Zróżnicowanie bonitacji wzrostowej drzewostanów daglezjowych w Polsce

• Autorzy: Bijak S.

Warianty tytułu

EN

Variability of the site index of Douglas fir stands in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The objective of the study was to analyse the site index (SI) of Douglas fir (Pseudotsuga menziesii) stands in relation to the forest habitat type, soil type and relief characteristics. We utilised information available in the Information System of the State Forests in Poland that included selected parameters describing habitat conditions and dendrometric characteristics of Douglas fir stands. In total, processed data referred to 863 stands with a total area of 1,644.45 ha. As the SI distribution was not consistent with the normal one (Shapiro−Wilk test, p <0.0001) we applied Kruskal−Wallis or Mann−Whitney tests to assess the significance of observed differences. Site index of surveyed stands ranged from 19.9 to 47.8 m, 32.6 m on average (standard deviation of 3.3 m). Douglas fir in northern and southern Poland characterized by higher SI than in western and south−western part of the country (HK−W=83.5; p<<0.001; fig. 2). Forest habitat type significantly distinguished analysed stands (HK−W=30.1; p<<0.001). The highest SI values were observed for mixed deciduous habitats (fig. 3). For more fertile fresh deciduous habitats Douglas fir achieved slightly lower site index, while the least fertile mixed coniferous habitats are characterized by significantly lower SI. Habitat moisture variant had no significant effect on the average SI values (HK−W=2.6; p=0.269). The highest values were found in strongly fresh habitats (32.8 ±4.1 m), while the lowest in the humid variant (31.7 ±3.4 m). We found significant influence of soil type (HK−W=23.2, p<0.001) even though the average SI values for each category were relatively similar (fig. 4). The highest values were observed for Cambisols (33.3 ±3.7 m), while the lowest for Arenosols (32.1 ±3.0 m). Particle size distribution is an important factor for Douglas fir site index (tab.). We found that the heavier material (the higher the content of silt and clay), the significantly higher SI values (HK−W =16.9; p=0.001). Mean SI for stands growing on former farmlands (32.0 ±3.3 m) and on forest areas (32.7 ±3.3 m) were not significantly different (ZM−W=1.73; p=0.084). There was no significant effect of the relief forms on site index surveyed Douglas fir stands apart from the fact that stands growing on slopes are characterized by significantly higher SI (ZM−W=1.99; p=0.047).

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; drzewa lesne; daglezja zielona; Pseudotsuga menziesii; drzewostany daglezjowe; wzrost drzewostanu; bonitacja wzrostowa; siedliska lesne; bonitacja siedliska; gleby lesne; rzezba terenu; Polska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2017
• Tom: 161
• Numer: 03
• Opis fizyczny: s.208-217,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bijak S.

