Properties of forest soils under Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and Empetro nigri-pinetum in the Slovinski National Park

• Autorzy: Trojanowski J. , Parzych A.

Warianty tytułu

PL

Właściwości gleb lesnych pod Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and Empetro nigri-pinetum Słowińskiego Paku Narodowego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study on properties of proper podzol soils was carried out in two different forest ecosystems: Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and Empetro nigri-Pinetum in the Slovinski National Park (17o15΄E, 54o44΄N). Analysed soils are acid and strongly acid, with soil pH decreasing with the depth of the genetic soil horizon. Average soil moisture content is significantly related with contents of organic matter and volumetric density. This is confirmed by means and high values of Spearman’s correlation coefficient, amounting to R=0.72 (p<0.05, n=50) in the genetic profile of Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and R=0.83 (p<0.05, n=50) in the Empetro nigri-Pinetum oraz -0.42 (p<0.05, n=50, Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis) and -0.73 (p<0.05, n=50, Empetro nigri-Pinetum). Maximum contents of nitrogen, phosphorus and carbon were observed in mineral peat soil of Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and in upper organic levels of the analysed soil profiles. This is a very important source of biogenic elements, especially for stands, providing a better supply of biogens for forest plants.

PL

Badania właściwości gleb bielicowych prowadzono w dwóch rożnych ekosystemach leśnych: Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis i Empetro nigri-Pinetum w Słowińskim Parku Narodowym (17o15΄E, 54o44΄N). Badane gleby wykazują odczyn kwaśny i silnie kwaśny, który maleje wraz z głębokością profilu glebowego. Średnia wilgotność gleby pozostaje w ścisłym związku z zawartością materii organicznej oraz gęstością objętościową. Dowodem tego są wysokie i przeciętne wartości współczynników korelacji Spearmana, odpowiednio R=0,72 (p<0,05, n=50) w profilu Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis i R=0,83 (p<0,05, n=50) w profilu Empetro nigri-Pinetum oraz -0,42 (p<0,05, n=50, Vu-Bp) i -0,73 (p<0,05, n=50, En-P). Największą koncentrację związków azotu, fosforu i węgla stwierdzono w poziomie gleby kopalnej (Otni) Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis oraz w górnych poziomach organicznych obu badanych profili glebowych. Jest to ważne źródło pierwiastków biogenicznych dla drzewostanu i roślinności runa z rozbudowanym systemem korzeniowym.

Słowa kluczowe

EN

soil property; forest soil; Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis association; Slowinski National Park; Empetro nigri-Pinetum association; nitrogen; phosphorus; carbon

• Wydawca: -
• Czasopismo: Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
• Rocznik: 2011
• Tom: 15
• Opis fizyczny: p.69-83,fig.,ref.

Twórcy

autor

Trojanowski J.

• Department of Environmental Chemistry, Institute of Biology and Environmental Protection, Pomeranian University in Slupsk, Arciszewskiego 22, 76-200 Slupsk, Poland

autor

Parzych A.

