Regulacja zachwaszczenia i sposób uprawy a dostępność fosforu dla roślin uprawnych

• Autorzy: Glowacka A. , Klikocka H. , Szostak B. , Narolski B.

Warianty tytułu

EN

The influence of selected elements of agricultural technology on the availability of phosphorus for crop plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Fosfor jest niezbędny dla rozwoju wszystkich organizmów żywych i jest elementem reakcji biochemicznych związanych z gromadzeniem lub uwalnianiem energii.. Jest on niezbędny do fotosyntezy i metabolizmu roślin. Fosfor wpływa na wytworzenie obfitego systemu korzeniowego przez rośliny, a tym samym zmniejsza ich wrażliwość na stresy środowiskowe, a także umożliwia intensywne pobieranie składników mineralnych z gleby. Odpowiednia zawartość fosforu w roślinach jest istotna dla uzyskania wysokich i dobrych jakościowo plonów. Wysoką zawartością fosforu przyswajalnego charakteryzuje się ok. 19% gleb Polski, natomiast 48% wykazuje niską zasobność w ten składnik. Jednak nawet na glebach zasobnych w fosfor rośliny mogą wykazywać symptomy jego niedoboru, gdyż pierwiastek ten bardzo łatwo ulega procesowi uwstecznienia i przechodzi w formy trudno dostępne dla roślin. O dostępności fosforu dla roślin, oprócz zasobności gleby, decydują również warunki siedliska oraz stosowana agrotechnika. Ważnym jej elementem jest regulacja zachwaszczenia, gdyż chwasty bardzo często skutecznie konkurują z rośliną uprawną o fosfor Duże znaczenie w zwiększaniu dostępności fosforu mogą mieć również oddziaływania międzygatunkowe w ryzosferze w uprawach mieszanych roślin.

EN

Phosphorus is essential for the development of all living organisms and is a component of almost all chemical reactions involving energy. It is essential to photosynthesis and plant metabolism. Phosphate affects the formation of abundant root system of the plants, thereby reducing their sensitivity to stress, and also allows extensive uptake minerals from the soil. The appropriate amount of phosphorus in plants is very important for obtaining high and good quality yields. Only 19% of Polish soil has a high content of available phosphorus, while almost 48% have a low abundance of this macroelement. However, even on soils rich in phosphorus plants may exhibit symptoms of deficiency, since phosphorus is very readily immobilized and becomes to form low available to the plant. The availability of phosphorus for plants depends on the content of the element in the soil, but also on the conditions of the habitat and agricultural technology used. An important element in agricultural technology is weed control, because weeds very often prevail crop plants in the competition for nutrients, including phosphorus and may reduce its availability for plants. An important role in increasing the availability of phosphorus for plants can also play an interspecific interaction and changes in the rhizosphere observed in intercropping (mixed cropping).

Słowa kluczowe

PL

rosliny uprawne; zachwaszczenie; regulacja zachwaszczenia; chwasty; uprawa wspolrzedna; uprawa pasowa; fosfor; pobieranie fosforu; dostepnosc fosforu; zawartosc fosforu; metody zwalczania; metody chemiczne; metody mechaniczne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Polish Journal of Agronomy
• Rocznik: 2017
• Numer: 28
• Opis fizyczny: s.3-11,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Glowacka A.

• Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin, Polska

autor

Klikocka H.

• Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin, Polska

autor

Szostak B.

• Instytut Żywienia Zwierząt i Bromatologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin, Polska

autor

Narolski B.

• Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin, Polska

Bibliografia

• Ae N., Arihara J., Okada K., Yoshihara T., 1990. Phosphorus uptake by pigeon pea and its role in cropping system of the Indian subcontinent. Science, 248: 477-480.
• Bucur D., Jitareanu G., Ailincai C., Tsadilas C., Ailincai D., Mercus A., 2007. Influence of soil erosion on water, soil, humus and nutrient losses in different crop systems in the Moldavian Plateau, Romania. Journal of Food, Agriculture and Environment, 5(2): 261-264.
• Gaj R., 2008. Zrównoważona gospodarka fosforem w glebie i roślinie w warunkach intensywnej produkcji roślinnej. Nawozy i Nawożenie. Z. 33. ss. 143.
• Ghaffarzadeh M., Garcia-Préchac F., Cruse R.M., 1997. Tillage effect on soil water content and corn yield in a strip intercropping system. Agronomy Journal, 89: 893-899.
• Głowacka A., 2011. Zmiany zawartości oraz pobrania fosforu i potasu w kukurydzy pastewnej pod wpływem różnych metod uprawy i regulacji zachwaszczenia. Fragmenta Agronomica, 28(3): 26-34.
• Głowacka A., 2013a. Uptake of Cu, Zn, Fe and Mn by maize in the strip cropping system. Plant, Soil and Environment, 59(7): 322-328.
• Głowacka A., 2013b. Content and uptake of nutrients by maize and accompanying weeds. LAP Lambert Academic Publishing, Saarbrucken, Germany ISBN 978-3-659-40866-3, ss. 129.
• Głowacka A., 2014. The influence of strip cropping and adjacent plant species on the content and uptake of N, P, K, Mg and Ca by maize (Zea mays L.). Romanian Agricultural Research, 31: 219-227.
• Gunes A., Inal A., Adak M.S., Alpaslan M., Bagci E.G., Erol T., Pilbeam D.J., 2007. Mineral nutrition of wheat, chickpea and lentil as affected by intercropped cropping and soil moisture. Nutrient Cycling in Agroecosystem, 78: 83-96. Hauggard-Nielsen H., Ambus P., Jensen E.S., 2001. Interspecific competition, N use and interference with weeds in peabarley intercropping. Field Crops Research, 70: 101-109.
• Inal A., Gunes A., 2008. Interspecific root interactions and rhizosphere effects on salt ions and nutrient uptake between mixed grown peanut/maize and peanut/barley in original saline- sodic–boron toxic soil. Journal of Plant Physiology, 165: 490-503.
• Inal A., Gunes A., Zhang F., Cakmak I., 2007. Peanut/maize intercropping induced changes in rhizosphere and nutrient concentrations in shoots. Plant Physiology and Biochemistry, 45: 350-356.
• Jastrzębska M., Kostrzewska M.K., Wanic M., Makowski P., Treder K., 2015. Phosphorus content in spring barley and red clover plants in pure and mixed sowing. Acta Scientiarum Polonorum, Agricultura, 14(1): 21-32.
• Karpenstein-Machan M., Stuelpnagel R., 2000. Biomass yield and nitrogen fixation of legumes monocropped and intercropped with rye and rotation effects on a subsequent maize crop. Plant and Soil, 218: 215-232.
• Lesoing G.W., Francis Ch.A., 1999. Strip intercropping effects on yield and yield components of corn, grain sorghum and soybean. Agronomy Journal, 91: 807-813.
• Li L., Sun J., Zhang F., Li X., Rengel Z., Yang S., 2001a. Wheat/maize or wheat/soybean strip intercropping II. Recovery ery or compensation of maize and soybean after wheat harvesting. Field Crops Research, 71: 173-181.
• Li L., Sun J., Zhang F., Li X., Yang S., Rengel Z., 2001b. Wheat/maize or wheat/soybean strip intercropping I. Yield adventage and interspecific interaction on nutrients. Field Crops Research, 71: 123-137
• Li L., Tang C., Rengel Z., Zhang F.S., 2003. Chickpea facilitates phosphorus uptake by wheat from an organic phosphorus. Plant and Soil, 248: 297-303.
• Liszka-Podkowa A., Sowiński J., 2009. Skuteczność różnych metod odchwaszczania kukurydzy oraz pobranie makropierwiastków przez chwasty. Fragmenta Agronomica, 26(3): 109-117.
• Ma K.Z., Hao S.G., Zhaz H.Z., Kang L., 2007. Strip cropping wheat and alfalfa to improve the biological control of the wheat aphid Macrosiphum avenae by the mite Allothrombium ovatum. Agriculture, Ecosystems and Environment, 119: 49-52.
• Malicki L., Berbeciowa Cz., 1986. Uptake of more important mineral components by common field weeds on loess soil. Acta Agrobotanica, 39(1): 129-141.
• Maseko S.T., Dakora F.D., 2013. Rhizosphere acid and alkaline phosphatase activity as a marker of P nutrition in nodulated Cyclopia and Aspalathus species in the Cape fynbos of South Africa. South African Journal of Botany, 89: 289-295.
