Porównanie zawartości kadmu i ołowiu w mleku różnych gatunków zwierząt

• Autorzy: Bakula S. , Pietrzak-Fiecko R. , Tonska E. , Galgowska M. , Micinski J.

Warianty tytułu

EN

Comparison of cadmium and lead content in milk of different animals species

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było porównanie zawartości kadmu i ołowiu w mleku czterech gatunków zwierząt hodowlanych. Wybrane metale ciężkie oznaczono w 41 próbkach mleka: 14 krowiego, 8 koziego, 5 owczego, 14 klaczy. Analizy wykonano za pomocą spektrometrii absorpcji atomowej. Średnią zawartość kadmu oznaczono na poziomie: w mleku krowim – 0,0079 mg/kg, kozim – 0,0071 mg/kg, klaczy – 0,0066 mg/kg, owczym – 0,0050 mg/kg, natomiast ołowiu odpowiednio w mleku: klaczy – 0,0180 mg/kg, owczym – 0,0147 mg/kg, krowim – 0,0128 mg/kg, kozim – 0,0102 mg/kg. Statystycznie istotne różnice w zawartości Pb wykazano między mlekiem kozim i klaczy. Mleka krowie, kozie i owcze nie różniły się statystycznie istotnie między sobą pod względem zawartości ołowiu. Spośród przebadanych próbek mleka klaczy ok. 29% stanowiły próbki, w których poziom Pb był wyższy niż dopuszczalny.

EN

The aim of the study is to compare the content of cadmium and lead in the milk of four species of farm animals. Selected heavy metals were determined in total of 41 milk samples including: 14 – of cow’s, 8 – of goat’s, 5 – of 14 sheep’s and 14 of mare’s. The analyses were performed using atomic absorption spectrometry. The average cadmium content was determined at the level: in cow’s milk − 0.0079 mg/kg, goat’s − 0.0071 mg/kg, mare’s − 0.0066 mg/kg, sheep’s − 0.0050 mg/kg, while the lead in the milk: mare’s − 0.0180 mg/kg, sheep’s − 0.0147 mg/kg, cow’s − 0.0128 mg/kg, goat’s − 0.0102 mg/kg, respectively. Statistically significant differences in the content of Pb were determined between goat’s and mare’s milk. Cow’s, goat’s and sheep’s milks did not differ statistically from each other in terms of lead content. Amongst the samples of studied mare’s milk about 29% were those, in which the level of Pb was higher than acceptable.

Słowa kluczowe

PL

mleko krowie; mleko kozie; mleko owcze; mleko klaczy; kadm; zawartosc kadmu; olow; zawartosc olowiu; zawartosc metali ciezkich; bezpieczenstwo zywnosci; metale ciezkie; zwierzeta hodowlane

• Wydawca: -
• Czasopismo: Nauki Inżynierskie i Technologie
• Rocznik: 2013
• Numer: 3(10)
• Opis fizyczny: s.9-17,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bakula S.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