Bibliografia

• Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z., 2005. Badania ekologicznogleboznawcze. (Soil and ecological researches). PWN, Warszawa, (in Polish).
• Bielek P., 1998. Nitrate in nature: product of soil cover. Environ. Pollut., 102, S1, 527-530.
• Binkley D., Högberg P., 1997. Does atmospheric deposition of nitrogen threaten Swedish forests? For. Ecol. Manager., 92, 119-152.
• Brogowski Z., Okołowicz M., 1986. Rozmieszczenie związków fosforu w glebie kopalnej wytworzonej holoceńskich piasków wydmowych. W: Wpływ działalności człowieka na środowisko glebowe Kampinoskiego Parku Narodowego (1984-1986). (Arrangement of phosphorus compounds in the fossil soil produced of Holocene dune sands. In: Influence of activity of the man on the soil environment of the Kampinos National Park). Wyd. SGGW, Warszawa, 179-187, (in Polish).
• Brożek S., 1985. Mineralne formy azotu w glebach leśnych Beskidu Zachodniego. (Mineral forms of nitrogen of forest soil in Western Beskid). Rocz. Glebozn., 36, 3, 91-108, (in Polish).
• Brożek S., 1986. Mineralizacja N w formach próchnicznych. (Mineralisation of nitrogen in humus forms). Rocz. Glebozn., 37, 2-3, 224-234, (in Polish).
• Cassagne N., Memuary M., Gauqelin T., Fabre A., 2000. Forms and profile distribution of soil phosphorus in alpine Inceptisols and Spodsols (Pyrenees). Geoderma, 95, 1-2, 161-172.
• Ciereszko I., 2005. Czy można usprawnić pobieranie fosforanów przez rośliny? (Can the uptake of phosphorate by plants be improved?) Kosmos, 54, 4 (269), 391-400, (in Polish).
• Curtin D., Wen G., 1999. Organic matter fractions contributing to soil nitrogen, mineralization potential. Soil Science Soc. Am. J., 63, 410-415.
• Czępińska-Kamińska D., 1992. Wpływ procesów glebotwórczych na rozmieszczenie mineralnych związków fosforu w glebach. (Influence of soil evolution processes on arrangement of mineral phosphorus compounds in the soil). Rozpr. Nauk. i Monogr., SGGW, Warszawa, (in Polish).
• Czępińska-Kamińska D., Rutkowski A., Zakrzewski S., 1999. Sezonowe zmiany zawartości N-NH4 i N-NO3 w glebach leśnych. (Seasonal changes of N-NH4 and N-NO3 in forest soil). Rocz. Glebozn., 50, 4, 47-56, (in Polish).
• Dobrzański B., Zawadzki S., 1981. Gleboznawstwo. (Science of soil). PWRiL, Warszawa, (in Polish).
• Dovydenko N., 2004. Zawartość węgla w glebach wybranych drzewostanów sosnowych i świerkowych na gruntach porolnych. (The carbon content in soil of selected forest of pine and spruce stands on after agricultural land). Leś. Prace Bad., 2, 49-66, (in Polish).
• Dziadowiec H., 1990. Rozkład ściółek w wybranych ekosystemach leśnych. (Distribution of litterfall in selected forest ecosystems). Rozprawy, UMK, Toruń, (in Polish).
• Enwezor W.O., 1976. The mineralization of nitrogen and phosphorus in organic materials of varying C:N and C:P ratios. Plant and Soil, 44, (1), 237-240.
• Fuller W.H., Nielsen D.R., Miller R.W., 1956. Some factors influencing the utilization of phosphorus from crop residues. Soil. Sci. Soc. Am. Proc., 20, 218-224.
• Gotkiewicz J., 1983. Zróżnicowanie intensywności mineralizacji azotu w glebach organogenicznych związane z odrębnością warunków siedliskowych. (Diversification of intensity of the nitrogen mineralization in the biogenic soil associated with the separatness of habitat conditions). Rozpr. hab. IMUZ, Falenty, 11, (in Polish).
• Gworek B., Brogowski Z., Degórski M., Wawrzoniak J., 2000. Zmiany właściwości fizyczno- chemicznych niektórych gleb Białowieskiego Parku Narodowego. (Physico-chemical changes of some soil properties in Białowieski National Park). Rocz. Glebozn., 51, 1/2,87-99, (in Polish).
• Klimowicz Z., Debicki R., Pyl A., 2004. Wybrane właściwości gleb bielicoziemnych na terenie parku Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”. (Chosen properties of the podzol soil in the Landscape Park “Podlaski Przełom Bugu”). Ann. UMCS, 59, 11, 181-191, (in Polish).
• Konecka-Betley K., Brogowski Z., Okołowicz M., 1985. Rozmieszczenie związków fosforu w kopalnych glebach wytworzonych z późnoplejstoceńskich piasków wydmowych w Cięciwe. (Arrangement of phosphorus compounds in the fossil soil produced of late-Pleistocene dune sands in Cięciwe). Rocz. Glebozn., 36, 2, supl., 75-84, (in Polish).
• Konecka-Betley K., Czępińska-Kamińska D., Janowska E., 1999. Systematyka i kartografia gleb. (Systematics and cartography of the soil). Wyd. SGGW, Warszawa, (in Polish).
