Określenie ilości przyjętych sztobrów wierzby wiciowej (Salix viminalis var. gigantea) w uprawie naturalnej

• Autorzy: Jakubowski T.

Warianty tytułu

EN

Determination of the quantity of accepted basket willow cuttings (Salix viminalis var. gigantea) in natural cultivation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wierzba wiciowa, popularnie zwana wikliną, od dawna użytkowana jest gospodarczo jako surowiec plecionkarski, czynnik oczyszczający ścieki czy w farmaceutyce. Ważnym zastosowaniem tej rośliny jest wykorzystanie jej w hydrotechnice i - od kilku lat w Polsce na szerszą skalę - jako biologicznego surowca energetycznego. Niewątpliwymi zaletami wikliny są: szybki przyrost jej biomasy, stosunkowo wysoka odporność na choroby i szkodniki oraz możliwość energetycznego spożytkowania ściętych w trakcie pielęgnacji prętów i kijów wiklinowych. Walory te sprawiają, że wierzba powinna być wykorzystywana w gospodarczym kształtowaniu środowiska częściej, również jako substytut innych roślin. Niewątpliwie paliwa pochodzenia roślinnego stanowią przyszłość energetyczną świata. Zdecydowała o tym nie tylko skończoność tradycyjnych, kopalnych źródeł energii, ale również i koszt pozyskania i wytworzenia energii z biomasy, a przede wszystkim względy szeroko pojętej ekologii. W pracy poruszono problematykę alternatywnej uprawy roślin energetycznych (uprawy naturalnej), która zdaniem autora w sposób znaczny przyczyni się do rozpowszechnienia produkcji czystej energii i poprawy stanu środowiska naturalnego. Analiza wyników z obiektów badawczych, na których uprawiano wierzbę wiciową, pozwala stwierdzić, że taka forma uprawy znajduje ekonomiczne uzasadnienie, a przedstawione rezultaty wskazują na celowość dalszych badań w tym zakresie. Badania prowadzono w roku 2004 na obszarze gminy Kraków. Na podstawie przeprowadzonych obserwacji liczby przyjęć sztobrów wierzby wiciowej określono rodzaje ekosystemów sprzyjające rozwojowi tej rośliny oraz określono średnicę sztobrów decydującą o wyższej liczbie przyjęć rośliny. Uznano, że do prowadzenia upraw naturalnych wierzby wiciowej najlepiej nadają się pasy użytków położone w pobliżu ekosystemów wodnych, łąkowych i pól ornych, sadzone na glebach o odczynie pH obojętnym i zasobnych w potas (lepsze korzenienie się sadzonek), wysadzane sztobry winny mieć średnicę większą niż 12 mm. Nie przynoszą spodziewanych przyjęć uprawy prowadzone w bezpośredniej bliskości szlaków komunikacyjnych na podłożu luźnym o odczynie gleby zasadowym i o bardzo wysokiej zawartości potasu i magnezu - bez względu na średnicę sztobra użytą w trakcie badania.

EN

The basket willow, commonly known as wicker, has for ages been used as raw material for weaving baskets, as a filtrating medium or for pharmaceutical needs. One of the most important uses of the plant are the hydraulic engineering and – present on larger scale for several years in Poland – as energetic raw material. Among the unquestionable advantages of the willow are fast biomass growth, relatively high immunity from diseases and pests, and the possibility to use its sticks and rods, which are cut off for caring purposes, for power generation. Due to such qualities, the willow should be more frequently used in economical development of the environment, also as a substitute for other plants. The plant-derived-fuels are undoubtedly the energetic future the World. This decided not only by the finite nature of traditional, mining energy resources, but also due to the cost of production and generation of power from biomass, and first of all due to ecological aspects. The present paper focuses on the alternative cultivation of energetic plants (natural cultivation), which – in the author’s opinion – will largely contribute to propagation of clean energy production and consequently improve the condition of natural environment. According to analysis of the results from test sites where the basket willow was grown, such form of cultivation is economically justifiable, and the results presented indicate that further study of this subject is advisable. The tests were carried out in 2004 in the territory of Krakow Commune. Based on the examination of the number of accepted basket willow cuttings, the types of favourable ecosystems for growth of the plant have been determined, and the cutting diameter has been established, which decides on a larger number of plant specimens accepted. It has been concluded that arable areas located close to water ecosystems, meadows and fields, with soils of neutral pH and rich in potassium (better rooting of cuttings) are most favourable for natural cultivation of basket willow. The diameter of cuttings planted should exceed 12 mm. No acceptance expectations are met while planting the willow in close vicinity to roadways, in loose and alkali soil, which is rich in potassium and magnesium, regardless of the cutting diameter used in the tests.

