Wpływ sposobów nawadniania na plonowanie ziemniaka średnio wczesnego uprawianego na glebie lekkiej w regionie pomorskim

• Autorzy: Ossowski W. , Rolbiecki S. , Wojdyla T. , Wichrowska D. , Rolbiecki R.

Warianty tytułu

EN

Effect of irrigation methods on yields of medium early potato grown on a light soil in the Pomeranian region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego i deszczownianego na wysokość i jakość plonu wybranych odmian ziemniaka średnio wczesnego. Doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2001-2003 we wsi Kosobudy, gm. Brusy, woj. pomorskie, na glebie zaliczanej do IVb klasy bonitacyjnej (kompleks 5 żytni dobry). Ilość wody łatwo dostępnej dla roślin (efektywna retencja użyteczna) w warstwie gleby o kontrolowanym uwilgotnieniu (od 0 do 40 cm) wynosiła 29,5 mm. Dwuczynnikowe doświadczenie założono metodą losowanych podbloków układzie zależnym split-plot, w czterech replikacjach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie, zastosowane w trzech wariantach: O – bez nawadniania (obiekt kontrolny), K – nawadnianie kroplowe, D – nawadnianie deszczowniane. Czynnik drugiego rzędu stanowiły trzy średnio wczesne odmiany ziemniaka: Barycz, Mors, Triada. Ziemniaki uprawiano na pełnej dawce obornika bydlęcego (35 t·ha-1) wnoszonego do gleby jesienią pod orkę zimową. Nawożenie fosforem i potasem wynosiło 80 kg P2O5· ha-1 i 140 kg K2O· ha-1. Nawożenie azotem zastosowano w dawce 90 kg N· ha-1. Terminy wykonywania nawodnień ustalano na podstawie potencjału wodnego gleby określanego przy użyciu tensjometrów. Nawadnianie rozpoczynano w momencie, kiedy siła ssąca gleby wynosiła –0,03 MPa. Zastosowanie nawodnień w uprawie ziemniaka istotnie zwiększyło plon handlowy bulw. Nie stwierdzono istotnych różnic w wysokości plonów ziemniaka nawadnianego systemem nawodnień deszczownianych i kroplowych. Wśród testowanych odmian istotnie wyższy plon handlowy bulw wydała Triada. Wystąpiła zróżnicowana reakcja odmian na nawadnianie. Najwyższe przyrosty plonów pod wpływem nawadniania stwierdzono u odmiany Mors, a najniższe – u odmiany Barycz. Zastosowane systemy nawodnień nie różnicowały istotnie poziomu suchej masy, witaminy C, cukrów prostych i skrobi w bulwach testowanych odmian. Nawadnianie obniżyło zawartość cukrów ogółem w bulwach ziemniaka.

EN

The aim of the study was to determine of the influence of drip irrigation and sprinkler irrigation on the quantity and quality of yield of selected medium early potato cultivars. Field experiments were conducted on the soil classified to IVb valuation class and good rye complex in 2001-2003 at Kosobudy (Community of Brusy), Pomerania Voivodeship. Effective useful retention in the soil layer of controlled moisture (0-40 cm) amounted 29,5 mm. The experiments were carried out with two-factorial split-plot design, with four replications. The first-row factor was irrigation: O – control plots (without irrigation), K – drip-irrigated plots, D sprinkler-irrigated plots. The second-row factor: medium early potato cultivars: Barycz, Mors, Triada. The dose of cattle manure (35 t·ha-1) was applied in autumn (before winter plowing). Fertilization with P and K amounted: 80 kg P2O5·ha-1 and 140 kg K2O·ha-1, respectively. Nitrogen fertilization was used with dose 90 kg N· ha-1. Irrigation was conducted according to soil water potential measured by tensiometers (–0,03 MPa). The use of irrigation significantly increased the marketable tuber yield. There were no significant differences between potato yields obtained from sprinkler-irrigated plots and those from drip-irrigated plots. From among cultivars tested, Triada gave significantly higher marketable tuber yields than the other two cultivars. Cultivars were characterized by different response to irrigation. The highest increases in yields due to irrigation gave Mors, and the lowest – Barycz. The irrigation systems did not differentiate significantly the content of DM, vitamin C, reducing sugars and starch in potato tubers. Irrigation decreased the total sugar content in tubers of potato.