• Samodzielna Pracownia Dendrometrii i Nauki o Produkcyjności Lasu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• Barzdajn W. 2013. Porównanie rodów daglezji (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) w doświadczeniu w Nadleśnictwie Manowo. Sylwan 157 (3): 204-212.
• Barzdajn W., Wesoły W. 1975. Wyniki uprawy daglezji zielonej (Pseudotsuga menziesii Franco) w Nadleśnictwie Łopu-chówko. Rocz. AR w Poz. 78: 3-13.
• Bolibok L., Zajączkowski J., Dobrowolska D., Mionskowski M. 2016. Potencjalny zasięg klimatyczny jodły (Abies alba Mill.) w Polsce. Sylwan 160 (6): 519-528.
• Borowiec S. 1957. Próba oceny wpływu niektórych czynników glebowych na bonitację drzewostanów sosnowych na utworach dyluwialnych. Sylwan 101 (9): 35-53.
• Bošela M., Máliš F., Kulla L., Šebeň V. 2013. Ecologically based height growth model and derived raster maps of Norway spruce site index in the Western Carpathians. Eur. J. For. Res. 132: 691-705.
• Bošela M., Petráš R., Šmelko Š. 2011. Site classification vs. wood production: a case study based on silver fir growth dynamics in the Western Carpathians. J. For. Sci. 57 (10): 409-421.
• Bruchwald A., Kliczkowska A. 1997. Kształtowanie się bonitacji dla drzewostanów sosnowych Polski. Prace IBL, ser. A 838.
• Burkhart H. E., Tomé M. 2012. Modeling forest trees and stands. Springer, Dordrecht, Heidelberg, New York, London.
• Carter R. E., Klinka K. 1990. Relationships between growing-season soil water deficit, mineralizable soil nitrogen and site index of coastal Douglas-fir. For. Ecol. Manage. 30: 301-311.
• Carter R. E., McWilliams E. R. G., Klinka K. 1998. Predicting response of coastal Douglas-fir to fertilizer treatments. For. Ecol. Manage. 107: 275-289.
• Chmura D. J., Howe G. T., Anderson P. D., St.Clair J. B. 2010. Przystosowanie drzew, lasów i leśnictwa do zmian klimatycznych. Sylwan 154 (9): 587-602.
• Chylarecki H. 1976. Badania nad daglezją w Polsce w różnych warunkach ekologicznych. Arb. Kórn. 21: 15-123.
• Chylarecki H. 2004. Daglezja w lasach Polski. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Coops N. C., Hember R. A., Waring R. H. 2010. Assessing the impact of current and projected climates on Douglas-fir productivity in British Columbia, Canada, using a process-based model (3-PG). Can. J. For. Res. 40 (3): 511-524
• Coops N. C., Coggins S., Kurz W. 2007. An investigation of the environmental limitations to growth of Douglas-fir stands in the Coastal Pacific Northwest. Tree Phys. 27: 805-815.
• Coops N. C., Hember R. A. 2009. Physiologically derived predictions of Douglas-fir site index in British Columbia. For. Chron. 85 (5): 733-744.
• Corona P., Scotti R., Tarchiani N. 1998. Relationship between environmental factors and site index in Douglas-fir plantations in central Italy. For. Ecol. Managr. 110: 195-207.
• Curt Th., Bouchaud M., Agrech G. 2001. Predicting site index of Douglas-fir plantations from ecological variables in the Massif Central area of France. For. Ecol. Manage 149: 61-74.
• Dunbar A., Dhubhain A. N., Bulfin M. 2002. The productivity of Douglas-fir in Ireland. Forestry 75: 537-545.
• Flewelling J., Collier R., Gonyea R., Marshall D., Turnblom E. 2001. Height-age curves for planted stands of Douglas-fir, with adjustments for density. Stand Management Cooperative: Seattle, WA. Working Paper 1.
• Fontes L., Tome M., Thompson F., Yomans A., Sales Luis J., Savill, P. 2003. Modelling Douglas-fir [Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco] site index from site factors in Portugal. Forestry 76 (5): 491-507.
• Gazda A., Augustynowicz P. 2012. Obce gatunki drzew w polskich lasach gospodarczych: co wiemy o puli obcych gatunków drzew oraz o rozmieszczeniu wybranych taksonów. Stud. i Mat. CEPL 33: 53-61.
• Green R. N., Marshall P. L., Klinka K. 1989. Estimating Site Index of Douglas-fir (Pseudotsuga menziesii [Mirb.] Franco) from Ecological Variables in Southwestern British Columbia. For. Sci. 35: 50-63.
• Hammer Ř., Harper D. A. T., Ryan P. D. 2001. PAST: Paleontological statistics software package for education and data analysis. Palaeo. Electr. 4 (1).
• Isaac-Tenton M. G., Roberts D. R., Hamann A., Spiecker H. 2014. Douglas-fir plantations in Europe: a retrospective test of assisted migration to address climate change. Glo. Change Biol. 20: 2607-2617. DOI: 10.1111/gcb.12604.
• Johansson T. 1995. Site index curves for Norway spruce plantations on farmland with different soil types. Stud. For. Suec. 198: 1-19.
• King J. E. 1966. Site index curves for Douglas-fir in the Pacific Northwest. Weyerhaeuser Forestry Paper 8.
• Kliczkowska A., Bruchwald A. 2000. Kształtowanie się bonitacji drzewostanów świerkowych na terenach górskich. Sylwan 144 (9): 5-15.
• Klinka K., Carter R. E. 1990. Relationships between site index and synoptic environmental factors in immature coastal Douglas-fir stands. For. Sci. 36 (3): 815-830.
