PL
Celem badań, przeprowadzonych w latach 2006-2008, było porównanie wartości odżywczej owoców ukraińskich i litewskich odmian porzeczki czarnej z odmianą szwedzką Titania w warunkach północno-wschodniej Polski. W jagodach badanych odmian porzeczki określono zawartość suchej masy, antocyjanów, kwasów organicznych, witaminy C oraz cukrów prostych i ogółem. Analiza statystyczna wyników wykazała wysoce istotne zróżnicowanie składników zarówno między odmianami, jak i w latach badań. Największą średnią zawartość składników dla odmian, z wyjątkiem kwasów organicznych, zanotowano w 2006 roku. Najwyższą średnią zawartością suchej masy w latach prowadzenia badań charakteryzowały się owoce odmian: Wernisaż (17,77%), a także Imaliai (17,49%) i Tauriai (17,10%). Najmniej suchej masy zanotowano w owocach odmiany Almin (14,96%) oraz odm. Czernecza, Sofijewska i Viciai (15,40-15,45%). Wysoce istotne różnice odnotowano także w ilości antocyjanów, których średnia zawartość dla odmian w 2006 roku wynosiła 153,31 mg∙100 g-1, a w 2008 roku 94,72 mg∙100 g-1. Najwięcej antocyjanów zgromadziły owoce odmiany Ametyst (180,75 mg∙100 g-1), najmniej natomiast było ich w owocach odmiany Czernecza (79,28 mg∙100 g-1). Najmniej cukrów (5,92%), a najwięcej kwasów (3,66%), jagody badanych odmian porzeczki zgromadziły w 2007 roku. Był to rok, który charakteryzował się przygruntowymi przymrozkami jeszcze w ostatnich dniach maja a także największą sumą opadów w okresie wegetacji. Najmniej kwasów organicznych zawierały owoce odmian: Jubilejnaja Kopania (2,31%) i Sofijewska (2,32%) a najwięcej szwedzka odmiana Titania (4,15%) a także odm. Tauriai (3,94%) i odm. Ametyst (3,73%). Najbardziej zasobne w witaminę C były jagody odmian: Almin (244,31 mg∙100 g-1) a także Czernecza (221,85 mg∙100 g-1), najmniej natomiast odm. Tauriai (134,6831 mg∙100 g-1) i odm. Imaliai (137,29 mg∙100 g-1). Najwięcej cukrów ogółem zgromadziły owoce odmian: Dainiai (7,33%) i Sofijewska (7,19%), najmniej natomiast owoce odmian: Blizgai (5,62%) oraz Viciai (6,08%)
EN
The objective of studies conducted in the years 2006-2008 was to compare the nutritive value of fruit of Ukrainian and Lithuanian black currant cultivars with the Swedish cultivar Titania under the conditions of northeastern Poland. The content of dry mass, anthocyanidins, organic acids, vitamin C as well as simple and total sugars in the berries of studied currant cultivars were determined. Statistical analysis of the results revealed highly significant differences in composition both between cultivars and year to year. The highest average content of components for the cultivars, excluding the content of organic acids, was recorded in 2006. The Wernisaż cultivar (17.77%), as well as cv. Imaliai (17.49%) and cv. Tauriai (17.10%) cultivars were characterized by the highest average dry mass content during the years of studies. The lowest dry mass content was recorded for the fruit of cultivars Almin (14.96%) and Czernecza, Sofijewska and Viciai (15.40-15.45%). Highly significant differences were also recorded for the contents of anthocyanidins the average content of which for the cultivars was 153.31 mg∙100 g-1 in 2006 while in 2008 it was 94.72 mg∙100 g-1. The highest level of anthocyanidins was accumulated in the fruit of cv. Ametyst (180.75 mg∙100 g-1), and the lowest in the fruit of cv. Czernecza (79.28 mg∙100 g-1). The lowest level of sugars (5.92%) and the highest of acids (3.66%) were accumulated by berries of currant cultivars in 2007. That was the year characterized by ground level frost even during the last days of May and the highest total precipitations during the vegetation period. The lowest levels of organic acids were recorded for berries of the cultivars Jubilejnaja Kopania (2.31%) and Sofijewska (2.32%) while the highest by the Swedish cultivar Titania (4.15%) as well as cultivars Tauriai (3.94%) and Ametyst (3.73%). The berries most abundant with vitamin C were those of cultivars Almin (244.31 mg∙100 g-1) and Czernecza (221.85 mg∙100 g-1), while the least abundant ones were those of cv. Tauriai (134.6831 mg∙100 g-1) and cv. Imaliai (137.29 mg∙100 g-1). The highest content of total sugars was accumulated by fruit of cultivars Dainiai (7.33%) and Sofijewska (7.19%), while the lowest by fruit of cultivars Blizgai (5.62%) and Viciai (6.08%).