Les hydroides Ordoviciens a squelette chitineux

• Autorzy: Kozlowski R.

Warianty tytułu

PL

Hydroidy ordowickie o szkielecie chitynowym

RU

Ordovikskie gidroidy s khitinovym skeletom

• Języki publikacji: FR

Abstrakty

FR

L'auteur expose les résultats de ses études consacrées aux Hydroides a squelette chitineux. On a extrait ces fossiles des galets erratiques calcaires de l'Ordovicien, en les dissolvant dans l'acide chlorhydrique. Les formes décrites sont assignées a 15 genres et 22 especes, dont 11 genres et 19 espèces considérés comme nouveaux pour la science.

PL

W pracy tej opisano szkielety chitynowe hydroidów wypreparowane kwasami z wapiennych głazów narzutowych wieku ordowickiego. Szczątki hydroidów są w głazach ordowickich o wiele rzadsze niż szczątki graptolitów, na ogól znacznie drobniejsze i delikatniejsze . Opisane tu materiały, chociaż skromne, gromadzone były przez dziesięć lat. Hydroldy o szkielecie chitynowym, mniej lub bardziej zbliżone do współczesnych Athecata i Thecaphora, były dotychczas w stanie kopalnym prawie nie znane. Różne szczątki chitynowe, jakie opisano z osadów paleozoicznych zaliczając je do Hydroida , w większej swej części należały, zdaniem autora, do graptolitów. Tylko pewne nieliczne szczątki opisane przez A. Eisenacka mogą być zaliczone do tej grupy jamochłonów. W pracy niniejszej opisano 22 gatunki, które zaliczono do 15 rodzajów. Z tego 11 rodzajów i 19 gatunków wprowadzone są jako nowe dla nauki. Badane okazy są zwykle fragmentaryczne, reprezentowane przez kawałki hydrozomów. Hydroteki, utworzone przez bardzo cienką błonkę chitynowa, są z reguły źle zachowane , silnie pomarszczone i pogniecione. Pomimo tego u niektórych form udało się zbadać najdrobniejsze szczegóły, a zwłaszcza budowę nader swoistych diafragm, jakie nie są znane u hydroidów współczesnych. Udało się również stwierdzić istnienie u pewnych form dymorfizmu lub nawet trymorfizmu tekalnego. W przypadkach dymorfizmu jeden typ teki odpowiada najprawdopodobniej hydrotece, a drugi - gonotece. Rozstrzygnięcie jednak, która teka do jakiej kategorii należy, jest raczej kłopotliwe ze względu na duże różnice istniejące miedzy hydroidami ordowickimi a współczesnymi. W przypadku trymorfizmu, prócz hydrotek ma się najprawdopodobniej do czynienia z dwiema kategoriami gonotek: żeńskimi i męskimi. Na podstawie zbadanych materiałów nie da się na ogół przeprowadzić ściślejszych porównań między hydroidami: ordowickimi a współczesnymi. Chociaż większa cześć opisanych form zbliża się raczej do Thecaphora, niektóre mogłyby reprezentować Athecata. W wielu przypadkach ma się do czynienia prawdopodobnie z przedstawicielami grup wygasłych, dzisiaj nieznanych. Należy żywić nadzieję, że poszukiwania systematyczne hydroidów w utworach różnego wieku geologicznego dostarcza w przyszłości licznych i ciekawych danych. dotyczących historii tej grupy jamochłonów, dotychczas prawie nie zbadanej. Poniżej podajemy krótkie diagnozy nowych rodzajów, opisy zaś nowych gatunków znajdzie czytelnik w tekście francuskim. Rodzaj Trimerohydra n. gen. Na każdym węźle hydrozomu osadzone są dwie gałązki, a miedzy nimi jedna hydroteka na długiej nóżce. U podstawy hydroteki oraz na końcu każdej gałązki znajduje się beczułkowaty człon z dwiema diafragmami. 2 gatunki. Genotyp : Trimerohydra glabra n. sp. Rodzaj Calyxhydra n. gen. Hydrozom rozgałęziający się dychotomicznie. Hydroteki stożkowate opatrzone nóżką , bez diafragmy. 3 gatunki, Genotyp: Calyxhydra gemellithecata n. sp. Rodzaj Flexihydra n. gen. Hydrozom o tekach powyginanych , ugrupowanych po dwie lub po trzy, rzadziej pojedynczo. Hydroteki połączone z gałązką za pośrednictwem bardzo krótkich i cienkich nóżek . Gałązki połączone miedzy sobą podobnymi nóżkami. Genotyp i jedyny gatunek : Flexihydra undulata n . sp. Rodzaj Desmohydra n. gen . Hydrozom złożony z gałązek mniej lub bardziej powyginanych. Hydroteki rurkowate, długie, połączone z gałązką za pośrednictwem bardzo krótkiej nóżki, lub bezpośrednio zwężonym końcem proksymalnym. Każda hydroteka złożona z części proksymalnej , przyrośniętej swą ścianą do gałązki, i z części dystalnej, swobodnej. 2 gatunki. Genotyp : Desmohydra flexuosa n. sp. Rodzaj Epallohydra n . gen. Hydrozom płożący się. Hydroteki rurkowate, powyginane, tej samej średnicy co gałązki, złożone z części proksymalnej przyrośniętej do gałązki i z części dystalnej swobodnej. Połączenie hydroteki z kanałem gałązki bez nóżki ani przewężenia. Genotyp i jedyny gatunek : Epallohydra adhaerens n. sp. Rodzaj Rhabdohydra n. gen. Gałązki proste, sztywne. Hydroteki rurkowate, cienkie, na ogól przyczepione do łopatkowato rozszerzonych węzłów, grupami po trzy. Genotyp i jedyny gatunek : Rhabdohydra tridens n. sp. Rodzaj Phragmohydra n. gen. Hydroteki rurkowate, długie, opatrzone u podstawy członem w formie banieczki z gruba szyjką, która przenika do podstawy hydroteki. Genotyp i jedyny gatunek : Phragmohydra articulata n. sp. Rodzaj Diplohydra n. gen. Teki dwu kategorii ugrupowane parami na każdym węźle rozmaicie z sobą połączone. 4 gatunki. Genotyp: Diplohydra longithecata n. sp. Rodzaj Lagenohydra n. gen. Dymorfizm tekalny bardzo zaakcentowany: na każdym węźle po dwie teki, jedna przyczepiona bezpośrednio do węzła, kształtu banieczki z długa rurkowata szyjka, druga przyczepiona do banieczkowatej części pierwszej. Obie opatrzone u podstawy okrągłym członem z szyjka. Genotyp i jedyny gatunek : Lagenohydra phragmata n. sp , Rodzaj Xenohydra n. gen. Gałązki grube, proste, o ścianach przebitych okrągłymi otworkami. Pod każdym otworkiem znajduje się dwupłatowy krótki wyrostek. Genotyp i jedyny gatunek: Xenohydra labiata n. sp. Rodzaj Kystodendron n. gen. Cienkie rozgałęzione stolony, na których przyczepione są , za pośrednictwem cienkich nóżek, cylindryczne, często nieregularne teki. Teki na końcu dystalnym zamknięte lub opatrzone krótkim stolonem, na którym osadzona jest druga podobna teka. Genotyp i jedyny gatunek : Kystodendron longicarpus (Eisenack). Poza tymi rodzajami wyróżniono i opisano 6 różnych form przypuszczalnych gonotek oraz fragmenty hydroryz.