Słowa kluczowe

PL

uprawa roslin; rosliny okopowe; nawadnianie kroplowe; deszczowanie; ziemniaki sredniowczesne; ziemniaki Barycz; ziemniaki Mors; ziemniaki Triada; plonowanie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2013
• Numer: 1/II
• Opis fizyczny: s.133-145,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Ossowski W.

• Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

autor

Rolbiecki S.

• Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

autor

Wojdyla T.

• Katedra Mikrobiologii i Technologii Żywności, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Wichrowska D.

• Katedra Mikrobiologii i Technologii Żywności, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Rolbiecki R.

• Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

Bibliografia

• Adler G. Kartoffeln und Kartoffelerzeugniss. Paul Parey, Beriln, 1971.
• Ahmadi S.H., Andersen M., N., Plauborg F., Poulsen R.T, Jensen C.R. Sepaskhah A.R.,Hansen S. 2010. Effect of irrigation strategies and soils on field grown potatoes: Yield and waterproductivity. Agric. Water Management, 97: 1923-1930.
• Budsławski B., Drabent Z. 1972. Metody analizy żywności. WNT, Warszawa.Charakterystyka zarejestrowanych odmian ziemniaka. 2004. Pod red. A Głuskiej i K. Zgórskiej,IHAR, Jadwisin.
• Chmura K. 2001. Przyrodnicze i agrotechniczne uwarunkowania uprawy ziemniaka w południowo-zachodniej Polsce. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Rozprawy CLXXX, 410: 1-109.
• Chmura K., Rojek S. 2001. Irrigating potatoes in the Wrocław region. Przegl. Nauk.Wydz. Inż. i Kształt. Środ. SGGW 22: 259-274.
• Darwish T.M., Atallah T.W., Hajhasan S., Haidar A., 2006. Nitrogen and water use efficiency of fertigated processing potato. Agric. Water Management, 85: 95-104.
• Dzieżyc J. 1988. Rolnictwo w warunkach nawadniania. PWN Warszawa. 32-38.
• Ferreira T.C., Goncalves D.A. 2007. Crop-yield/water-use production functiones of potatoes (Solanum tuberosum L.) grown under differential nitrogen and irrigation treatments in a hot,dry climate. Agric. Water Management, 90: 45-55.
• Gładysiak S., Borówczak F. 1996. Wpływ pogody, deszczowania i nawożenia azotowego na plony ziemniaków w wieloletnich doświadczeniach w warunkach Wielkopolski. Zesz. Probl. Post.Nauk Rol., 438: 53-60.
• Kumar S., Asrey R., Mandal G., Singh R. 2009. Microsprinkler, drip and furrow irrigation for potato (Solanum tuberosum L.) cultivation in a semi-arid environment. Indian J. Agric. Sci.,79(3): 165-169.
• Lisińska G. 1994. Ziemniak jako surowiec dla przemysłu spożywczego. Post. Nauk. Roln. 1:32–40.
• Mazurczyk W., Głuska A., Trawczyński C., Nowacki W., Zarzyńska K. 2006. Optymalizacja nawadniania plantacji ziemniaka (FertOrgaNic) za pomocą metody kroplowej oraz systemu DSS. Rocz. AR Pozn. CCCLXXX Rolnictwo 66: 235-241.
• Mazurczyk W., Wierzbicka A., Lutomirska B. 2004. Klimatyczne uwarunkowania produkcji biomasy ziemniaka w Polsce Centralnej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 500: 219-224.
• Mosler C. 2002. Ressourcen sparen, Erträge steigern – Tropfbewässerung bei Kartoffeln –eine Alternative für Zukunft ? Neue Landw. 6: 36-39.