Słowa kluczowe

PL

wierzba wiciowa; Salix viminalis; uprawa alternatywna; nasadzenia; sztobry; ukorzenianie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2005
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.35-45,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jakubowski T.

• Katedra Techniki Rolno-Spożywczej, Akademia Rolnicza w Krakowie, ul.Balicka 104, 30-149 Kraków

Bibliografia

• Bartnik W., Jakubowski T., Rogowska A. Metodyka obliczania parametrów potoków górskich z uwzględnieniem roślinności przybrzeżnej na przykładzie potoku Poniczanka, Zesz. Nauk. AR, nr 321, s. 157–171, Kraków 1997.
• Budyn P., Juliszewski T., Kiełbasa P., Kuciakowski R., Kwaśniewski D., Jakubowski T. Ocena procesu sadzenia sztobrów wikliny sadzarkami półautomatycznymi, Inżynieria Rolnicza 11 (53), s. 45–50, Warszawa 2003.
• Dubas J. Uprawa wierzby na cele energetyczne. „Czysta Energia”, nr 1, Warszawa 2003.
• Dubas J., Grzybek A., Kotowski W., Tomczyk A. 2004. Wierzba energetyczna – uprawa i technologie przetwarzania, WSEiA w Bytomiu, Bytom 2004.
• Jakubowski T. Hydrotechnicy kontra przyrodnicy czyli o naturalnej regulacji rzek. EKOSTYL, nr 19, s. 30–31, Kraków 1996.
• Jakubowski T., Kwaśniewski D. Analiza możliwości rozpoczęcia uprawy wierzby energetycznej w rejonie oddziaływania projektu „Zintegrowane podejście do wykorzystania odpadów drzewnych do produkcji energii cieplnej w Polsce”. Ekspertyza wykonana na zlecenie Małopolskiej Agencji Energii i Środowiska przez Wydział Techniki i Energetyki Rolnictwa Akademii Rolniczej w Krakowie,Kraków 2003.
• Słowik M. Krajowy Program Rolnośrodowiskowy... Informator Małopolskiej Izby Rolniczej, nr 10 (17), s. 2–5, Kraków 2004.
• Stolarski M., Szczukowski S., Tworkowski J. „Produktywność klonów wierzby krzewiastej uprawianej na gruntach ornych w zależności od częstości zbioru i gęstości sadzenia” Fragmenta Agronomika 2, s. 39–51, Olsztyn 2002.
• Szczukowski S., Tworkowski J. Produktywność oraz wartość energetyczna biomasy krzewiastych wierzb Salix sp. Na różnych typach gleb w pradolinie Wisły. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych , z. 2, 2001 (a), s.30–39.
• Szczukowski S., Tworkowski J., Stolarski M., Sobotka W. Biomasa wierzb krzewiastych z plantacji polowych źródłem ekologicznego paliwa i surowców. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, z 478, 2001 (b), s. 343–350..
• Szewczuk Cz., Sugier D. Wpływ grubości wysadzonych sztobrów wierzby wiciowej (Salix viminalis L.) na przebieg wzrostu i ocenę plonowania w warunkach stosowania zróżnicowanych dawek ścieków komunalnych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, z. 468, 1999, s. 465–471.
• Zalecenia nawozowe cz. 1. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makroi mikroelementów. Wydanie II IUNG, Puławy 1998.