Some characteristics of lake trout Salmo trutta m. lacustris L. redds in the upper Wda River system (north Poland)

• Autorzy: Radtke G.

Warianty tytułu

PL

Niektóre cechy gniazd tarłowych troci jeziorowej Salmo trutta m. lacustris L. w dorzeczu górnej Wdy

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Observations of lake trout, Salmo trutta m. lacustris L., spawning, including recording redd parameters, were conducted in the 2003-2004 to the 2007-2008 seasons at spawning grounds located in the upper Wda River system. Spawning was noted from mid October to early January at a temperature range of 1.1-10.8°C, but primarily within the 3.0-8.0°C range. Redds were measured following spawning in selected segments of the spawning grounds. The parameters measured were as follows: tailspill size, pot depth, water depth near the tailspill, water velocity above the tailspill. Substrate samples were taken from some of the redds in spring to determine particle size distribution. In total, 51 redds were measured, and substrate samples were collected from fifteen of them. The tailspill length ranged from 40-150 cm, and water depth was from 15 to 55 cm. The geometric mean diameter of the substrate (Dg) ranged from 3.0-17.4 mm, and the sand content (fraction < 1 mm) was from 3.0-36.5%. Water velocity above the redds ranged from 40 to 120 cm s-1, and this differed significantly statistically among the streams investigated; the lowest rates were noted in the upper reaches of the system (Pilica). Furthermore, in this part of the system the mean geometrical diameter of the substrate was twofold smaller and the share of sand twofold higher than in the lower part of the river system. The size of the tailspills was positively correlated with female size, pot depth, and water velocity. In practical terms, it can be generalized that female length corresponded to approximately 55% of the tailspill diameter.

PL

Celem badań prowadzonych w sezonach 2003/2004-2007/2008 była charakterystyka gniazd tarłowych zagrożonej, lokalnej formy troci jeziorowej, Salmo trutta m. lacustris L., zasiedlającej jezioro Wdzydze i dorzecze górnej Wdy (rys. 1, tab. 1). Tarło troci i formowanie gniazd obserwowano od połowy października do początku stycznia w temperaturze wody 1,1-10,8°C. Na 18 gniazdach obserwowano kopiące samice i tarło troci. Samica buduje z reguły jedno gniazdo składające się z owalnego kopca, a tarło trwa najczęściej 1-2 doby. Pomiary gniazd wykonano tuż po zakończonym rozrodzie uwzględniając: rozmiary kopców, głębokości dołków, głębokości dna dookoła kopców oraz prędkość przepływu nad kopcami (rys. 2). Ogółem zmierzono 51 gniazd (tab. 2). Z 15 gniazd wiosną pobrano substrat do analizy i określono podstawowe parametry substrátu, tj.: średnią geometryczną średnicę cząstek (Dg), średnią wielkość cząstek (D50), współczynnik sortu (S0), „fredle index" (/;) oraz udział wagowy frakcji piaszczystej < 1 mm. Gniazda były mniejsze niż obserwowane pół wieku temu. Długości kopców mieściły się w granicach 40-150 cm, a szerokości pomiędzy 47-135 cm. Głębokości dna dookoła kopców były podobne jak w innych potokach zasiedlonych przez S. trutta i mieściły się w zakresie 15-55 cm. Prędkości przepływu nad kopcami gniazd były stosunkowo wysokie i mieściły się między 40-122 cm s-1 . Zaobserwowano istotne różnice prędkości wody pomiędzy potokami, przy czym najwyższe notowane były we Wdzie, a najniższe w Pilicy (tab. 2, rys. 4). Istotne zależności występowały pomiędzy poszczególnymi parametrami kopców, a także między rozmiarami kopców a głębokością dołków i prędkością przepływu (tab. 3). Na 18 gniazdach, na których obserwowano kopiące samice, występowała istotna korelacja pomiędzy średnicą kopców a długością samic (rys. 5). Przeciętna długość samicy odpowiadała ok. 55% średnicy kopca. Średnie geometryczne średnice cząstek substrátu mieściły się w granicach 3,0-17,4 mm, a udział piasku wynosił od 3,0 do 36,5%. Występowały istotne różnice w uziarnieniu substrátu gniazd pomiędzy górną i dolną częścią zlewni (tab. 4). W górnej części (Pilicy) średnica cząstek była 2-krotnie niższa, a udział piasku 2-krotnie wyższy niż w dolnej Trzebiosze i Wdzie. Ponadto zaobserwowano, że w grubszym substracie kopce gniazd były bardziej wydłużone, natomiast w drobniejszym substracie kopce były bardziej płaskie (tab. 5).

Słowa kluczowe

EN

lake trout; trout; Salmo trutta m.lacustris; redd; Upper Wda; Wda River; Northern Poland; fish; spawning redd; substrate structure; redd dimension; redd parameter

• Wydawca: -
• Czasopismo: Archives of Polish Fisheries
• Rocznik: 2008
• Tom: 16
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.119-134,fig.,ref.

Twórcy

autor

Radtke G.

• Department of Migratory Fish, The Stanisław Sakowicz Inland Fisheries Institute in Olsztyn, Synow Pulku 37, 80-298 Gdansk, Poland