• Nowak L. 2006. Nawadnianie roślin okopowych. W: Nawadnianie roślin (pod red. S.Karczmarczyka i L. Nowaka), PWRiL Poznań, 367-381.
• Peszek J., Rolbiecki S. 1992. Wpływ deszczowania i nawożenia azotem na plonowanie ziemniaków jadalnych uprawianych na glebie bardzo lekkiej. Zesz. Nauk. AT-R Bydg. 180, 32:83-90.
• Pęksa A. 1991. Wpływ nawożenia azotem i nawadniania na skład chemiczny bulw i jakość otrzymanych z nich chipsów. Zesz. Nauk. AR Wroc. Ser. Technol. Żyw., 7(244): 9-28.
• Pińska M., Wojdyła T., Rzekanowski Cz., Rolbiecki St., Rolbiecki R. 2005. Wpływ nawadniania deszczownianego i nawożenia azotem na jakość surowca ziemniaczanego przeznaczonegodo produkcji frytek i czipsów. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis 246, ScientiaAlimentaria, 4: 229-240.
• PTG 2008. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze: 1-10.
• Rojek S., Chmura K. 1996. Nawadnianie deszczowniane i nawożenie mineralne jako czynniki kształtujące plony ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 438: 383-390.
• Rolbiecki St., Rolbiecki R. 2005. Reakcja wybranych średnio wczesnych odmian ziemniaka na zastosowanie mikronawodnień na glebie piaszczystej. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 515, Rolnictwo LXXXVI: 455-461.
• Rudnicki F. 1992. Doświadczalnictwo rolnicze. Wyd. ATR Bydgoszcz, 1992, 210.Rzekanowski Cz., Rolbiecki St., Rolbiecki R. 2004. Productive results of sprinkler irrigation of potatoes on the light soils in central Poland. Agricultural Engineering XLI, 2: 56-60.
• Rzekanowski Cz., Wojdyła T., Rolbiecki St., Rolbiecki R., Grzelak B. 2005. Wpływ deszczowania i nawożenia azotem na plon oraz wartość technologiczną i przechowalniczą ziemniaka odmiany Triada. Inżynieria Rolnicza 4 (64): 217-225.
• Saeed H., Grove I.G., Kettlewell P.S., Hall N.W. 2008. Potential of partial root zone drying as an alternative irrigation technique for potatoes (Solanum tuberosum L.). Annals of AppliedBotany, 152: 71-80.
• Shae J.B., Steele D.D., Gregor B.L. 1999. Irrigation scheduling methods for potatoes in the northern Great Plains. Transactions of the ASAE, 42: 351-360.
• Shahnazari A., Ahmadi S.H., Laerke P.E., Liu F., Plauborg F., Jacobsen S.E., Jensen C.R.,Andersen M.N. 2008. Nitrogen dynamics in the soil-plant system under deficit and partial rootzone drying irrigation strategies in potatoes. European J. Agronomy, 28: 65-73.
• Sobiech S., Rymaszewski J., Gładysiak S., Czajka M. 1996. Wpływ deszczowania na plonowanie odmian ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 438: 307-312.
• Talburt W. F., Smith O. 1987. Potato Processing, An Avi Book, Published by Van Nostrand Reinhold Company, New York.
• Ünlü M., Kanber R., Senyigit U., Onar H., Diker K. 2006. Trickle and sprinkler irrigation potato (Solanum tuberosum L) in the Middle Anatolian Region in Turkey. Agric. Water Management,79: 43-71.
• Żarski J., Dudek S., Kuśmierek-Tomaszewska R. 2011. Potrzeby i efekty nawadniania ziemniaka na obszarach szczególnie deficytowych w wodę. Infrastruktura i Ekologia TerenówWiejskich, 5: 175-182.
• Żarski J., Dudek S., Peszek J. 1997. Warunki opadowe produkcji ziemniaka średniowczesnego na glebie bardzo lekkiej. Pam. Puł. 110: 129-135.