• Littke K., Harrison R., Zabowski D. 2016. Determining the effects of biogeoclimatic properties on different site index systems of Douglas-fir in the coastal Pacific Northwest. For. Sci. 62 (5): 503-512.
• Monserud R. A., Moody U., Breuer D. W. 1990. A soil-site study for inland Douglas-fir. Can. J. For. Res. 20: 686-695.
• Nigh G. D. 1997. A Growth Intercept Model for Coastal Douglas-Fir. B. C. Ministry of Forests Research Program. Res. Rep. 10.
• Nigh G. D. 2006. Impact of climate, moisture regime, and nutrient regime on the productivity of Douglas-fir in coastal British Columbia, Canada. Clim. Change 76: 321-337.
• Panka S. 2012. Gatunki drzew obcego pochodzenia na leśnych powierzchniach doświadczalnych Brandenburgii. Roczn. Pol. Tow. Dendro. 60: 21-42.
• Pietrzykowski M., Socha J., van Doorn N. S. 2015. Scots pine (Pinus sylvestris L.) site index in relation to physico--chemical and biological properties in reclaimed mine soils. New For. 46 (2): 247-266. DOI: 10.1007/s11056-014-9459-z.
• Radwan M. A., Shumway J. S. 1984. Site index and selected soil properties in relation to response of Douglas-fir and western hemlock to nitrogen fertilizer. W: Stone E. [red.]. Forest Soils and Treatment Impacts, Proceedings of the Sixth North American Forest Solis Conference, June 1983, The University of Tennessee, Knoxville. 89-104.
• Sewerniak P. 2011. Wpływ uziarnienia gleby na bonitację drzewostanów sosnowych w południowo-zachodniej Polsce. Leśn. Pr. Bad. 72 (4): 311-319.
• Sewerniak P. 2012a. Wpływ właściwości gleb piaszczystych na bonitację drzewostanów sosnowych w południowo-zachodniej Polsce. I. Odczyn, zawartość CaCO3 i cechy związane z głębokością gleby. Sylwan 156 (6): 427-436.
• Sewerniak P. 2012b. Wpływ właściwości gleb piaszczystych na bonitację drzewostanów sosnowych w południowo-zachodniej Polsce. II. Wybrane właściwości chemiczne. Sylwan 156 (7): 518-525.
• Sewerniak P. 2013. Bonitacja drzewostanów sosnowych w południowo-zachodniej Polsce w odniesieniu do typów siedliskowych lasu i taksonów gleb. Sylwan 157 (7): 516-525.
• Sewerniak P. 2016. Wpływ rzeźby terenu na bonitację i cechy wzrostowe drzewostanów sosnowych na wydmach Kotliny Toruńskiej. Sylwan 160 (8): 656-665.
• Sharma R. P., Brunner A., Eid T. 2012. Site index prediction from site and climate variables for Norway spruce and Scots pine in Norway. Scand. J. For. Res. 27: 619-636. DOI: m10.1080/02827581.2012.685749.
• Skovsgaard J. P., Vanclay J. K. 2008. Forest site productivity: a review of the evolution of dendrometric concepts for even-aged stands. Forestry 81 (1): 13-31.
• Skovsgaard J. P., Vanclay J. K. 2013. Forest site productivity: a review of spatial and temporal variability in natural site conditions. Forestry 86 (3): 305-315.
• Socha J. 1997. Matematyczne ujęcie bonitacji siedliska. Sylwan 141 (2): 31-36.
• Socha J. 1998. Zależność bonitacji drzewostanów świerkowych od wysokości położenia nad poziomem morza. Sylwan 142 (9):25-32.
• Socha J. 2008. Effect of topography and geology on the site index of Picea abies in the West Carpathians, Poland. Scan. J. For. Res. 23: 203-213.
• Socha J., Coops N. C., Ochał W. 2016. Assessment of age bias in site index equations. iForest 9: 402-408. DOI: 10.3832/ifor1548-008.
• Socha J., Ochał W., Grabczyński S., Maj M. 2015. Modele bonitacyjne dla gatunków lasotwórczych Polski opracowane na podstawie tablic zasobności. Sylwan 159 (8): 639-649.
• Socha J., Ochał W., Maj M., Grabczyński S., Lach J., Gruba P. 2014. Wpływ wzniesienia nad poziom morza i pod-łoża geologicznego na produkcyjność siedlisk Beskidu Żywieckiego dla buka. Sylwan 158 (11): 850-859.
• Socha J., Orzeł S. 2011. Dynamiczne krzywe bonitacyjne dla drzewostanów sosnowych Puszczy Niepołomickiej. Sylwan 155 (5): 301-312.
• Socha J., Orzeł S. 2013. Dynamiczne krzywe bonitacyjne dla sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) z południowej Polski. Sylwan 157 (1): 26-38.
• Temesgen H., von Gadow K. 2004. Generalized height-diameter models – an application for major tree species in complex stands of interior British Columbia. Europ. J. For. Res. 123 (1): 45-51.
• Tyler A. L., Macmillan D. C., Dutch J. 1996. Models to predict the General Yield Class of Douglas-fir, Japanese larch and Scots pine on better quality land in Scotland. Forestry 1: 13-24.
• Waring R. H., Milner K. S., Jolly W. M., Phillips L., McWethy D. 2006. Assessment of site index and forest growth capacity across the Pacific and Inland Northwest USA with MODIS satellite-derived vegetation index. For. Eco. Manage. 228: 285-291.
• Weiskittel A. R., Crookston N. L., Radtke P. J. 2011. Linking climate, gross primary productivity, and site index across forests of the western United States. Can. J. For. Res. 41 (8): 1710-1721.
• Zasada M., Panka S., Sagan J. 2015. Ocena możliwości zastosowania tablic Bergela dla daglezji zielonej (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) w Polsce. Sylwan 159 (8): 619-631.