RU

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1959
• Tom: 04
• Numer: 3
• Opis fizyczny: p.209-271,fig.,ref.

Twórcy

autor

Kozlowski R.

• Laboratory of Paleozoology, Polish Academy of Sciences, Warsaw University, Warsaw, Poland

Bibliografia

• ALLMAN, G. J . 1883 et 1888. Report on the Hydroida dredged by H. M. S. "Challenger" during the years 1873-76 - Rep. Sci. Res. Voyage H.M.S. " Challenger",7 (1883), p. 55; ,23 (l888), p. 69, 70 et 90, London.
• BROCH, H. 1924. Hydroida. In : Kükenthal, W. Handbuch der Zoologie, i . 422-458, Berlin-Leipzig. - 1928. Hydrozoen. In : Die Tierwelt Deutschlands, 4, 97-160, Jena.
• CHAPMAN, F. 1919. On some Hydroid remains of Lower Palaeozoic age from Monegeeta near Lancefield. - Proc. Roy . Soc. Victoria, N. S . 31, 2, 388-393, Melbourne.
• CHAPMAN F. & SKEATS, E. W.1919. Fossil Hydroid remains, V.On the Discovery of fossil Hydroid remains of the order Calyptoblastea in t he Palaeozoic of Victoria, Australia. - Geol. Mag., 66, p. 550, London.
• CHAPMAN, F. & THOMAS, D. E. 1936. The Cambrian Hydroida of the Heathcote and Monegeeta Districts. - Proc. Roy. Soc. Victoria, 48, 2, 193-212, Melbourne.
• DECKER, CH. E. 1947. Additional graptolites and hydrozoans-like fossils from Big Canvon, Oklahoma. - J. Paleont., 21, 2, 124-130, Menasha. -1948. A new species of hydrozoan from the Athens shale of Virginia. Ibidem, 22, 4, 528-529. -1952. A new Hydrozoan from the Devonian of Michigan. - Ibidem, 26, 4, 656- 658.
• DELAGE, Y. & HÉROUARD, E. l901. Traité de Zoologie Concrète. Les Coelentérés . Paris.
• EISENACK, A. l931. Neue Mikrofossilien des baltischen Silurs , I. - Palaeont . Ztschr. , 13, 1/2, 25-76, Berlin. -1932. Neue Mikrofossilien des Baltischen Silurs, II. - Ibidem, 14, 4, 257-277. -1935. Mikrofossilien aus Doggergeschieben Ostpreussens. - Ztschr . Geschiebeforsch., 11, 4, 167-184, Berlin. -1937. Neue Mikrofossillen des baltischen Silurs, IV. - Palaeont . Ztschr ., 19, 3/4, 217-243 , Berlin .
• HILL, D. & WELLS, J . W. 1956. Hydrozoa. In: Treatise on Invertebrate Paleontology , F, 67-106, Lawrence.
• HINCKS, TH. 1868. A history of the British Hydroid zoophytes. LXVIII + 338, London .
• HOWELL, B. F . 1949, New Hydrozoan .etc. from the Ordovician Schenectady Formation of New York. - Wagner Free Inst . Sci ., 24, l, 1-8 , Philadelphia .
• HYMAN, L. H. 1940. The Invertebrates, 1. New York -London.
• KLATSCH, H. 1884. Beitrage zur genaueren Kenntniss der Campanularien. Morphol . Jb ., 9, 534-596, Leipzig.
• KUDELIN, N. V. 1914. Faune de la Russie, 2, ,2, 139-526 , Petrograd.
• LINKO, A. K. 1911. Faune de la Russie, 1, XLVIII +250, St. Petersburg. - 1912. Faune de la Russie, 2, 1, 1-138, St. Petersburg.
• THOMAS, D. E. & Henderson, Q. J. 1944 (1945). Some fossils from the Dundas Series, Dundas . - Pap. Proc, Roy. Soc. Tasmania.