Pierzchnicka Góra Piwniczna w strukturze przestrzennej i krajobrazie

• Autorzy: Sochacka D. , Kraszewska M.

Warianty tytułu

EN

Cellar Mountain in Pierzchnica in spatial structure and landscape

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pierzchnica leży w powiecie kieleckim. Znajduje się na wschód od drogi nr 73 na odcinku Kielce-Chmielnik-Busko Zdrój. Jest lokalnym ośrodkiem administracyjnym o statusie gminy wiejskiej. Miejscowość ta, mimo utraty w XIX w. praw miejskich, zachowała cechy małego miasteczka. Przedmiotem opracowania jest strefa magazynowa zwana Górą Piwniczną. Na jej obszarze znajduje się zespół ponad osiemdziesięciu piwnic prawdopodobnie z przełomu XVIII/XIX w. Te bliźniaczopodobne obiekty budowano sukcesywnie, w miarę powiększania się liczby mieszkańców miasta. Zwyczajowo jedna piwnica przypadała każdemu z właścicieli posesji. Do dziś zachował się ten unikalny, zabytkowy zespół, którego właścicielami i użytkownikami są mieszkańcy Pierzchnicy. Niewielka część obiektów jest wykorzystywana gospodarczo, pozostałe niszczeją.

EN

Pierzchnica village is situated in the Kielce county. It lies east of No.73 road within the Kielce-Chmielnik-Busko Zdrój section. At present it is a local administrative unit with rural municipality status. The locality lost its town rights and was degraded to the village status, but still retained the features testifying its character of a small town. The paper describes the storage zone called the Cellar Mountain. A complex of over eighty century cellars is situated in this area. These identical objects were constructed successively with growing number of the town inhabitants. Customarily one cellar fell to each of the property owners. The owners and users of this unique, ancient cellar complex which has been preserved to this day, are the inhabitants of Pierzchnica village. Some of the preserved objects are still used for storage, the other are going to ruin.

Słowa kluczowe

PL

powiat kielecki; wies Pierzchnica; zabytki kultury materialnej; piwnice; Gora Piwniczna; krajobraz; struktura krajobrazu; struktura przestrzenna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2010
• Numer: 03
• Opis fizyczny: s.181-196,fot.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sochacka D.

• Katedra Geodezji Rolnej, Katastru i Fotogrametrii, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul.Balicka 253a, 30-198 Kraków

autor

Kraszewska M.

Bibliografia

• Karta ewidencyjna Architektury i Budownictwa. Zespół Piwnic na Górze Piwnicznej. 1989 r.
• Kiryk F. Urbanizacja Małopolski, województwo sandomierskie XIII–XVI wiek. Kielce 1994.
• Kossowski P. Projekt adaptacji zespołu zabytkowych piwnic w Pierzchnicy. Praca dyplomowa. Wydz. Budownictwa Lądowego Kat. Architektury i Ochrony Budowli Zabytkowych. Politechniki Świętokrzyskiej, 1996.
• Marcinkowski S. Miasta kielecczyzny przemiany społeczno-gospodarcze 1815–1869. PWN Warszawa 1980.
• Markiewicz Z. Przekazy i piśmiennictwo o Pierzchnicy. Obiekty sakralne parafii rzymskokatolickiej w Pierzchnicy. Działalność gospodarcza pierzchniczan do II wojny światowej 1997.
• Nawarra F.P. Monografia Kościołów diecezji kieleckiej, t. II. Druk P. Laskovera. Warszawa 1917.
• Sochacka D. Kraszewska M. Struktura przestrzenna, znaczenie i funkcja małych miasteczek w sieci osadniczej. Przegląd Geodezyjny 10/2007 Wyd. SIGMA-NOT, 2007, s. 15–17.
• Sulimierski F. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Władysława Wawelskiego, VIII, 1887, s. 103.
• Zabytki architektury i budownictwa w Polsce. Województwo kieleckie 15. Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 1995, s. 230.