Przekształcenie obiegu wody w zlewni jeziora Skomielno w wyniku włączenia w system Kanału Wieprz-Krzna

• Autorzy: Ferencz B. , Dawidek J.

Warianty tytułu

EN

Transformation of water circulation in Skomielno lake basin resulting from linking in Wieprz-Krzna Canal system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań zmian bilansu wodnego zlewni jeziora Skomielno oraz tempa wymiany wody w misie, na skutek włączenia jeziora w system Kanału Wieprz-Krzna. W badaniach wykorzystano metody terenowe i kameralne tak, aby przy niedoborze informacji o stanie stosunków wodnych zlewni jeziora Skomielno, można było przeanalizować główne mechanizmy funkcjonowania układu zlewniowo-jeziornego. Zastosowano kartowanie hydrologiczne i hydrogeologiczne zlewni, które pozwoliło określić rozrząd wód powierzchniowych i ukształtowanie zwierciadła wód podziemnych. Stwierdzono, że modyfikacja rozrządu wody poprzez zredukowanie jej odpływu kanałami oraz letnie deficyty wodne pozbawiły zbiornik Skomielno możliwości pełnienia założonej roli zbiornika retencyjnego. Przekształcenie jeziora w zbiornik „retencyjny” zmieniło obieg wody w ograniczonej do korony wałów zlewni topograficznej a także wymianę wody w misie. Dominującą formą obiegu wody była wymiana pionowa, natomiast wymiana pozioma bez dostawy wód allochtonicznych miała znaczenie drugorzędne.

EN

Results of studies on changes of Skomielno lake basin water balance and on water exchange in bowl speed resulting from lake linking in Wieprz-Krzna Canal system were presented in the paper. For analysing main mechanism of functioning of basin-lake arrangement in conditions of information deficiency about water relations field and chamber methods were used. Hydrological and hydrogeological mapping of basin were applied, which allowed for determining surfice water gear and shape of underground water table. It was stated that modification water gear through reduction its outflow by canals and summer water deficit deprived Skomielno reservoir serving assumed role of retention reservoir. Lake transformation in retention reservoir changed water circulation in limiting to embankment crown of topographic basin and also exchange of water in bowl. Dominant form of water circulation was vertical, but horizontal exchange without delivery of allochtonic water had secondary meaning.

Słowa kluczowe

PL

Pojezierze Leczynsko-Wlodawskie; obieg wody; jeziora; zlewnie jeziorne; jezioro Skomielno; Kanal Wieprz-Krzna; stosunki wodne; zbiorniki retencyjne; antropopresja; bilans wodny

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie
• Rocznik: 2011
• Tom: 54
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.102-103,127-130,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Ferencz B.

• Katedra Hydrobiologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin

autor

Dawidek J.

Bibliografia

• 1.BAJKIEWICZ-GRABOWSKA E.: 2002. Obieg materii w systemach rzeczno-jeziornych. Wyd. UW, Warszawa
• 2.BROOKS K. N., FTOLLIOT, P.F., GREGERSEN H. M. & THAMES ]J. L.: 1996. Hydrology and the management of watersheds, Iowa State University Press, Ames, Iowa 50010, USA
• 3.CHMIEL. S., TURCZYŃSKI M.: 2007. Właściwości hydrochemiczne wód interstycjalnych osadów dennych zbiornika Skomielno (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie). [w:] Obieg wody w środowisku naturalnym i przekształconym. Badania hydrograficzne w poznawaniu środowiska. Michalczyk Z. (red.), t. VIII, Wyd. UMCS, Lublin; 142-148
• 4.DAWIDEK J., SOBOLEWSKl W, TURCZYŃSKI M.: 2004. Transformations of catchment-areas of lake: converted into storage reservoirs in the Wieprz-Krzna Canal System. Limn. Rev. 4, 67-74
• 5.DRWAL J.: 1982. Struktura hydrograficzna i lokalne warunki obiegu wody. [w:] jeziora górnej Raduni i jej zlewnia w badaniach z udziałem Stacji Limnologicznej w Borucinie. Lange W. (red.), Bad. Limnol., 3, KLUG, Gdańsk; 127-139
• 6.DUNCAN A.: 1999: Pelagic fish and fisheries in Asian and African lakes and reservoirs.[In]: van Densen, W.L.T. and Morris, M.J. ed. Fish and Fisheries of Lakes and Reservoirs in Southeast Asia and Africa. Westbury Publishing. Otley, UK. 347-382
• 7.EFFLER S.W, BADBR A.: 1998: Limnological analisis of Cannonsville Reservoir, NY. Lake and Reserv. Manage. 14(2-3), 125-139
• 8.GOKBULAK F., OZHAN S.: 2006: Water loss through eoaporation from water suraces of lake and reservoirs in Turkey. Official Publication of the European Water Association. EWA. 1-6
• 9.INSTRUKCJA EKSPLOATACJI ZBIORNIKÓW RETENCYJNYCH - Zbiornik Skomielna. 1996. Wojewódzld Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych Lublin. Puławy
• 10.MICHALCZYK Z., WILGAT T.: 1991. Czynniki terenowe kształtujące stosunki wodne [w:] Stud. Ośr. Dok. Fizj., XIX, 26-36
• 11.PAZDRO Z., KOZERSKI B.: 1990. Hydrogeologia ogólna. Wyd. Geol.,Warszawa: 1-625
• 12.SENDER J.: 2006. Phytolittoral af some lakes in Iławskie and Łęczyńsko-Włodawskie Lake District. Teka Kom. Ochr. Kszt. Środ. Przyr., 3, 160-168
• 13.Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50 000, arkusz Parczew
• 14.URBAN Ł.: 2005. Odpływ z dorzecza Bobrówki w roku hydrologicznym 2004. Maszynopis Zakładu Hydrografii UMCS. Lublin
• 15.VIJVERBERG J., GULAT1 R.D., MOOIJ WM.: 1993. Foodweb studies in shallow Eutrophic lakes by the Netherlands Institute of Ecology. Main results, knawledge gaps and New perspectives. Netherlands Journal of Aquatic Ecology. 27, 35-49