PL
Większość odpadów generowanych przez przetwórstwo rolno-spożywcze jest przydatna do wykorzystania gospodarczego. Wycierka ziemniaczana i ziemia spławiakowa stanowią odpad powstający podczas przetwarzania ziemniaków na mączkę skrobiową. Wśród wielu czynników wpływających na wydajność produkcyjną kukurydzy, decydującą rolę odgrywa nawożenie. Nakłady na nawozy mineralne stanowią blisko 20% kosztów uprawy kukurydzy uprawianej na ziarno. Nawozowe wykorzystanie wycierki ziemniaczanej i ziemi spławiakowej może przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa środowiska rolniczego, a także zmniejszyć koszty nawożenia. Celem badań było określenie wpływu stosowania odpadów z przetwórstwa ziemniaków: wycierki ziemniaczanej i ziemi spławiakowej na plonowanie kukurydzy uprawianej na kiszonkę. Badania wykonano w oparciu o trzyletnie doświadczenie polowe. Zastosowano: wycierkę ziemniaczaną w dawce 136 t·ha-1, ziemię spławiakową w dawce 83 t·ha-1, obiekt kontrolny - bez nawożenia, wycierka ziemniaczana w dawce 136 t·ha-1 z wyrównującym nawożeniem fosforem w dawce 23 kg P·ha-1 i potasem 40,2 kg K·ha-1, ziemia spławiakowa w dawce 83 t·ha-1 z wyrównującym nawożeniem potasem 25 kg K·ha-1, obornik w dawce 30 t·ha-1, nawożenie mineralne - N w dawce 150 kg N·ha-1, P w dawce 34,9 kg P·ha-1, K w dawce 108,3 kg K·ha-1. Na obiektach doświadczenia w latach 2006-2008 uprawiano kukurydzę w monokulturze. Określono wysokość roślin, wysokość osadzenia pierwszej kolby, liczbę kolb, plon świeżej i suchej masy: liści, łodyg i kolb oraz całych roślin. Przeprowadzone doświadczenie wskazuje na wysoką przydatność badanych materiałów do nawożenia kukurydzy, co wskazuje na możliwość zagospodarowania ich w taki sposób. Stosowanie wycierki ziemniaczanej oraz ziemi spławiakowej powinno być poprzedzone ich kalibracją.
EN
The majority of wastes generated by food processing can be used in agriculture. Potato pulp and potato washing soil the waste which is produced during potatoes processing for potato flour. Fertilization plays a deciding role among a number of other factors which can affect on production effectiveness of maize. The expenditure on mineral fertilizers is about 20% of growing costs of maize cultivated for grains. Fertilization use of potato pulp and potato washing soil can influence the safety improvement of agricultural environment as well as the reduction of fertilization costs. The aim was to define the impact of application of waste of potatoes processing: potato pulp and potato washing soil on maize yield cultivated for silage. The research has been conducted on the basis of a 3 year field experiment. The following fertilizers were applied: potato pulp in a dose of 136 t·ha-1, potato washing soil in a dose of 83 t·ha-1, a control object - without fertilization, potato pulp in a dose of 136 t·ha-1, with a correction of fertilization by phosphorus in a dose of 23 kg P·ha-1 and potassium 40,2 kg K·ha-1, potato washing soil in a dose of 83 t·ha-1 with a correction of fertilization with potassium 25 kg K·ha-1, manure in a dose of 30 t·ha-1, mineral fertilization-N in a dose of 150 kg N·ha-1, P in a dose of 34.9 kg P·ha-1, K in a dose of 108.3 kg K·ha-1. The maize in monoculture was cultivated on the object in the years 2006-2008. The height of plants, the height of the first cob settlement, the number of cobs, the yield of fresh and dry weight: leaves, stalks, cobs and the whole plant were defined. The conducted experiment demonstrate the high usefulness of the researched materials in maize fertilization. This fact points to the possibility of their management in a that way. The use of potato pulp and potato washing soil should be preceded by their calibration.