Biedronki - entomofagi w ochronie biologicznej roślin

• Autorzy: Skwarylo-Bednarz B. , Jamiolkowska A. , Hetman B. , Kopacki M. , Krzepilko A.

Warianty tytułu

EN

Ladybirds: eating inspects in the biological plant protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W trosce o jakość środowiska przyrodniczego coraz częściej wykorzystywane są niechemiczne metody ochrony roślin, przede wszystkim metody mechaniczne oraz biologiczne. Metoda biologiczna ma na celu wykorzystanie przez człowieka czynników biologicznych do ograniczenia populacji organizmów szkodliwych do poziomu ekonomicznie nieistotnego. Niezwykle istotną rolę w ochronie roślin przed szkodnikami odgrywają entomofagi, czyli owadożercy. Do najbardziej znanych owadów drapieżnych zaliczane są biedronki, należące do rodziny biedronkowatych (Coccinellidae). Są wrogami naturalnymi mszyc, pluskwiaków, miodówek, przędziorków, czerwców, roztoczy, larw motyli i muchówek. Pożyteczne biedronkowate mają też wielu wrogów - endopatogenów (bakterie, grzyby, nicienie), które ograniczają zdrowotność i zwiększają ich śmiertelność. Na wszystkich etapach rozwoju atakowane są przez wiele gatunków owadów, z rzędów Hymenoptera i Diptera oraz są ważnym ogniwem w łańcuchu pokarmowym innych zwierząt. Wykorzystanie biedronek jako entomofagów jest nie tylko naturalną i bardziej rozważną formą walki ze szkodnikami, ale zapewnia produkcję „bezpiecznej" żywności oraz ochronę środowiska przyrodniczego.

EN

Non-chemical methods of plant protection (mainly mechanical and biological) are increasingly used in caring of environment. The biological method is aimed at using biological factors to limit populations of harmful organisms to the economically insignificant levels. Entomophaga, insect eaters, play an extremely important role in protecting plants from pests. Ladybirds from coccinellid family (Coccinellidae) belong to the most known predatory inspects. They are natural enemies of aphids, Psylloidea, Cacopsylla, scale insects, mites, butterfly and flycatcher larvae. Useful Coccinellidae have also many enemies (bacteria, fungi, nematodes) that have affect negatively the health of this family and increase mortality. They are attacked in each stage of their development by many inspect species from Hymenoptera and Diptera and they are an important link in the food chain of other animals. Use of ladybirds as entomophaga is not only a natural and more reasonable form of pest control, but it also ensures production of safe food and the protection of the natural environment.

Słowa kluczowe

PL

ochrona roslin; biologiczne metody ochrony roslin; kolonizacja; biedronki; owady; gatunki zwierzat

• Wydawca: -
• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2018
• Numer: 04
• Opis fizyczny: s.10-12,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Skwarylo-Bednarz B.

• Katedra Ochrony Roślin, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin

autor

Jamiolkowska A.

• Katedra Ochrony Roślin, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin

autor

Hetman B.

• Katedra Ochrony Roślin, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin

autor

Kopacki M.

• Katedra Ochrony Roślin, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin

autor

Krzepilko A.

• Katedra Biotechnologii, Żywienia Człowieka i Towaroznawstwa Żywności, Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin

