz J., 1978. Conspectus florae Poloniae Medianae (plantae vasculares). Przegląd flory Polski Środkowej (rośliny naczyniowe). Wyd. Uniw. Łódzkiego, Łódź: s. 1-395.
• Olaczek R., 1963. Niektóre rzadkie lub nowe gatunki roślin dla flory województwa łódzkiego. Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 14-73-79.
• Olaczek R., 1974. Materiały do flory Polski Środkowej. Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 54: 27-39.
• Olaczek R., 1992. Rośliny chronione w Polsce. LOP, Warszawa: s. 1-12.
• Piotrowska H.,Żukowski W., Jackowiak B., 1997. Rośliny naczyniowe Słowińskiego Parku Narodowego. Prace Zakł. Taksonomii Roślin Uniw. A. Mickiewicza, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: s. 1-216.
• Podbielkowski Z., 1985. Słownik roślin użytkowych. PWRiL, Warszawa: s. 1-259.
• Rostański K., Sowa R., 1986-1987. Alfabetyczny wykaz emerofitów Polski. Fragm. Flor. Geobot., 31-32(1-2): 151-205.
• Siciński J. T. 1976. Flora segetalna Kotliny Szczercowskiej (Widawskiej). Acta Univ. Lodz., Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 8: 31-61.
• Sowa R., 1968. Rzadsze gatunki chwastów w uprawach zbóż na rędzinach województwa łódzkiego. Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 28: 49-54.
• Sowa R., Warcholińska A. U., 1979. Flora segetalna Wzgórz Radomszczańskich (Wyżyna Przedborska). Acta Univ. Lodz., Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 27: 75-119.
• Sowa R., Warcholińska A. U., 1981. Flora synantropijna Sulejowa i Podklasztorza. Acta Univ. Lodz., Folia bot., 1:77-131.
• Sowa R., Warcholińska A.U., 1987. Flora synantropijna Łowicza i Skierniewic. Acta Univ. Lodz., Folia bot., 5: 109-164.
• Sowa R., Ware ho I i ń ska A. U., 1994. The list of American flowering plan species established in Poland (kenophytes). Thaiszia-J. Bot., Košice, 4: 197-210.
• Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B., 1976. Rośliny polskie. PWN, Warszawa: s. 1-1020.
• Warcholińska A. U., 1974a. Niektóre nowe lub rzadkie gatunki we florze segetalnej Równiny Piotrkowskiej. Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, ser. II, 54: 109-121.
• Warcholińska A. U., 1974b. Zbiorowiska chwastów segetalnych Równiny Piotrkowskiej i ich współczesne przemiany w związku z intensyfikacją rolnictwa (Mezoregion Nizin Środkowopolskich). Acta Agrobot., 27(2): 95-194.
• Warcholińska A. U., 1976. Flora segetaina Równiny Piotrkowskiej (Mezoregion Nizin Środkowopolskich). Acta Univ. Lodz., Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 8: 63-95.
• Warcholińska A. U., 1978. Zbiorowiska chwastów upraw zbóż ozimych wokół zbiornika retencyjnego pod Sulejowem. Acta Univ. Lodz., Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, ser. II, 20: 139-170.
• Warcholińska A. U., 1979. Zbiorowiska chwastów upraw okopowych wokół zbiornika retencyjnego pod Sulejowem. Acta Univ. Lodz., Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 27: 121-143.
• Warcholińska A. U., 1981 a. Nowe stanowiska Anagallis arvensis L. for. azurea Hyl. w środkowej Polsce. Fragm. Flor. Geobot., 27(1-2): 159-161.
• Warcholińska A. U., 1981 b. Stan i zagrożenie niektórych chwastów polnych z rodziny Gra- mineae w środkowej Polsce. Łódz. Tow. Nauk., Sprawozd. z Czynności i Posiedzeń Nauk., 35(11): 1-8.
