PL
Przedstawiono jeden z aspektów kształtowania się grupy gospodarstw wysokotowarowych w rolnictwie indywidualnym, jakim są przeobrażenia w ich strukturze obszarowej. Analizowano również przebieg i zakres koncentracji użytków rolnych w tym zbiorze podmiotów, a także mechanizmy oraz formy zmian obszarowych. Za gospodarstwa wysokotowarowe uznano wszystkie jednostki, których skala produkcji towarowej umożliwiała uzyskanie dochodu z prowadzonej działalności rolniczej co najmniej porównywalnych z dochodami z pracy zarobkowej poza rolnictwem. Praca została oparta na materiałach empirycznych pochodzących z wieloletnich badań terenowych IERiGŻ-PIB, prowadzonych na stałej próbie gospodarstw o powierzchni powyżej 1,0 ha UR będących w dyspozycji osób fizycznych. Ankietowana zbiorowość była reprezentacyjna w odniesieniu do struktury obszarowej ogółu gospodarstw indywidualnych. Wyniki badań wskazują, że postępuje koncentracja ziemi rolniczej w gospodarstwach wysokotowarowych, przy czym tempo tych zmian nasilało się wraz z procesami integracyjnymi z Unią Europejską i narastaniem konkurencji na rynku produktów rolniczych.
EN
The paper presents some aspects of formation of the population of agricultural holdings with high level of commodity, which are the changes in agrarian structure and concentration process of arable land in the farms. Agricultural holdings with high commodity level can be defined as farms with scale of commodity production which enables to gain profits at least comparable with income from non-agricultural activity sources. The main empirical material of the study being the findings from field surveys conducted regularly by the Institute of Agricultural and Food Economics National Research Institute (IERiGŻ-PIB) on the agricultural holdings of more than 1 ha of agricultural land at the disposal of natural persons, deliberately selected to make the size of the analysed farms proportional to the actual area structure of total number of agricultural holdings across the country. It is proved in the study that the process of agricultural land concentration intensifies in agricultural holdings with high level of commodity and this process increases especially after Polish accession to European Union and growth of competitiveness at the agricultural market.