Mikroelementy w owocnikach grzybów zebranych w pobliżu zbiornika "Żelazny Most"

• Autorzy: Nowak L. , Piotrowski M. , Dmowski Z. , Ostrowska M.

Warianty tytułu

EN

Microelements in mushrooms picked near the "Iron Bridge" reservoir

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jesienią 2006 roku w lasach położonych w sąsiedztwie zbiornika „Żelazny Most”, zebrano 9 gatunków grzybów: 7 jadalnych, 1 niejadalny i 1 powodujący zatrucia. Pobrano próbki gleb z głębokości 0-20 cm z miejsc, w których rosły grzyby. W próbkach grzybów i gleby oznaczono zawartość Cu, Ni, Mn i Zn. Obliczono średnią zawartość badanych mikroelementów w rozpatrywanych gatunkach grzybów a także BCF2, tj. współczynnik kumulacji badanych pierwiastków (kapelusz/gleba). Cynk był kumulowany we wszystkich owocnikach grzybów wyższych, a współczynnik kumulacji wynosił 2,6 w maślaku zwyczajnym do 6,5 w podgrzybku złotawym. Nieco niższy współczynnik kumulacji stwierdzono w przypadku miedzi. Wahał się on od 0,45 w kapeluszach koźlarza babki i mleczaja chrząstki do 5,78 w owocnikach czubatki kani. Współczynnik kumulacji niklu i manganu był zdecydowanie niższy. W większości badanych grzybów stężenie porównywanych mikroelementów nie przekraczało dopuszczalnych norm. Jedynie w pojedynczych przypadkach w owocnikach koźlarza babki, borowika szlachetnego oraz podgrzybka brunatnego i złotawego stwierdzono ponadnormatywne ilości cynku.

EN

In the autumn of 2006, in the forests near the reservoir „Iron Bgridge” 9 mushroom species were picked: 7 edible, 1 inedible and 1 that causes poisoning. Samples of soil were taken from 0-20 cm depth from the places, where mushrooms grew. In the samples of mushrooms and soil the following microelements were assayed: Cu, Ni, Mn and Zn. Mean contents were determined of the microelements studied in the mushroom species and also BCF2, i.e. the accumulation coefficient of the elements studied (cap/soil). Zinc was accumulated in all higher mushrooms, and the accumulation coefficient was from 2.6 in Suillus luteus to 6.5 in Xerocomus chrysenteron. Copper accumulation coefficient was slightly lower. It was from 0.45 in the case of Leccinum scarbum and Lactarius vellereus to 5.78 in the case of Macrolepiota procera. Nickel and manganese accumulation coefficient were lower. In the majority of the mushrooms studied the concentration of the compared microelements did not exceed the permissible limits. Only in single cases, i.e., in Leccinum scabrum, Boletus edulis, Xerocomus badius and Xerocomus chrysenteron the amounts of zinc were found to be above the limit.

Słowa kluczowe

PL

cynk; grzyby jadalne; kumulacja; mangan; miedz; mikroelementy; nikiel; odpady poflotacyjne; owocniki; zanieczyszczenia srodowiska; zawartosc mikroelementow; Zbiornik Zelazny Most

EN

zinc; edible mushroom; accumulation; manganese; copper; microelement; nickel; post-flotation waste; fruit body; mushroom; environment pollution; microelement content; Zelazny Most Reservoir

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 541
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.331-336,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Nowak L.

• Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-365 Wrocław

autor

Piotrowski M.

autor

Dmowski Z.

autor

Ostrowska M.

Bibliografia

• Grünert H., Grünert R. 1995. Grzyby. Leksykon przyrodniczy. Świat Książki. Warszawa: 1-288.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. PWN Warszawa: 1-398.
• Podlasińska J., Zabłocki Z., Mróz M. 2004. Zawartość cynku, miedzi i niklu w grzybach zebranych w nadleśnictwie Lipka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 501: 337-402.
• Podlasińska J., Zabłocki Z., Racinowska A. 2005. Zawartość Pb, Zn, Mn i Fe w substracie glebowym i niektórych gatunkach grzybów wyższych zebranych w pobliżu elektrowni „Dolna Odra”. Obieg pierwiastków w przyrodzie. Monografia T. III: 378-383.
• Rozporządzenie MZ 2003. Z dnia 13 stycznia 2003 r. w sprawie maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą się znajdować w żywności, składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetworach albo na powierzchni żywności. Dz. U. Nr 37, poz. 326, zał. 1.