Przejawy denudacji we wschodniej części dorzecza górnej Odry od schyłku epoki brązu

• Autorzy: Wojcicki K.J.

Warianty tytułu

EN

Symptoms of denudation in the eastern part of the Upper Odra River basin from the decline of the Bronze Age

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The goal of studies in the Ruda and Kłodnica valleys was to establish denudation intensity corresponding to phases of farming and breeding economy. Research was aimed at defining chronology of sedimentation of overbank, proluvial fan and sheetwash deposits. It was affirmed that (1) denudation at the end of the Bronze Age and during the Hallstatt and Roman Periods of the Iron Age reached relatively low intensity in comparison to population density at that time, (2) strong increase of denudation occurred in the older part of the Early Middle Ages in spite of demographic regress at that time, (3) the highest denudational rate was noticed throughout historical times. Additionally, studies show that proluvial fan and sheetwash deposits can be treated as indicators of the close neighborhood of a settlement. Overbank deposits can record shifts occurring in a larger distance from deposition zone, though their extension and thickness decrease along with distance growth from the area transformed under influence of human activity.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2012
• Tom: 50
• Opis fizyczny: s.143-158,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wojcicki K.J.

• Katedra Paleogeografii i Paleoekologii Czwartorzędu, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice

Bibliografia

• Abłamowicz D., 2004, Człowiek i środowisko przyrodnicze w dorzeczu górnej Odry. Stan, potrzeby i perspektywy badawcze, [w:] Abłamowicz D., Śnieszko Z. (red.), Zmiany środowiska geograficznego w dobie gospodarki rolno-hodowlanej. Studia z obszaru Polski, Katowice, 235-252.
• Abłamowicz O., Śnieszko Z., 2001, Osadnictwo kultur rolniczych w dorzeczu środkowej Kłodnicy a atrakcyjność krajobrazu, Sprawozdania Archeologiczne 53, 35-83.
• Foltyn E. M., Foltyn E., Wysocka-Grzanka J., 1995, Archeologiczne badania poszukiwawcze nad dolną i środkową Rudą, Scripta Rudensia 4, 7-28.
• Foltyn E. M., Foltyn E., Waga M., 2004, Przemiany osadnictwa w dorzeczu Rudy w dobie gospodarki rolno-hodowlanej (od neolitu po wczesne średniowiecze), [w:] Abłamowicz O., Śnieszko Z. (red.), Zmiany środowiska geograficznego w dobie gospodarki rolno-hodowlanej, Studia z obszaru Polski, Katowice, 293-314.
• Gedl M., 1997, Rola górnej Odry jako bariery osadniczej i kulturowej w epoce brązu i we wczesnej epoce żelaza, [w:] Gediga B., Horwat J., Przybył G., Recław D. (red.), Rola Odry i Łaby w przemianach kulturowych epoki brązu i epoki żelaza, Prace Komisji Archeologicznej nr 11, Wrocław-Gliwice, 51-63.
• Jankowski G., 2003, Cystersi w Rudach - krótka historia sprowadzenia, osiedlenia i ich gospodarki, [w:] Waga J.M., Kocel K., (red.), Człowiek w środowisku przyrodniczym - zapis działalności, PTG o/Katowice, Sosnowiec, 55-59.
• Kaczmarski B., Kościk J., Ładogórski T., Wosch J., 1984, Śląsk w końcu XVIII wieku. Skala 1: 500 000, [w:] Janczak J. (red.), Atlas historyczny Polski, Śląsk w końcu XVIII wieku, t. II, cz. 1-2, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.
• Klimek K, 1996, Aluwia Rudy jako wskaźnik 1000-letniej degradacji Płaskowyżu Rybnickiego, [w:] Kostrzewski A. (red.), Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, tom II. Wyd. UM, Poznań, 155-166.
• Klimek K., 1999, A 1000 year alluvial sequence as an indicator of catchment/floodplain interaction: the Ruda valley, Sub-Carpathians, Poland, [w:] Brown A.G., Quine (red.), Fluvial Processes and Environmental Change. John Wiley & Sons Ltd, 329-343.
• Klimek K., 2003, Sediment transfer and storage linked to Neolithic and Early Medieval soil erosion in the Upper Odra Basin, southern Poland, [w:] Howard A.J., Macklin M.G., Passmore D.G. (red.), Alluvial Archaeology in Europe. Swets & Zeitlinger, Lisse, 251-259.
• Kotlicka G. N., Kotlicki S., 1977, Mapa Geologiczna Polski w skali 1 :200000. Arkusz Gliwice. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• Kulczycka-Leciejewiczowa A., 1993, Osadnictwo neolityczne w Polsce południowo-zachodniej. Próba zarysu organizacji przestrzennej, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Wrocław, 7-223.
• Panic I., 1992, Historia osadnictwa w księstwie opolskim we wczesnym średniowieczu, Rozprawy i studia Muzeum Śląskiego, Katowice, 5-196.
• Starkel L., 1989, Antropogeniczne zmiany denudacji i sedymentacji w holocenie na obszarze Europy Środkowej. Przegląd Geograficzny 61 (1-2), 33-49.
• Starkel L., 2001, Historia doliny Wisły od ostatniego zlodowacenia do dziś, IGiPZ PAN, Warszawa, 263s.
• Śnieszko Z., 1995, Ewolucja obszarów lessowych Wyżyn Polskich w czasie ostatnich 15000 lat, Wyd. UŚ, Katowice, 7-123.
• Twardy J., Kamiński J., Moszczyński J., 2004, Zapis gospodarczej i osadniczej działalności człowieka z okresu lateńskiego i rzymskiego w formach i osadach Polski środkowej, [w:] Abłamowicz D., Śnieszko Z. (red.), Zmiany środowiska geograficznego w dobie gospodarki rolno-hodowlanej, Studia z obszaru Polski, Katowice, 197 -221.
• Wójcicki K.J., Nita M., 2004, Dolina dolnej Kłodnicy w dobie pradziejowego i wczesnośredniowiecznego osadnictwa - zapis w formach i osadach, [w:] Abłamowicz D., Śnieszko Z. (red.), Zmiany środowiska geograficznego w dobie gospodarki rolno-hodowlanej, Studia z obszaru Polski, Katowice, 253-270.