EN
The studies were conducted in 2005-2007 in Lithuanian University of Agriculture. The purpose of research was to establish the influence of mechanical injury of potato tubers on their quality. The experiment showed that during storage some chemical-physiological features had been changing constantly. The potatoes for research were grown under usual conditions in Vokė Branch Station (Lithuanian Institute of Agriculture) in Vilnius region in 2005-2007. For seven months (from September to April) potato tubers were stored in KX-Ю freezing chambers: 5-6°C, relative humidity - 90-95%. The studied samples of potatoes were stored in polythene bags of 120 µ thickness. General and natural weight losses were determined in 2 repetitions, two times: before storing and after seven months of storage. The analyses were carried out using standard methods: dry matter, saccharide content (reducing sugar and saccharose) and store losses of the mass. A suitable laboratorial bruising equipment was used (Fig. 1). The studied potato tubers were bruising from: 10 cm, 15 cm, 20 cm and 100 cm high. Research results showed that after 7 months of storage, all mechanically injured tubers demonstrated the lower content of dry matter as compared to the control sample. Tubers bruised from 100 cm height featured the highest losses of dry matter, whereas the lowest losses were characteristic for tubers bruised from 15 cm height. Tubers injured mechanically from 100 cm height and stored for 7 months demonstrated the greatest mass losses, whereas tubers bruised from 15 cm height featured the lowest mass losses.
PL
Material do badań stanowiły bulwy ziemniaków odmian: Goda, Gloria, Nida, Vaiva i Vokė, które pochodziły z doświadczenia polowego przeprowadzonego w latach 2005-2007 według uprawy konwencjonalnej, w gospodarstwie rolnika rej. wileńskiego. Oznaczenia jakościowe bulw ziemniaków wykonano w laboratorium Katedry Sadownictwa i Warzywnictwa Litewskiego Uniwersytetu Rolniczego. Bulwy uderzano mechanicznie z różnej wysokości za pomocą specjalnego przyrządu laboratoryjnego, w/g schematu: 1. kontrola (bulwy nie uderzane), warianty bulw uszkodzonych mechanicznie: 2, 3, 4, 5: uderzane, odpowiednio z wysokości 10, 15; 20 i 100 cm. Materiał badawczy przechowywano przez 7 miesięcy od września do kwietnia w temperaturze 6°C (±0,5°C) o wilgotności względnej 90-95%. Bulwy z każdego wariantu, w 4 powtórzeniach po 5 kg przechowywano w workach z folii o grubości 120 µ, w szafach chłodniczych typu KX-Ю. Bezpośrednio po zbiorze i po przechowywaniu, w bulwach oznaczano: zawartość suchej masy, cukry ogółem, cukry bezpośrednio redukujące i ubytki przechowalnicze masy. Wyniki badań opracowano statystycznie, głównie za pomocą programu Anova. Po siedmiu miesiącach przechowywania w temperaturze 5-6°C wszystkie uderzone bulwy zawierały, średnio, mniej suchej masy niż przed przechowywaniem. Najmniejsze zmiany odnotowano analizując bulwy uderzane z wysokości 15 cm, a największe, analizując bulwy uderzane z wysokości 100 cm. Najbardziej podatną na mechaniczne uszkodzenie okazała się odmiana Vaiva, szczególnie po uderzeniu z wysokości 20 cm, która po 7 miesiącach przechowywania wykazywała największe straty suchej masy. Najmniej cukrów ogółem gromadziły bulwy uszkadzane z wysokości 20 cm, jakkolwiek w przechowywanych bulwach odmian Vaiva i Vokė oznaczono nieznacznie mniej, a w bulwach odmian Goda i Gloria więcej cukrów ogółem w porównaniu do ich zawartości w bulwach nie uderzanych (kontrola). Największe straty przechowalnicze masy bulw stwierdzono w próbach odmiany Vaiva a najmniejsze w bulwach odmiany Vokė. Bulwy uszkodzone mechanicznie z wysokości 100 cm i przechowywane przez 7 miesięcy wykazywały największe straty przechowalnicze masy, a najmniejsze, gdy uderzane były z wysokości 15 cm.