PL
Pomidory są bardzo popularnymi na całym świecie warzywami o barwach: czerwonej, różowej lub żółtej. Mogą być okrągłe, spłaszczone, podłużne, gruszkowate. Różnią się wielkością - są duże, średnie lub drobne. Stanowią bogate źródło wielu składników odżywczych (karotenoidy, witamina C, foliany, witamina K, potas). Wśród karotenoidow dominuje Sikopen, będący silnym przeciwutleniaczem. Krojenie, przecieranie, miksowanie i obróbka termiczna pomidorów zwiększają przyswajalność likopenu. Z pomidorów sporządza się przetwory: soki, sosy, przeciery, koncentraty, pasty, a także konserwowe i suszone pomidory. Zarówno świeże pomidory jak i przetwory pomidorowe mają wszechstronne zastosowanie kulinarne, o czym decyduje ich kwaskowaty smak i czerwona barwa. Stosuje się je do przygotowywania: zakąsek i przystawek, zup, dań mięsnych, rybnych, potraw z jaj, warzyw, makaronów, ryżu, kasz i ziemniaków oraz do sosów. Regularne spożywanie pomidorów, przetworów pomidorowych oraz potraw sporządzanych z tych produktów ma znaczenie w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych i nowotworów.
EN
Tomatoes are very popular around the world vegetables, which have red, pink or yellow colour. The tomato fruits can be round, flattened, elongated or pear-shape. They can have different size - tomatoes are large, medium and small (cherry). They are a rich source of many nutrients (carotenoids, vitamin C, folate, vitamin K, potassium). Among the carotenoids dominates lycopene, which Is a strong antioxidant. Cutting, liquidizing or mixing and thermal treatment of tomatoes increase lycopen bioavailability. The tomatoes shall be processed to juices, sauces, purees, concentrates, pastes and canned tomatoes and dried tomatoes. Both the fresh tomatoes and tomato products have versatile culinary use, because of their tart flavour and red colour. They are used for the preparation of appetizers and entrees, soups, meat dishes, fish dishes, egg dishes, dishes with legumes, pasta, rice, groats and potato dishes, vegetable dishes and sauces. Regular consumption of tomatoes, tomato products and dishes made from these products is important in the cardiovascular disease and cancer prevention.