PL
W pracy dokonano analizy plonów podstawowych zbóż w województwie podlaskim, lubelskim, wielkopolskim i opolskim latach 1999-2007. Spośród czynników wpływających bezpośrednio na wzrost plonowania uwzględniono nawożenie mineralne NPK. Najwyższe plony ziarna zbóż podstawowych stwierdzono w województwie opolskim (średnio ponad 40 dt∙ha-1), co wiązało się z uprawą roślin na glebach dobrej jakości przy korzystnym agroklimacie i sprzyjających warunkach wodnych. Najniższe plony zbóż wystąpiły w województwie podlaskim (średnio 21-25 dt∙ha-1), gdzie rośliny uprawiane były na obszarach o słabej jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej. W województwach, w których zboża plonowały powyżej 30 dt∙ha-1 (opolskie i wielkopolskie), nawożenie mineralne przekraczało 110 kg NPK∙ha-1 UR. Zużycie nawożenia NPK na poziomie 80-90 kg∙ha-1 UR, cechujące województwo lubelskie i podlaskie, warunkowało uzyskanie średnich plonów zbóż w granicach 25 dt∙ha-1. Mimo dobrych warunków przyrodniczych cechujących województwo lubelskie, wykorzystanie potencjału rolniczej przestrzeni produkcyjnej, mierzone za pomocą plonów zbóż, było w tym regionie najniższe.
EN
The paper presents the analysis of basic cereals crops in Podlasie, Lublin, Opole and Wielkopolska provinces in the years 1999-2007. The factors that directly affect crop inerease include the NPK fertilization. The highest yield of grain crop of the cereals was obtained in Opole province (40 dt∙ha-1 on the average) as a resulting of plant cultivation in good quality soil, proper agroclimate, and favourable water conditions. The lowest cereals crops were obtained in Podlaskie province (21-25 dt∙ha-1 on the average) were the plants were cultivated in а poor agricultural production area. In provinces where the cereals crop exceeded 30 dt∙ha-1 (Opole and Wielkopolska) mineral fertilization exceeded 110 kg NPK∙ha-1 of agricultural land. The use of 80-90 kg∙ha-1 of NPK of fertilizers characterizing Lublin and Podlaskie provinces conditioned the mean crop of 25 dt∙ha-1. Despite good natural conditions characteristic for Lublin province, the utilization of potential of the agricultural production area measured with the cereals crops was at the lowest in Lublin province.