• Warcholińska A. U., 1982-1984. Stan i stopień zagrożeniaPolycnemum arvense L. w środ­kowej Polsce w świetle analizy obecnego rozmieszczenia. Fragm. Flor. Geobot., 28(4): 591-597.
• Warcholińska A. U., 1983-1985. Stan i zagrożenie niektórych gatunków chwastów polnych z Nanocyperion ßavescentis Koch 1926 w środkowej Polsce. Fragm. Flor. Geobot., 29(1): 53-72.
• Warcholińska A. U., 1986. Antropogeniczne zagrożenia chwastów segetalnych Polycnemum arvense L., Hemiaria hirsuta L. i H. glabra L. oraz problemy ich ochrony. Acta Univ. Lodz., Folia bot., 4: 53-84.
• Warcholińska A. U., 1986-1987a. Rozmieszczenie niektórych ustępujących chwastów po­lnych w środkowej Polsce. Fragm. Flor. Geobot., 31-32 (1-2): 15-43.
• Warchol ińska A. U., 1986-1987b. Lista zagrożonych gatunków roślin segetalnych środko­wej Polski. Fragm. Flor. Geobot., 31-32 (1-2): 225-231.
• WarcholińskaA.U.,1987a. Rozmieszczenie niektórych rzadkich i interesujących gatunków chwastów polnych w środkowej Polsce. Acta Univ. Lodz., Folia bot., 5: 165-188.
• Warcholińska A. U., 1987b. Zbiorowiska segetalne Wzgórz Radomszczańskich. Bad. Fi- zjogr. n. Pol. Zach., Ser. B, 38: 123-153.
• Warcholińska A. U., 1988. Flora segetaina terenów rolniczych Puszczy Bolimowskiej i jej współczesne przemiany. Acta Agrobot., 41(2): 321: 368.
• Warcholińska A. U., 1994a. Zachwaszczenie upraw roślin okopowych Równiny Piotrkowskiej jako przejaw dynamiki flory i roślinności segetalnej. Wyd. AR-T w Olsztynie, Olsztyn: s. 41-47.
• Warcholińska A. U., 1994b. Zmiany roślinności segetalnej Równiny Piotrkowskiej w ostatnich 22 latach. Cz. I. Zbiorowiska chwastów upraw zbóż ozimych. Acta Agrobot., 47( 1 ): 5-36.
• Warcholiń ska A. U., 1994c. Zmiany roślinności segetalnej Równiny Piotrkowskiej w ostatnich 22 latach. Cz. II. Zbiorowiska chwastów upraw lnu i roślin okopowych. Acta Agrobot., 47(1): 37-54.
• Ware hol i ńska A. U., 1994d. Zmiany roślinności segetalnej Równiny Piotrkowskiej w ostatnich 22 latach. Cz. III. Zbiorowiska chwastów upraw lnu i roślin okopowych. Acta Agrobot., 47(1): 55-65.
• Warcholińska A. U., 1997. Flora i roślinność segetalna Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. Cz. I. Flora segetalna. Acta Agrobot., 50(1-2): 163-180.
• Warcholińska A. U., 1998 (msc.). Stan oraz współczesne przemiany flory i zbiorowisk segetalnych Spalskiego Parku Krajobrazowego. Katedra Geobot. i Ekol. Roślin Uniw. Łódzkiego, Łódź: s. 1—41.
• Warcholińska A. U., 1999a (msc.). Flora i zbiorowiska segetalne Spalskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny. Katedra Geobot. i Ekol. Roślin Uniw. Łódzkiego, Łódź: s. 1-28.
• Warcholińska A. U., 1999b (msc.). Zasady ochrony flory i zbiorowisk segetalnych Spalskiego Parku Krajobrazowego. Katedra Geobot. i Ekol. Roślin Uniw. Łódzkiego, Łódź: s. 1-4.
