Występowanie kiełbia białopłetwego Romanogobio albipinnatus complex (Teleostei: Cyprinidae) w potoku Rzepnik

• Autorzy: Nowak M. , Szczerbik P. , Popek W.

Warianty tytułu

EN

The occurrence of the whitefin gudgeon Romanogobio albipinnatus complex (Teleostei: Cyprinidae) in the Rzepnik Stream (S Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W listopadzie 2009 roku w potoku Rzepnik, w dopływie Skawinki (dorzecze Górnej Wisły), odłowiono 5 kiełbi białopłetwych Romanogobio albipinnatus complex. Ryby te preferują duże nizinne rzeki, dlatego nowe stanowisko w zaledwie 10-kilometrowym cieku o szerokości koryta wynoszącej 2–3 m jest bardzo nietypowe. Jest to pierwsze stwierdzenie kiełbia białopłetwego na terenie Małopolski

EN

Five specimens of Romanogobio albipinnatus complex (Fig. 1) were caught in the Rzepnik Stream (49°59´24˝N, 19°48´20˝E; a tributary of the Skawinka River, within the Upper Vistula drainage basin). The gudgeons were of 52.0–57.5 mm in standard length. It is a very unusual occurrence site of R. albipinnatus (Fig. 2), which commonly inhabits large lowland rivers. Due to general morphological resemblance to G. gobio complex, small size and mainly nocturnal activity, the knowledge about the distribution of the whitefin gudgeon in the territory of Poland is very limited and it seems underestimated

Słowa kluczowe

PL

ryby; ryby kostnoszkieletowe; Teleostei; karpiowate; Cyprinidae; kielb bialopletwy; Gobio albipinnatus; wystepowanie; potok Rzepnik; Polska Poludniowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2012
• Tom: 68
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.152-158,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Nowak M.

• Katedra Ichtiobiologii i Rybactwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.Spiczakowa 6, 30-199 Kraków -Mydlniki

autor

Szczerbik P.

autor

Popek W.

