Współczesne poglądy na rolę przeciwutleniaczy roślinnych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych

• Autorzy: Czerwiecki L.

Warianty tytułu

EN

Contemporary view of plant antioxidants role in prevention of civilization diseases

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Omówiono rolę przeciwutleniaczy roślinnych jako potencjalnych związków odgrywających rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Przedstawiono mechanizm ich działania w oparciu o teorie wolnych rodników oraz umowny podział przeciwutleniaczy na związki polifenolowe, w tym flawonoidy, kwas askorbinowy, karotenoidy i tokoferole. Opisano prawdopodobnie dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka resweratrolu występującego m.in. w skórce winogron czerwonych i w winie. Wspomniano też o wątpliwościach związanych z pozytywnym oddziaływaniem przeciwutleniaczy na organizm na przykładzie beta-karotenu w postaci suplementu diety oraz o możliwych negatywnych skutkach działania innych związków o charakterze przeciwutleniającym. Zwrócono uwagę na ryzyko zdrowotne związane z suplementacją np. flawonoidami. Generalnie podkreślono jednak korzyści związane z regularnym spożywaniem warzyw i produktów roślinnych zawierających naturalne przeciwutleniacze.

EN

The role of plant antioxidants as factors of civilization diseases prevention was described. The free-radical theory as a mechanism of action of antioxidants was mentioned. The main substances e.g. polyphenols including flavonoids, ascorbic acid, carotenoids and tocoferols were presented. Resveratrol of wine, as an example of possible health beneficial agent was stressed. On the other hand some doubts of beneficial effects of antioxidants e.g. beta- carotene, as supplement of diet, were mentioned. It is possible, that supplementation with flavonoids might create some health risk. But there was highlighted, that vegetables as a source of natural antioxidants are beneficial for health.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2009
• Tom: 60
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.201-206,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czerwiecki L.

• Zakład Analizy Żywności, Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie, ul.Rakowiecka 36, 02-532 Warszawa