• Warcholińska A. U., 2000 (msc.). Flora segetalna Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. Katedra Geobot. i Ekol. Roślin. Uniw. Łódzki, Łódź: s. 1-62.
• Warcholińska A. U., 2002a. Właściwości zagrożonych gatunków flory segetalnej środkowej Polski i możliwości ich ochrony. Acta Univ. Lodz., Folia Biol, et Oecol., 1: 71-95.
• Warcholińska A. U., 2002b. Zagrożone rośliny segetalne Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych i możliwości ich ochrony. [W:] J.K. Kurowski, P. Witoslawski (red.). Funkcjonowanie parków krajobrazowych w Polsce. Wyd. Uniw. Łódzkiego, Łódź: s. 110-114.
• Warcholińska A. U., Mazurkiewicz U., 1999. Flora synantropijna Inowlodza. Acta Agrobot., 52(1-2): 167-182.
• Warcholińska A. U., Siciński J.T.,Mochnacky S., 2001. Flora synantropijna Łęczycy. Acta Univ. Lodz., Folia bot., 16: 3-38.
• Wnuk Z., 1972. Rzadsze chwasty segetalne Pasma Przedborsko-Malogoskiego i przyległych obszarów. Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 51: 181-186.
• Wnuk Z., 1978. Flora segetalna Pasma Przedborsko-Malogoskiego i przyległych terenów. Acta Univ. Lodz., Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 20: 183-255.
• Wnuk Z. (red.), 1998. Przedborski Park Krajobrazowy. Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy, Moszczenica: s. 1-199.
• Wolkowycki D., 1997. Flory ruderalne w krajobrazie wiejskim Niziny Północnopodlaskiej - wstęp do analizy porównawczej. Fragm. Flor. Geobot., Ser. Polonica, 4: 39-74.
• Zając A., 1979. Pochodzenie archeofltów występujących w Polsce. Rozpr. habilitacyjna Uniw. Jagiellońskiego, 29:1-213.
• Zając A., 1986. Studies on the origin of archaeophytes in Poland. Part II. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiellońskiego, Prace Bot., 14: 7-50.
• Zając A., 1987. Studies on the origin of archaeophytes in Poland. Part III. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiellońskiego, Prace Bot., 15: 93-129.
• Zając A., 1988. Studies on the origin of archaeophytes in Poland. Part IV. Zesz. Nauk. Uniw.
• Jagiellońskiego, Prace Bot., 17: 23-51.
• Zając E.U., Zając A., 1975. Lista archeofltów występujących w Polsce. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiellońskiego, Prace Bot., 3: 7-15.
• Zając M., Zając A., 1992. A tentative list of segetal and ruderal apophytes in Poland. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiellońskiego, Prace Bot., 24: 7-23.
• Zając A., Zając M., Tokarska-Guzik B., 1998. Kenophytes in the flora of Poland: List, status and origin. Phytocoenosis, Suppl. Cartogr. Geobot., 10(9): 107-116.
• Zarzycki K., 1984. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Inst. Bot. PAN, Kraków: s. 1-45.
• Zarzycki K.,Szeląg Z.. 1992. Czerwona lista roślin naczyniowych zagrożonych w Polsce. [W:] K. Zarzycki. W. Wojewoda, Z. Heinrich (red.). Lista roślin zagrożonych w Polsce. Inst. Bot. im. W. Szafera PAN, Kraków: s. 87-98.
• Zarzycki K., Wojewoda W., Heinrich Z., 1992. Lista roślin zagrożonych w Polsce. Inst. Bot. im. Szafera PAN, Kraków: s.1-98.
• Żukowski W., Jackowiak B. (red.), 1995. Ginące i zagrożone rośliny naczyniowe Pomorza Zachodniego i Wielkopolski. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: s. 1-141.
• Żukowski W., Latowski K, Jackowiak B., Chmiel J., 1995. Rośliny naczyniowe Wielkopolskiego Parku Narodowego. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: s. 1-229.