autor

Pietrzak-Fiecko R.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

autor

Tonska E.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

autor

Galgowska M.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

autor

Micinski J.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

Bibliografia

• Ataro A., McCrindle R.I., Botha B.M., McCrindle C.M.E., Ndibewu P.P., Quantification of trace elements in raw cow’s milk by inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS), „Food Chemistry” 2008, 111, s. 243-248.
• Boltea F., Bretan L., Ketney O., Moldovan C., Heavy metals concentration in milk from the Baia Mare depression, „Journal of Agroalimentary Processes and Technologies” 2008, 14(2), s. 485-491.
• Borowiec M., Huculak M., Hoffman K., Hoffman J., Ocena zawartości wybranych metali ciężkich w produktach spożywczych zgodnie z obowiązującym w Polsce prawodawstwem, „Proceedings of ECOpole” 2009, 3, 2, s. 433-438.
• Cerkvenik V., Doganoc D.Z., Jan J., Evidence of some trace elements, organochlorine pesticides and PCB in Slovenian cow’s milk, “Food Technol. Biotechnol.” 2000, 38(2), s. 155-160.
• Dobrzański Z., Górecka H., Opaliński S., Chojnacka K., Kołacz R., Zawartość pierwiastków śladowych i ultraśladowych w mleku i krwi krów, „Medycyna Weterynaryjna” 2005, 61(3), s. 301-304.
• Dobrzański Z., Skiba M., Brożyńska A., Kowalska-Góralska M., Zawartość wybranych metali ciężkich w mleku przeżuwaczy (krów i kóz) z regionów przemysłowych i czystych ekologicznie, „Acta Scientiarum Polonorum Medicina Veterinaria” 2009, 8(1), s. 3-14.
• Dumna P., Pawlos M., Rudy M., Zawartość metali ciężkich w wybranych produktach spożywczych województwa podkarpackiego, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2012, XLV (1), s. 94-100.
• Farid S.M., Enani M.A, Wajdi S.A, Detemination of trace elements in cow’s milk in Saudi Arabia, „Journal of King Abdulaziz Uniwersity Engineering Sciences” 2004, 15(2), s. 131-140.
• Górska A., Oprządek K., Mróz B., Poziom mikroelementów w mleku krów z gospodarstw powiatu siedleckiego, LXXII Zjazd Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego im. Michała Oczapowskiego – Sekcja Chowu i Hodowli Bydła, Warszawa 2007.
• Kaczmarek-Wdowiak B., Andrzejak R., Skoczyńska A., Mlynek W., Wpływ przewlekłego zatrucia ołowiem i kadmem na peroksydację lipidów w mózgach szczurów, „Medycyna Pracy” 2004, 55(5), s. 403-410.
• Kiczorowska B., Kumulacja ołowiu i kadmu w skórce i miąższu wybranych odmian jabłek, „Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych” 2009, 40, s. 365-371.
• Kisku G.C., Barman S.C., Bhargava S.K., Contamination of soil and plants with poptentialy toxic elements irrigated with mixed industrial effluent and its impact on the environment, “Water, Air and Soil Pollution” 2000, 129 (1-2), s. 121-137.
• Kołacz R., Dobrzański Z., Górecka H., Chojnacka K., Rudnicka A., The content of lead and cadmium in milk and blood of cows kept in industrial and typically agricultural region, “Chem. Agric.” 2004, 5, s. 312-316.
• Król J., Litwińczuk A., Brodziak A., Kędzierska-Matysek M., Poziom ołowiu i kadmu w mleku krów utrzymywanych w różnych regionach Polski, „Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych” 2007, 31, s. 451-454.
• Krzywy I., Krzywy E., Pastuszak-Gabinowska M., Brodkiewicz A., Ołów-czy jest się czego obawiać?, „Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie” 2010, 56, 2, s. 118-128.
• Licata P., Trombetta D., Cristina M., Giofre F., Martino D., Calo M., Naccari F., Levels of „toxic” and „essential” metals in samples of bovine milk from various dairy farms in Calabria, Italy, “Environment International ” 2004, 30, s. 1-6.
• Litwińczuk A., Drozd-Janczak A., Pieróg M., Dorosz D., Zawartość ołowiu i kadmu w mleku produkowanym w rejonie Kopalni Węgla Kamiennego w Bogdance, „Medycyna Weterynaryjna” 1999, 55 (11), s. 757-759.
• Martino F.A.R., Sanchez M.L.F., Sanz-Medel A., The potential of double focusing-ICP-MS for studying elemental distribution patterns in whole milk, skimmed milk and milk whey of different milks, “Analytica Chimica Acta” 2001, 442, s. 191-200.
• Mnicha W., Szteke B. (red.), Raport z monitoringu jakości gleb, roślin, produktów rolniczych i spożywczych z 2000 roku, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2001.
• Mocek A., Mocek-Płóciniak A., Ksenobiotyki w środowisku glebowym Polski, „Nauka Przyroda Technologia” 2010, 4(6), s. 1-12.
• Najarnezhad V., Akbarabadi M., Heavy metals in cow and ewe’s raw milk of north-east Iran, Food Additives and Contaminants, 2013, DOI 10.1080/19393210.2013.777799.
• Pietrzak-Fiećko R., Smoczyński S., Cadmium and lead contents in human milk, cow’s milk and infant formulas, “Polish Journal of Natural Sciences” 2006, 21(2), s. 1105-1112.
• Pilsbacher L., Grubhofer F., Merkury, lead and cadmium in Austrian raw milk – a comparison to earlier analyses from foregin countries, “Wiener Tieraerztliche Monatsschrift” 2002, 89 (9), s. 249-253.
• PN-86/A-86041/Az1:2000 Mleko i przetwory mleczarskie. Pobieranie próbek (Zm. Az1).
• Rahimi E., Lead and cadmium concentrations in goat, cow, sheep, and buffalo milks from different regions of Iran, „Food Chemistry” 2013, 136, s. 389-391.
• Ramonaityte D.T., Copper, zinc, tin and lead in canned evaporated milk, produce in Lithuania: the initial content and its change at storage, “Food Additives and Contaminants” 2001, 18 (1), s. 31-37.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 13 stycznia 2003 r. w sprawie maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności, składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetwarzaniu albo na powierzchni żywności: (DzU nr 37, poz. 325 i 326 z 13.01.2003).
• Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. (z późniejszymi zmianami) ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych: (DzU UE, L 364/5 z 20.12.2006).
• Sady W., Smoleń S., Wpływ czynników glebowo-nawozowych na akumulację metali ciężkich w roślinach. X Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe: Efektywność stosowania nawozów w uprawach ogrodniczych, Kraków 2004, s. 269-277.
• Sidhu P.K., Dhand N.K., Bal M.S., Impact of metallic environmental pollution on human and livestock health, “Livestock–International” 2003, 7(8), s. 8-10.
• Simsek O., Simsek R., Gultekin O., Oksuz and Kurultay S. The effect of environmental pollution on the heavy metal content of raw milk, “Nahrung-Food” 2000, 44, s. 360-371.
• Szkoda J., Nawrocka A., Kmiecik M., Żmudzki J., Badania kontrolne pierwiastków toksycznych w żywności pochodzenia zwierzęcego, „Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych” 2011, 48, s. 475-484.
• Vidovic M., Sadibasic A., Cupic S., Lausevic S., Cd and Zn in atmospheric deposit, soil, wheat, and milk, “Environmental Research” 2005, 97, s. 26-31.
• Żmudzki J., Niewiadowska A., Szkoda J., Semeniuk S., Toksyczne zanieczyszczenia żywności pochodzenia zwierzęcego w Polsce, „Medycyna Pracy” 2001, 52(5), Suplement 12, s. 35-40.