Bibliografia

• 1. Aggarwal S., Rao A. V.: Tomato lycopene and low density lipoproteid oxidation: a human dietary intervention study. Lipids 1998, 33, 981-984.
• 2. Aggarwal S., Rao A. V.: Tomato lycopene and its role in human health and chronic diseases. CMAJ 2000, 163, 739-744.
• 3. Aggarwal B. B., Bhardwaj A., Aggarwal R. S. et al.: Role of resveratrol in prevention and therapy of cancer: preclinical and clinical studies. Anticancer Res. 2004, 2783-2840.
• 4. Atstatt P. R. D., O′ Dowd D. J.: Plant defense guilds. Science 1976, 193, 24-29.
• 5. Banthrope D. V., Charlwood B. V.: The therpenoids in: Secondaty plant products. Ed. Bell E. A., Charlwood B. V. Encyclop. Plant Physiol, Berlin- Heildelberg - N.York, Springer Verlag. 1980, 8.
• 6. Beger R. E.: The role of ascorbate in antioxidant protection of biomembranes: interaction with vitamin E and coenzyme Q. J. Bioenerg. Biomembr. 1994, 26, 349- 358.
• 7. Bertelli A. A., Giovannini L., Bernini W. et al.: Antiplatelet activity of cis-resveratrol. Drugs Exp. Clin. Res. 1996, 22, 61-63.
• 8. Bors W. : Radikalfangende Wirkung von Pflanzeninhaltsstoffen. http://www.gsf.de/neu/Wir ueber/jahresbereich/2004/055_060_isb_akt.pdf.
• 9. Boveris A., Oshinao N., Chance B.: The cellular production of hydrogen peroxide. Biochem J. 1972, 128, 617-630.
• 10. Ciqui M. H., Ringel B. L: Does diet or alcohol explain the French paradox? Lancet 1994, 344, (8939-8940), 1717-1723.
• 11. De la Monte S. M., Neely T. R, Cannon J. et al.: Oxidative stress and hypoxia, molecular abnormalities in central nervous system neurons. Cellular Molecular Life Sci. 2000, 57, 1471-1481.
• 12. Docampo R.: Biochemistry and molecular biology of parasites. London: Academic Press 1995, 147-160.
• 13. Food-Info. Wageningen University: http://www.foodinfo.net/pl/caro/occ.htm
• 14. Frankiel E. N., Kanner J., German J. B. et al.: Inhibition of oxidation of human low-density lipoprotein by phenolic substances in red wine. Lancet 1993, 341, 454-457.
• 15. Frankiel E. N., Waterhouse A. I., Teissedre P. I.: Principal phenolic photochemicals in selected Californis wines and their antioxidant activity in inhibiting oxidation of human low-density lipoproteins. J. Agric. Food Chem. 1995, 42, 890-894.
• 16. Friedli L.: Flavonoids. http://www.friedli.com/herbs/phytochem/ flavonoids.html
• 17. Gann P. H., Ma J., Giovannucci E. et al.: Lowe prostate cancer risk in men with elevated plasma lycopene levels: results of a prospective analysis. Cancer Res. 1999, 59, 1225-1230.
• 18. Halliwell B.: Oxygen and nitrogen are pro-cancerogenes. Damage to DNA by reactive oxygen, chlorine and nitrogen species; measurement, mechanism and the effect of nutrition. Mutat. Res. 1999, 443, 37-52.
• 19. Hendrich A. B., Malon R., Pola A. et al.: Differential interaction of Sophora isoflavonoids with lipid bilayers. Europ. J. Pharm.Sc. 2002,16, 201-208.
• 20. Jialal I., Fuller C. J.: Effect of vitamin E, vitamin C and beta-carotene on LDL oxidation and atherosclerosis. Can. J. Cardiol. 1995, 11 Suppl. G: 97G-103G.
• 21. Kirk R. I., Deitch J. A., Wu J. M. et al.: Resveratrol decreases early signaling events in washed platelets but has little effect on platelet in whole blood. Blood Cells Mol Dis. 2000, 26, 144-150.
• 22. Kopcewicz J., Lewak S.: Fizjologia roślin. Wyd. Naukowe PAN, Warszawa, 2002.
• 23. Leger A. S., Cochrane A. L., Moore F.: Factors associated with cardiac mortality in developed countries with particular reference to the consumption of wine. Lancet 1979, 1, (8124), 1017-1020.
• 24. Moshgh A. J.: Importance and consumption patterns of fruit and vegetables. Quality and Safety Maryland 1998, 75-81.
• 25. Nicole M.: Freie Radikale und Antioxidanten. http://www.dr-mossburger.at/pub/pub/pub/057.pdf. Medizinische Universität Wien.
• 26. Omenn G. S., Goodman G. E., Thornquist M. D. et al.: Effects of a combination of beta carotene and vitamin A on lung cancer and cardiovascular disease. The New England J. of Med. 1996, 334, 1150-1155.
• 27. Pace-Asciak C. R., Hahn S., Diamandis E. P. et al.: The red wine phenolics trans-resveratrol and quercetin block human platelet aggregation and eicosanoid synthesis : implications for protection against coronary heart disease. Clin. Chim. Acta 1995, 235, 207-219.
• 28. Piekutowski K., Roszkowski K.: Wolne rodniki tlenowe. Ochronne działanie witamin antyoksydacyjnych w prewencji i leczeniu nowotworów. Współczesna Onkologia 1999, 4, 143-144.
• 29. Rice-Evans C. A., Copinathan V.: Oxygen toxicity, free radicals and antioxidants in human disease biochemical implications in atherosclerosis and the problems of premature neonates. Essays Biochem. 1995, 39-63.
• 30. Rotondo S., Rotilio D., Cerletti C. H. et al.: Red wine, aspirin and platelaet function. Thromb. Homostas. 1006, 76, 813-821.
• 31. Sakuma N., Yoshkava M., Hibino A. et al.: Ascorbic acid protects against peroxidative modification of low-density lipoprotein, maintaining its recognition by LDL receptors. J. Nutr. Sci.Vitaminol. 2001, 47, 28-31.
• 32. Sies H.: Oxidative stress. London; Academic Press, 1985, 1-7.
• 33. Smigel K.: Beta carotene fails to prevent cancer in two major studies: CARET intervention stopped. Journal of the National Center Institute 1996, 88, 145.
• 34. Soleas G. J., Diamandis E. P., Goldberg D. M.: Resveratrol a molecule whose time has come? And gone? Clin. Biochem. 1997, 30, 91-113.
• 35. Sroka Z., Gamian A., Cisowski W.: Postępy Hig. Med. Dośw. 2005, 59, 34-41.
• 36. Stahl E.: The secondary metabolism of plants: Secondary defense compounds. http://www.biologie.uni-hamburg. de/b-online/e20/20.htm.
• 37. Vetulani J.: Perspektywy terapii choroby Alzheimera. Wszechświat. Pismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. M. Kopernika 2003, 104.
• 38. Watzl B., Rechkemmer G.: Flavonoide. Ernährung Umschau 2001, 48, 498-502.

Uwagi

Rekord w opracowaniu