• Kowalkowski A., 2002. Wskaźniki ekochemicznego stanu gleb leśnych zagrożonych przez zakwaszenie. (Indicators of the ecochemical state of the forest soil condition damaged by acidification). Reg. Monit. Środ. Przyr., 3, 31-44, (in Polish).
• Królikowski L., 1935. Badania nad stosunkiem węgla do azotu w ściółkach i próchnicach gleb leśnych. (Researches on carbon and nitrogen ratio in litterfall and humus of forest soil). Inst. Bad. Las. Państ., Rozpr. i Spraw., A, 14, 1-84, (in Polish).
• Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z., 1991. Metody analizy i oceny gleb i roślin. Katalog. (Research methods and evaluation of soil and plants. Catalogue). Inst. Ochr. Środ., Warszawa, (in Polish).
• Parzych A., Astel A., Trojanowski J., 2008. Fluxes of biogenic substances in precipitation and througfall in woodland ecosystems of the Słowiński National Park. Arch. Environ. Prot., 34, 2, 13-24.
• Parzych A., Trojanowski J., 2007. Biogenic substances versus the level of ground waters in chosen woodland ecosystems of Słowiński National Park, Ann. Pol. Chem. Soc., 423-426.
• Paul E.A., Clark F.E., 1989. Soil Microbiology and Biochemistry, Academic Press, San Diego, CA.
• Pokojska U., 1992. Adsorpcja i wymiana kationów w próchnicach leśnych. (Adsorption and changes of cations in forest humus). Rozprawy UMK, Toruń, (in Polish).
• Potarzycki J., 2003. Fosfor w glebie. (Phosphorus in soil). J. Element., 8(3), 19-32, (in Polish).
• Puchalski T., Prusinkiewicz Z., 1975. Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego. (Ecological bases of science about forest habitats). PWRiL, Warszawa, (in Polish).
• Raczuk J., 1992. Węgiel i azot we frakcjach granulometrycznych gleb piaskowych Wysoczyzny Siedleckiej i Równiny Łukowskiej. (Carbon and nitrogen in granulometric fractions of sandy soil of Siedlce Height and of Łuków Plan). Rocz. Glebozn., 43, 1/2, 31-39, (in Polish).
• Raczuk J., 1998. Rozmieszczenie mineralnych związków fosforu w glebach piaskowych Niziny Południowopodlaskiej. (Distribution of mineral phosphorus components in sandy soils of Południowopodlaska Lowland), Rocz. Glebozn., 49, 3/4, 135-141, (in Polish).
• Ramsey, P.H., 1989. Critical Values for Spearman’s Rank Order Correlation. J. Educ. Stat., 14, 3, 245-253.
• Sądej W., 2000. Badania nad przemianami fosforu w glebach i jego wykorzystaniem przez rośliny uprawne w warunkach zróżnicowanego nawożenia. (Studies on phosphorus transformations in soil and its utilization by plants under differentiated fertilization). Rozpr. i monogr., AR-T, Olsztyn, 1-78, (in Polish).
• Stevenson F.J., 1985. Geochemistry of soil humic substances. In: Humic substances in soil, sediment and water. (Eds) G.R. Aiken et al., J. Wiley and Sons, New York, 13-52.
• Systematyka gleb Polski. (Systematics of soil of Poland), 1989. Rocz. Glebozn., 40 (3/4), (in Polish).
• Szołtyk G., Walendziak R.J., 1998. Charakterystyka zmian właściwości chemicznych gleb makroregionu północno-wschodniej Polski w latach 1988-1996. (Characteristic of changes of chemical properties of soil in north-eastern macroregion of Poland in 1988-1996), Pr. Inst. Bad. Leś., 859, 95-101, (in Polish).
• Thompson L.M., Troeh F.R., 1978. Gleba i jej żyzność. (Soil and their fertility), PWRiL, Warszawa, (in Polish).
• Trojanowski J., 1973. Przemiany substancji organicznych w glebie. (Transformation of humus substances in soil). PWRiL, Warszawa, (in Polish).
• Trojanowski J., Parzych A., 2007. Seasonal changes of nitrogen and phosphorus content in organic horizons in chosen forest sites of the Słowiński National Park. Arch. Environ.Prot., 33, 3, 97-106.
• Van der Welle M.E.W., Vermeulen P.J., Shaver G.R., Berendse F., 2003. Factors determining species richness in Alaskan artctic tundra, J. Veg. Sci., abstract, 711-720.
• Wachowska-Serwatka K., 1966. Sezonowe zmiany azotu i składników mineralnych w ściółce, w glebie i w roślinach lasu mieszanego Rezerwatu Lubsza. (Seasonal changes of nitrogen and mineral components in litterfall, soil and plants in mixed forest of Lubsza Reserve). Acta Univ. Wrat., 48, Prace Bot., VII, 71-130, (in Polish).
• Zawadzki S., 1999. Gleboznawstwo. (Science of soil). PWRiL, Warszawa, (in Polish).
• Zwoliński J., 1998. Obieg węgla w borach sosnowych. (Circulation of carbon in pine forest). Prace Inst. Bad. Leś., 862, 141-155, (in Polish).