Dendroflora projektowanego rezerwatu "Bełczańskie Starorzecza" nad Odrą (województwo dolnośląskie)

• Autorzy: Wojtkowiak B. , Wronska-Pilarek D. , Pilarek Z.

Warianty tytułu

EN

Dendroflora of the projected reserve "Belczanskie Starorzecza" of the Odra valley (Dolnoslaskie voivodship)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Projektowany rezerwat „Bełczańskie Starorzecza” jest położony w dolinie Odry na odcinku o długości 19 km i powierzchni ok. 1700 ha. Obszar ten jest chroniony w ramach sieci obszarów Natura 2000, jako część OSO „Łęgi Odrzańskie”. Rośnie tu 45 gatunków roślin drzewiastych z 19 rodzin. W dendroflorze dominują gatunki rodzime (85%), najczęściej związane ze zbiorowiskami roślinnymi typowymi dla dolin rzecznych. Zinwentaryzowano 752 okazałe drzewa o obwodach pomnikowych, zbliżonych do pomnikowych i okazałych. Spośród nich 95 najcenniejszych drzew wytypowano do ochrony w formie pomników przyrody. Odnotowano 178 stanowisk trzech gatunków objętych ochroną prawną (Frangula alnus, Hedera helix, Viburnum opulus). Badany teren jest bardzo cenny pod względem dendrologicznym i w pełni zasługuje na ochronę w formie rezerwatu przyrody.

EN

Inventoried projected reserve “Bełczańskie Starorzecza” is contained in the Odra valley, its length is 19 km and the area of approximately 1700 ha. This area is protected under the Natura 2000 network, as a part of OSO “Łęgi Odrzańskie”. The dendroflora of the studied area includes 45 taxons from 19 families. Native species (85%) dominate there. They are most often plants, associated with plant communities typical for the river valleys. The total of 752 trees with monumental, close to monumental and splendid circumferences are found. The most valuable 95 trees have been selected for protection as monuments of nature. There have been found 178 localities of the three plants (Frangula alnus, Hedera helix, Viburnum opulus) covered by legal protection. The studied area belongs to the most valuable dendrological objects and deserves to be protected as a nature reserve.

Słowa kluczowe

PL

dolina Odry; flora; drzewa pomnikowe; rezerwat Belczanskie Starorzecza; woj.dolnoslaskie; pomniki przyrody; ochrona przyrody; ochrona prawna; stanowiska; wykaz stanowisk

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.37-50,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wojtkowiak B.

• Katedra Botaniki Leśnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Wojska Polskiego 71E, 60-625 Poznań

autor

Wronska-Pilarek D.

• Katedra Botaniki Leśnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Wojska Polskiego 71E, 60-625 Poznań

autor

Pilarek Z.

• Katedra Botaniki Leśnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Wojska Polskiego 71E, 60-625 Poznań

Bibliografia

• Anioł-Kwiatkowska J., Macicka T., Kwiatkowski P., Weretelnik E., 1993. Chronione gatunki roślin terasy zalewowej Odry na tle zbiorowisk roślinnych. Acta Univ. Wrat. 1513, Prace Bot. 55, 157-183.
• Bobrowicz G., 1996. Projektowane parki krajobrazowe w dolinie Odry na Dolnym Śląsku. Przegl. Przyr. 7, 1, 3-24.
• Bobrowicz G., 2009. Inwentaryzacja przyrodnicza gminy Niechlów – podsumowanie. Wołów.
• Bobrowicz G., Konieczny K., 2000. Waloryzacja przyrodnicza gminy Jemielno na potrzeby miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. PTPP „pro Natura” Wrocław.
• Borysiak J., Pawlaczyk P., 2004. Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe). W: Lasy i bory. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Red. J. Herbich. Minist. Środ. Warszawa, 203-241.
• Danielewicz W., 2008. Ekologiczne uwarunkowania zasięgów drzew i krzewów na aluwialnych obszarach doliny Odry. Wyd. UP, Poznań.
• Danielewicz W., Pawlaczyk P., 2004. Grąd subatlantycki (Stellario-Carpinetum), grąd środkowoeuropejski i subkontymentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum), łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum). W: Lasy i bory. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 5. Red. J. Herbich. Minist. Środ. Warszawa.
• Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. 1992. Dz. U. WE L 206, 7.
• http://www.wroclaw.rdos.gov.pl
• http://www.obszary.natura2000.pl
• Instrukcja urządzania lasu. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. 2012. Warszawa.
• Kamiński B., Czerniak A., 2000. Badanie drzewostanów oraz sporządzenie opinii naukowej kwalifikującej do stworzenia wykazu inwentaryzacyjnego starych, cennych drzew na terenie miasta Poznania. Masz. Kat. Inż. Leśn. UP Poznań.
• Kondracki J., 2002. Geografia regionalna Polski. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.
• Macicka T., Wilczyńska W., 1993. Aktualna roślinność doliny środkowej Odry i jej zagrożenia. W: Ochrona przyrody i środowiska w dolinach nizinnych rzek Polski. Red. L. Tomiałojć. Wyd. IOP PAN Kraków, 49-60.
• Macicka-Pawlik T., Wilczyńska W., 1996 a. Kotewka orzech wodny Trapa natans i salwinia pływająca Salvinia natans w starorzeczach środkowego biegu Odry. Chrońmy Przyr. Ojcz. 52, 3, 110-114.
• Macicka T., Wilczyńska W., 1996 b. Zbiorowiska roślinne starorzeczy w dolinie środkowego biegu Odry. Acta Univ. Wrat. 1735, Prac. Bot. 64, 73-120.
• Matuszkiewicz W., Sikorski P., Szwed W., Wierzba M., 2012. Zbiorowiska roślinne Polski – Lasy i zarośla. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.
• Plan urządzania lasu Nadleśnictwa Góra Śląska na okres od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2014 r. Elaborat. 2005 a. Maszyn. BULiGL Poznań.
• Plan urządzania lasu Nadleśnictwa Góra Śląska na okres od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2014 r. Program Ochrony Przyrody. 2005 b. Maszyn. BULiGL Poznań.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia rodzajów siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie. 2001. Dz. U. nr 92, poz. 1029.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 sierpnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia, jako obszary Natura 2000. 2012 a. Dz. U. poz. 1041.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. 2012 b. Dz. U. poz. 81.
• Seneta W., Dolatowski J., 2011. Dendrologia. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.
• Szafer W., Zarzycki K., 1977. Szata roślinna Polski. T. 2. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.
• Trampler T., Kliczkowska A., Dmyterko E., Sierpińska A., 1990. Regionalizacja przyrodniczo-leśna na podstawach ekologiczno-fizjograficznych. PWRiL Warszawa.
• Tyszkowski M., 1995. Szata roślinna Odry i jej doliny. W: Korytarz ekologiczny doliny Odry. Stan – funkcjonowanie – zagrożenia. Red. W. Jankowski, K. Świerkosz. Fund. IUCN Warszawa, 77-99.
• Wojtkowiak B., 2012. Inwentaryzacja dendroflory doliny Odry na odcinku od miejscowości Lubów do miejscowości Karów (powiat Góra, woj. dolnośląskie). Maszyn. Pr. inż. Kat. Bot. Leśn. UP Poznań.
• Woś A., 1994. Klimat Niziny Wielkopolskiej. Wyd. Nauk. UAM Poznań.
• Wysocki C., Sikorski P., 2009. Fitosocjologia stosowana w ochronie i kształtowaniu krajobrazu. Wyd. SGGW Warszawa.
• Żyjące rzeki Europy. Program działania. 2000. WWF International.