EN
Studies were conducted on a field of soybean monoculture at Czesławice near Nałęczów in the years 2002–2004. The object of the studies were soybean plants ‘Polan’ cv. and chitosan. A water solution of chitosan micro-gel at the concentration of 0.1% was used for studies. The studies tested the effect of this compound on the inhibition of soybean diseases caused by soil-borne pathogenic fungi. The solution of chitosan was used a few times, i.e. for seed dressing, seedling spraying, plant spraying at anthesis and in mixed combinations. During the experiment field observations were conducted in particular developmental stages when the number and healthiness of plants were established. Infected plants were submitted to mycological analysis. Results from the field observations and mycological analyses showed that chitosan used in a mixed combination (for seed dressing + seedling spraying + plant spraying at anthesis) was the most effective in protecting soybean from the infection of soil-borne pathogenic fungi. In those combinations the best density of soybean seedlings and plants at anthesis was obtained. The mycological analysis of infected parts of soybean seedlings and plants at anthesis showed that chitosan proved effective in inhibiting the infection of soybean plants from fungi from the genera of Fusarium, Pythium, Phomopsis and Botrytis cinerea, Sclerotinia sclerotiorum and Rhizoctonia solani.
PL
W latach 2002–2004 na polu monokultury soi w miejscowości Czesławice k. Nałęczowa prowadzono badania, których przedmiotem były rośliny soi odm. Polan oraz chitozan. Do badań używano wodny roztwór mikrożelu chitozanu w stężeniu 0,1%. W prowadzonych badaniach testowano wpływ tego związku na ograniczenie chorób soi powodowanych przez grzyby chorobotwórcze przeżywające w glebie. Roztwór chitozanu zastosowano wielokrotnie, tj. w formie do zaprawiania nasion, oprysku siewek, oprysku roślin na początku kwitnienia oraz w kombinacjach mieszanych. W trakcie trwania doświadczenia w poszczególnych fazach rozwojowych soi prowadzono obserwacje polowe, podczas których określano liczebność i zdrowotność roślin. Porażone rośliny pobierano do analizy mikologicznej. Wyniki uzyskane z przeprowadzonych obserwacji polowych oraz wykonanych analiz mikologicznych wykazały, że chitozan stosowany w kombinacji mieszanej (do zaprawiania nasion + oprysku siewek + oprysku roślin na początku kwitnienia) był najskuteczniejszy w ochronie soi przed infekcją grzybów patogenicznych przeżywających w glebie. W kombinacjach tych uzyskano najlepszą obsadę siewek soi i roślin w fazie kwitnienia. Przeprowadzona analiza mikologiczna porażonych organów siewek oraz roślin w fazie kwitnienia soi wykazała, że chitozan okazał się skuteczny w ograniczaniu infekcji roślin soi przez grzyby z rodzaju Fusarium, Pythium, Phomopsis oraz Botrytis cinerea, Sclerotinia sclerotiorum i Rhizoctonia solani.