Bibliografia

• [1] Barczak T. 1994. Naturalni wrogowie mszyc i ich znaczenie w ochronie roślin. Wiadomości Entomologiczne 13,3,141-152.
• [2] Beyene Y., Hofsvang T., Azerefegne F. 2007. Population dynamics of tef epilachna (Chnootriba similis Thunberg) (Coleoptera: Coccinellidae) in Ethiopia. Crop Protection 26,1634-1643.
• [3] Bjørnson S. 2008. Natural enemies of the convergent lady beetle, Hippodamia convergens Guérin-Méneville: their inadvertent importation and potential significance for augmentative biological control. Biological Control 44, 305-311.
• [4] Boczek J., Lipa J. (red.). 1978. Biologiczne metody walki ze szkodnikami roślin. Wyd. PWN, 1-594.
• [5] Ceryngier P., Hodek I.1996. Enemies of the Coccinellidae [in:] Hodek, I., Honk, A. (Eds.), Ecology of Coccinellidae. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 319-350.
• [6] Czulak M. 2011. Wykorzystanie naturalnych metod w ochronie winorośli. Inżynieria Środowiska 23, 96- 104.
• [7] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE. z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów.
• [8] Hajiqanbar H., Husband R.W., Kamali K., Saboori A., Kamali H. 2007. Ovacarus longisetosus n. sp. (Acari: Podapolipidae) from Amara (Paracelia) saxicoloa Zimm. (Coleoptera: Carabidae) and new records of Coccipolipus, Dorsipes, Eutarsopolipus and Tarsopolipus from Iran. International Journal of Acarology 33,241-244.
• [9] Jaworska M. 2012. Ochrona środowiska i ochrona roślin. Wyd. UR w Krakowie, 208-234.
• [10] Joudrey P., Bjørnson S. 2007. Effects of an unidentified microsporidium on the convergent lady beetle, Hippodamia convergens Guérin-Méneville (Coleoptera: Coccinellidae) used for biological control. Journal of Invertebrate Pathology 94,140-143.
• [11] Kowalska J. Kühne S. 2010. Wpływ ochrony biologicznych upraw ziemniaka na entomofaunę pożyteczną. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 55(3), 191-194.
• [12] Krebs Ch.J. 2001. Ekologia. Przeł. A. Kozakiewicz, M. Kozakiewicz, J. Szacki. Wyd. PWN, Warszawa.
• [13] MacKenzie A., Ball A.S., Virdee S.R. 2000. Ekologia. Krótkie wykłady. Przeł. M. Kozakiewicz, A. Kozakiewicz, K. Dmowski. Warszawa, 135-141.
• [14] Majerus M.E.N. 2006. The impact of male-killing bacteria on the evolution of aphidophagous coccinellids. European Journal of Entomology 103,1 -7.
• [15] Miniewska M. 2014. Pożyteczny drapieżca. Rolniczy Rynek 2, 22-23.
• [16] Olszak R.W. 2010. Owady drapieżne i pasożytnicze upraw sadowniczych, http://www.wir.org.pl/archiwum/raporty/owady_drapiezne.htm.
• [17] Pruszyński S. 1989.100 lat introdukcji owadów pożytecznych w ochronie roślin. Materiały 29. Sesji Nauk. Inst. Ochr. Roślin, cz. 1, 103-112.
• [18] Pruszyński S. 2013. Postępy w badaniach i wykorzystanie entomofagów w integrowanej ochronie roślin. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 53(2), 327-332.
• [19] Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin.
• [20] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącego wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylającego dyrektywy 79/117/EWG i 91/414/EWG.
• [21] Shapiro-Ilan, D.I., Cottrell, T.E. 2005. Susceptibility of lady beetles (Coleoptera: Coccinellidae) to entomopathogenic nematodes. Journal of Invertebrate Pathology 89,150-156.
• [22] Strużyk M. 2011. Efektywna ochrona i organizmy pożyteczne. Sad - miesięcznik praktycznego sadownictwa 3/2011,108-110.
• [23] Uma Devi K., Padmavathi J., Uma Maheswara Rao, C., Khan Akbar Ali P., Mohan Murali C. 2008. A study of host specificity in the entomophagous fungus Beauveria bassiana (Hypocreales, Clavicipitaceae). Biocontrol Science and Technology 18,975-989.
• [24] Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin.
• [25] Vilcinskas A., Stoecker K., Schmidtberg H., Röhrich C.R., Vogel H. 2013. Invasive Harlequin Ladybird Carries Biological Weapons Against Native Competitors, Science 17 May 2013, 340, 6134, 862-863.
• [26] Webberley K.M., Hurst G.D.D., Husband R.W., Schelenburg J.H.G.V.D., Sloggett J.J., Isham V., Buszko J., Majerus M.E.N. 2004. Host reproduction and a sexually transmitted disease: causes and consequences of Coccipolipus hippodamiae distribution on coccinellid beetles. Journal of Animal Ecology 73, 1-10.

Identyfikatory

DOI

10.15199/2.2018.4.3