EN
Phenylpropanoids are a numerous group of the secondary metabolites. The pathway of phenolic biosynthesis is induced in plants under the treatment of various unfavorable factors. Phenylpropanoid compounds act twofold: they can be toxic for plant, inhibiting their growth and development, and, on the other side, they protect plants from stress effect. In the paper the most important phenolics, their properties and influence on plant metabolism, the typical reactions and application in pharmacy were discussed. The molecular explanation of oxidation reactions, lignin polymerization, tannin condensation, UV absorbtion and decomposition and the production of reactive oxygen species were demonstrated. In plant physiology phenylpropanoid compounds are grouped into simple and composed phenylpropanoids. Simple pheylpropanoid compounds involve mainly phenolic acids and alcohols, vanilin and coumarins. Chlorogenic acid demonstrates antibiotic properties, while salicylic acid (SA) is a plant growth and development regulator, playing also a signal role in plant defence response to numerous stresses. SA initiates synthesis of PR (pathogenesis-related) proteins, hydrogen peroxide production and controls systemic acquired resistance (SAR). Phenolic alcohols polymerize to lignin, which strengths cell wall and builds natural barrier against pathogen attack. Compounds like vanilin, strong aromatic, attract insects and are used in cosmetic and food industry. Coumarins show phototoxic effect and also demonstrate a growth inhibitor action. Composed phenylpropanoids involve tannins, flavonoids and isoflavonoids. Tannins protect plants from pathogens and deter preying insects. Flavonoids are pigments of flowers and leaves, and can protect cell structures and organic compounds from cold, UV radiation and free radicals. Isoflavonoids are characterized mainly by insecticide feature. Many isoflavonoids belong to phytoalexins, specific compounds synthesized within defence mechanism against stresses. They inhibit fungal spore germination and act osmotically to penetrating hyphae. Moreover, these compounds may imitate steroid molecules joining to specific steroid receptors disturbing numerous metabolic processes. Among the best known phytoalexins pisatin, phaseolin and medicarpin are mentioned. Phenylpropanoids also play an allelopathic role secreted by roots into soil, and inhibiting germinating and growth of other plants.
PL
Fenylopropanoidy są bardzo liczną grupą metabolitów wtórnych. Synteza tych związków jest inicjowana pod wpływem wielu niekorzystnych czynników. Działaj ą one w podwójny sposób: są toksyczne dla roślin hamując ich wzrost i rozwój, a z drugiej strony chronią je przed efektami licznych stresów. W artykule przedstawiono wpływ fenylopropanoidów na metabolizm roślin, podstawowe ich właściwości i reakcje, a także omówiono krótko ich wykorzystanie w farmakologii. Przedstawiono molekularne wyjaśnienie reakcji utlenienia, polimeryzacji ligniny, kondensacji tanin, absorbcji promieniowania UV oraz rozkładania i tworzenia reaktywnych form tlenu. Fenylopropanoidy zostały pogrupowane na fenole proste i złożone. Do prostych zalicza się kwasy i alkohole fenolowe i ich pochodne, wanilinę i kumaryny. Kwas chlorogenowy wykazuje właściwości antybiotyczne, podczas gdy kwas salicylowy (SA) jest roślinnym regulatorem wzrostu, oraz odgrywa rolę sygnalną w reakcjach odpornościowych na stresy abiotyczne i biotyczne. SA indukuje syntezę białek typu PR (ang. pathogenesis-related), zwiększa stężenie nadtlenku wodoru, innej cząsteczki sygnalnej, oraz kontroluje systemiczną odporność nabytą (SAR - systemic aquired resistance). Alkohole fenolowe polimeryzuj ą do ligniny, która wzmacnia ścianę komórkową oraz tworzy naturalną barierę ograniczającą rozprzestrzenianie się patogenów w tkance. Wanilina jako związek o silnych właściwościach aromatycznych przywabia owady, a jednocześnie jest wykorzystywana w przemyśle kosmetycznym i spożywczym. Kumaryny wykazują właściwości fototoksyczne i są inhibitorami wzrostu. Do fenylopropanoidów złożonych należą taniny, flawonoidy i izoflawonoidy. Taniny chronią rośliny przed owadami i chorobotwórczymi mikroorganizmami. Flawonoidy są bardzo liczną grupą metabolitów. Nadają zabarwienie kwiatom przywabiaj ąc owady, wykazuj ą właściwości antyoksydacyjne, rozkładaj ąc reaktywne formy tlenu, a także mogą być ich producentami, ponadto absorbują promieniowanie UV. Izoflawonoidy charakteryzują się głównie właściwościami antybiotycznymi i owadobójczymi. Do tej grupy zaliczane są związki podobne strukturalnie do ludzkich hormonów płciowych, stąd też znalazły one zastosowanie w leczeniu różnych schorzeń ludzi. Do fenylopropanoidów zaliczane są też tzw. fitoaleksyny, które syntetyzowane są w ramach mechanizmu odpornościowego na różne stresy, zwłaszcza na atak patogenów. Ich działanie polega głównie na zwiększeniu przepuszczalności membran cytoplazmatycznych strzępek grzybów, hamowaniu kiełkowania zarodników oraz, poprzez strukturalne podobieństwo do steroidów, na zaburzaniu różnych szlaków metabolicznych. Do najbardziej popularnych fitoaleksyn zalicza się medikarpinę, pizatynę i fazeolinę. Fenylopropanoidy wykazują ponadto właściwości allelopatyczne, ograniczając wzrost konkurencyjnych roślin.