• Morris R.A., Garrity D.P., 1993. Resource capture and utilization in intercropping: non-nitrogen nutrients. Field Crops Research, 34: 319-334.
• Nuruzzaman M., Lambers H., Bollard M.D.A., Veneklaas E.J., 2005. Phosphorus uptake by grain legumes and subsequently grown wheat at different levels of residual phosphorus fertiliser. Australian Journal of Agricultural Research, 56: 1041-1047.
• Nwoke O.C., Diels J., Abaidoo R., Nziguheba G., Merckx R., 2008. Organic acids in the rhizosphere and root characteristics of soybean (Glycine max) and cowpea (Vigna unguiculata) in relation to phosphorus uptake in poor savanna soils. African Journal of Biotechnology, 7: 3620-3627.
• Parylak D., 1996. Konkurencyjne pobieranie składników pokarmowych przez jęczmień jary i chwasty. Fragmenta Agronomica, 4(52): 68-74.
• Parylak D., 1999. Zmiany konkurencyjności chwastów w pszenżycie jarym pod wpływem nawożenia mineralnego. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 39(2): 683-685.
• Parylak D., 2000. Wpływ pH gleby na pobieranie składników przez żółtlicę drobnokwiatową (Galinsoga parviflora Cav.). Annales UMCS, section E, LV, supp. 17: 143-149.
• Qasem J.R., Hill T.A., 1995. Growth, development and nutrient accumulation in Senecio vulgaris L. and Chenopodium album L. Weed Research, 35: 87-196.
• Rengel Z., 2002. Genetic control of root exudation. Plant and Soil, 245: 59-70.
• Richardson A.E., Barea J.M., Mcneill A.M., Prigent-Combaret C., 2009. Acquisition of phosphorus and nitrogen in the rhizosphere and plant growth promotion by microorganisms. Plant and Soil, 321: 305-339.
• Roelofs R..F.R., Rengel Z., Cawthray G.R., Dixon K.W., Lambers H., 2001. Exudation of carboxylates in Australian Proteaceae: chemical composition. Plant Cell Environment, 24: 891-904.
• Rogobete G., Grozav A., 2011. Methods for assessment of soil erosion. Research Journal of Agricultural Sciences, 43: 174-179.
• Ryan P.R., Delhaize E., Jones D.L., 2001. Function and mechanism of organic anion exudation from plant roots. Annual Review of Plant Physiology and Plant Molecular Biology, 52: 527-560.
• Sapek B., 2014. Nagromadzanie I uwalnianie fosforu w glebach – źródła, procesy, przyczyny. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, t. 14, 1(45): 77-100.
• Shen H., Yan X., Zhao M., Zheng S., Wang X., 2002. Exudation of organic acids in common bean as related to mobilization of aluminium- and ironbound phosphates. Environmental and Experimental Botany, 48: 1-9.
• Starczewski J., 2008. Uprawa roli i roślin. Cz. I. Środowisko Herbologia. Wydawnictwo AP w Siedlcach, ss. 159.
• Tobiasz-Salach R., Bobrecka-Jamro D., Szponar-Krok E., 2011. Ocena produktywności i wzajemnego oddziaływania zbóż jarych uprawianych w mieszankach. Fragmenta Agronomica, 28(4): 116-130.
• Trąba C., Wiater J., 2007. Zawartość i pobranie niektórych mikroelementów przez komosę białą w zależności od rośliny uprawnej i nawożenia odpadami. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 502: 1011-1021.
• Veneklaas E.J., Stevens J., Cawthray G.R., Turner S., Grigg A.M., Lambers H., 2003. Chickpea and white lupin rhizosphere carboxylates vary with soil properties and enhance phosphorus uptake. Plant and Soil, 248: 187-197.
• Wasaki J., Yamamura T., Shinano T., Osaki M., 2003. Secreted acid phosphatase is expressed in cluster lupin in response to phosphorus deficiency. Plant and Soil, 248: 129-136.
• Wojciechowski W., Kozak M., Białkowska M., Ćwiertniewska M., 2013. Wpływ mieszanek strączkowo-zbożowych na zachwaszczenie łanu. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 53(1): 110-114.
• Zarzecka K., Gugała M., Baranowska A., 2010. Zawartość i pobranie azotu, fosforu i potasu przez chwasty w uprawie ziemniaka w warunkach zróżnicowanych zabiegów agrotechnicznych. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, 255: 77-84.
• Zawiślak K., Kostrzewska M., 2000. Konkurencja pokarmowa chwastów w łanach żyta ozimego uprawianego w płodozmianie płodozmianie i w wieloletniej monokulturze. II. Zawartość i pobranie makroelementów w nadziemnej biomasie żyta ozimego i chwastów. Annales UMCS, sect. E, LV, suppl., 33: 269-275.
• Zhang F., Li L., 2003. Using competitive and facilitative interactions in intercropping systems enhances crop productivity and nutrient-use efficiency. Plant and Soil, 248: 305-312.