Bibliografia

• Balon E.K., Crawford S.S., Lelek A. 1987. Is the occurrence of Gobio albipinnatus Lukasch 1933 in the upper Danube a result of upriver invasion or sympatric speciation? (Pisces: Cyprinidae). Senckenbergiana biol. 68: 275-299.
• Bänärescu P. 1953. Variatia geograficä, filogenia ęi ecologia cyprinidului Gobio kessleri. Stud. Cercet. Stiint. Acad. RPR 4: 297-337.
• Bänärescu P. 1956. Importanta speciilor de Gobio ca indicatori de zone biologice in ríuri. Bul. Inst. Cercet. Piscic., Bucureęti 15 (3): 53-56.
• Bänärescu P. 1961. Weitere systematische Studien über die Gattung Gobio (Pisces, Cyprinidae), insbesondere im Donaubecken. Věst. Čsl. spol. Zool. 25: 318-346.
• Bänärescu P. 1992. A critical updated checklist of Gobioninae (Pisces, Cyprinidae). Trav. Mus. Hist. Nat. „Grigore Antipa” 32: 303-330.
• Bänärescu P., Oliva O. 1966. A note on Gobio kesslerii Dybowski, 1862 and Gobio albipinnatus Lukasch, 1933 (Cyprinidae, Osteichthyes) from the River Bečva. Věst. Čsl. spol. zool. 30: 1-4.
• Bless R., Riehl R. 2007. Diurnal activity, mating behaviour and structure of the egg envelopes in four species of Danubian gudgeons (Cyprinidae). Bull. Fish Biol. 9: 1-12.
• Błachuta J. 2001. Gobio albipinnatus (Lukasch, 1933). W: Głowaciński Z. (red.). Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. PWRiL, Warszawa: 304-305.
• Błachuta J., Kotusz J., Witkowski A. 1994. Kiełb białopłetwy, Gobio albipinnatus Lukasch, 1933, w dorzeczu Odry. Prz. Zool. 38: 309-315.
• Copp G.H., Jurajda P. 1993. Do small riverine fish move inshore at night? J. Fish Biol. 43 (Suppl. A): 229-241.
• Danilkiewicz Z. 1999. Distribution and variability of whitefin gudgeon, Gobio albipinnatus Lukasch, 1933, in the Bug River and its tributaries. Arch. Pol. Fish. 7: 213-220.
• Freyhof J., Scholten M., Bischoff A., Wanzenböck J., Staas S., Wolter C. 2000. Extensions to the known range of the whitefin gudgeon in Europe and biogeographical implications. J. Fish Biol. 57: 1339-1342.
• Heese T. 2004. Kiełb Kesslera Gobio kessleri, kiełb białopłetwy Gobio albipinnatus. W: Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. (red.). Gatunki zwierząt (z wyłączeniem ptaków). Tom 6. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000. Ministerstwo Środowiska, Warszawa: 213-220.
• Kottelat M., Freyhof J. 2007. Handbook of European freshwater fishes. Kottelat, Cornol and Freyhof, Berlin.
• Kotusz J., Kusznierz J., Popiołek M., Witkowski A. 2009. Ichtiofauna systemu rzecznego Nysy Kłodzkiej. Roczn. Nauk. PZW 22: 5-58.
• Kux Z., Weisz T. 1958. Příspěvek k poznání ichthyofauny řeky Toplé v Bardějovském okrese. Čas. Mor. mus. 43: 145-174.
• Marszał L., Kruk A., Tybulczyk S., Pietraszewski D., Tszydel M., Kapusta Ł., Galicka W, Penczak T. 2009. Ichtiofauna lewobrzeżnych dopływów polsko-ukraińskiego odcinka Bugu. Rocz. Nauk. PZW 22: 87-117.
• Marszał L., Penczak T. 1992. Nowe stanowiska kieł- bia białopłetwego, Gobio albipinnatus Lukasch, 1933, w dorzeczu Narwi. Prz. Zool. 36: 17-179.
• Mendel J. 2007. Využití mtDNA pro charakterizaci populačních struktur druhů rodů Gobio a Romanogobio (maszynopis pracy doktorskiej), Brno.
• Mendel J., Lusk S., Lusková V., Koščo J., Papoušek I., Halačka K., Vetešník L. 2006. Molekulárně-biologické analýzy hrouzka Kesslerova (Romanogobio kesslerii) ve vodach České republiky a Slovenska. Biodiverzita ichtiofauny ČR VI: 95-101.
• Mendel J., Lusk S., Lusková V., Koščo J., Vetešník L., Halačka K. 2008a. Nejnovější poznatky o druhové pestrosti hrouzka rodu Gobio a Romanogobio na území ČR a SR. Sb. ref. XI. České ichtyol. konf., 3-4.12.2008, Brno, Republika Czeska: 166-173.
• Mendel J., Lusk S., Vasileva E.D., Vasilev V.P., Lusková V., Erk’akan F., Ruchin A., Koščo J., Vetešník L., Halačka K., Šanda R., Pashkov A.N., Reshet- nikov S.I. 2008b. Molecular phylogeny of the genus Gobio Cuvier, 1816 (Teleostei: Cyprinidae) and its contribution to taxonomy. Mol. Phylogenet. Evol. 47: 1061-1075.
• Naseka A.M. 2001a. Pereopisanie beloperogo peska- ra, Romanogobio albipinnatus (Cypriniformes, Gobioninae), s zamečaniami o ego taksonomi- českom položenii. Zool. Žurn. 80: 1372-1383.
• Naseka A.M. 2001b. Contributions to the knowledge of infraspecific structure of whitefin gudgeon, Romanogobio albipinnatus (Lukasch, 1933) (Cy- prinidae: Gobioninae), with a description of a new subspecies, R. albipinnatus tanaiticus, from the Don drainage. Proc. Zool. Inst. RAS 287: 99-119.
• Naseka A.M., Bogutskaya N.G., Bänärescu P.M. 1999. Gobio albipinnatus Lukasch, 1933. W: Bänärescu P.M. (red.). The freshwater fishes of Europe. Tom 5/I: Cyprinidae 2. Aula, Wiebelsheim: 37-68.
• Nowak M., Mendel J., Szczerbik P., Koščo J., Klaczak A., Popek W 2009a. First record of the Danube whitefin gudgeon (Romanogobio vladykovi) in the Nida River drainage, Poland. Sb. ref. konf. „60 let výuky rybářské specializace na MZLU v Brně”, 2-3.12.2009, Brno, Republika Czeska: 174-175.
• Nowak M., Mendel J., Koščo J., Drąg-Kozak E., Popek W, Epler P. 2009b. Morphological and genetic variability of the genus Gobio in Poland. XIII Europ. Cong. Ichthyol., 6-12.09.2009, Klaipeda, Litwa. Abstract book: 46.
• Nowak M., Petrescu-Mag I. V., Mierzwa D., Popek W. 2009c. On some interesting Romanian gudgeons (Cyprinidae: Romanogobio) found in the collection of Museum and Institute of Zoology PAS. AES Bioflux 1: 81-88.
• Rolik H. 1965. Gobio albipinnatus Luk. - nowy gatunek dla fauny Polski (Pisces, Cyprinidae). Fragm. Faun. 12: 177-181.
• Rolik H., Rembiszewski J.M. 1987. Fauna słodkowodna Polski. Zeszyt 5. Ryby i krągłouste (Pisces et Cyclostomata). PWN, Warszawa.
• Rozporządzenie 2004. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 roku w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną. Dz. U. Nr 220 (2004), poz. 2237.
• Wanzenböck J., Kovacek H., Herzig-Straschil B. 1989. Zum Vorkommen der Gründlinge (Gattung: Gobio, Cyprinidae) im österreichischen Donauraum. Österreichs Fisch. 42: 118-128.
• Wiley E.O., Mayden R.L. 2000. The evolutionary species concept. W: Wheeler Q.D., Meier R. (red.). Species Concepts and Phylogenetic Theory. Columbia Univ. Press, New York: 70-89.
• Witkowski A., Kotusz J., Przybylski M. 2009. Stopień zagrożenia słodkowodnej ichtiofauny Polski: Czerwona lista minogów i ryb - stan 2009. Chrońmy Przyr. Ojcz. 65 (1): 33-52.
• Wolter C. 2006. First record of river gudgeon Romanogobio belingi in the River Havel, Brandenburg, Germany. Lauterbornia 56: 91-94.