The effect of diversified nitrogen and boron fertilization on the biological yield of fat and protein, as well as energy value of spring rape seeds

• Autorzy: Wondolowska-Grabowska A. , Kozak M. , Malarz W.

Warianty tytułu

PL

Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem i borem na plon biologiczny tłuszczu i białka oraz wartość energetyczną nasion rzepaku jarego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

A three-year-lasting field experiment involved investigation on the effect of nitrogen and boron fertilization: 80, 120, 160 kg N∙ha-1; 80 N + 2 kg B, 120 N + B, 160 N + B kg∙ha-1 on fat and protein yield, as well as energy value of spring rape seeds. The experiment was conducted on brown and grey-brown podsolic soil of slight acidity. The experiment followed a „split-plot” method, with two variables introduced. The first examined factor was the population cultivars Heros and Hunter and hybrid cultivar Jura. The second factor was nitrogen and boron fertilization. Different humidity conditions in the years of the experiment had a significant effect on the protein and fat yield, as well as energy value of seeds. In 2005 the protein yield obtained from 1 area unit was higher by 32% as compared to 2006 and 2007. In 2005 the obtained fat yield was higher by 209 kg from 1 ha in comparison to the most disadvantageous year 2006. These differences ranged more there 30%. Double - improved cultivar feature were obtained such as considerably higher protein yield (by 29%) and fat (by about 35%) and energy value (by 30%) as compared to crossbreed compound. Fertilization with the dose of 160 kg N∙ha-1, combined with boron, enabled obtaining protein yield per 1 ha higher by about 3% in comparison to the lowest N dose (80 kg N∙ha-1). Average protein and fat yield, at combined nitrogen and boron fertilization, increased by 1.3% and 1.6% respectively. Considering the interaction of the examined factors (cultivar x fertilization) the most advantageous effect of the fertilization dose 160 kg N∙ha-1 + B on crude fat and total protein yield, as well as grain yield and energy value occurred in the case of the population cultivar Heros in comparison to the hybrid cultivar Jura.

PL

W trzyletnim doświadczeniu polowym zbadano wpływ nawożenia azotem i borem: 80, 120, 160 kg N∙ha-1; 80 N + 1 kg B, 120 N + B, 160 N + B kg∙ha-1 na wydajność tłuszczu i białka oraz wartość energetyczną nasion rzepaku jarego. Doświadczenie przeprowadzono na glebie brunatno-ziemnej typu płowego o lekko kwaśnym odczynie gleby, w układzie „split-plot”, na dwa czynniki zmienne. Pierwszym badanym czynnikiem były odmiany populacyjne - Heros i Hunter oraz odmiana mieszańcowa - Jura. Drugim badanym czynnikiem było nawożenie azotem i borem. Zróżnicowane warunki wilgotnościowe w latach badań istotnie wpłynęły na wydajność białka, tłuszczu oraz wartość energetyczną nasion. W roku 2005 uzyskano o 32% wyższą wydajność białka z jednostki powierzchni, w porównaniu do 2006 i 2007 roku. W 2005 roku uzyskano o 209 kg z ha wyższy plon tłuszczu w porównaniu do najmniej korzystnego 2006 roku. Odmiany podwójnie ulepszone charakteryzują się istotnie wyższą wydajnością białka (o 29%) i tłuszczu (o około 35%) oraz wartością energetyczną (o 30%), w porównaniu do mieszańca złożonego. Nawożenie dawką 160 kg N∙ha-1, w połączeniu z borem, spowodowało około 3% wzrost plonu białka z 1 ha, w porównaniu do dawki najniższej (80 kg N∙ha-1). Średni plon białka i tłuszczu, przy łącznym nawożeniu azotu z borem, wzrósł kolejno o 1,3% i 1,6%. Na podstawie współdziałania badanych czynników (odmiana x nawożenie) stwierdzono najkorzystniejsze oddziaływanie nawożenia dawką 160 kg N∙ha-1 + B na wydajność tłuszczu surowego i białka ogółem oraz wartość energetyczną plonu nasion w przypadku uprawy odmiany populacyjnej Heros, w porównaniu do odmiany mieszańcowej Jura.

Słowa kluczowe

EN

plant cultivation; plant fertilization; fertilization; nitrogen fertilization; boron fertilization; biological yield; yield; fat; protein; energy value; rape; spring rape; seed

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 541
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.493-499,ref.

Twórcy

autor

Wondolowska-Grabowska A.

• Department of Crop Production, University of Life Sciences in Wroclaw, pl.Grunwaldzki 24a, 50-363 Wroclaw, Poland

autor

Kozak M.

autor

Malarz W.

Bibliografia

• Barszczak T., Barszczak Z. 1995. Wpływ nawożenia azotowego, wilgotności i zakwaszenia gleby na plony oraz zawartość białka i tłuszczu w nasionach rzepaku. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops, XVI (1): 165-172.
• Bowszys T., Krauze A. 2000. Wpływ nawozów borowych na plony, zawartość i pobieranie boru przez rzepak jary odmiany Star. Rośliny Oleiste XXI: 813-818.
• Dębowski M., Kucharzewski A. 2000. Odczyn i zawartość mikroelementów w glebach Polski. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 471(1): 627-636.
• Jędrzejak M., Kotecki A., Kozak M., Malarz W. 2005. Wpływ zróżnicowanych dawek azotu na rozwój i plonowanie rzepaku jarego. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XXVI: 125-138.
• Kotecki A., Kozak M., Malarz W. 1999. Wpływ zabiegów ochrony roślin, nawożenia azotem i gęstości siewu na rozwój i plonowanie rzepaku jarego. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XX (2): 643-652.
• Kotecki A., Kozak M., Malarz W. 2005. Wpływ zróżnicowanej technologii na rozwój i plonowanie odmian rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XXVI(1): 111-124.
• Kotecki A., Malarz W., Kozak M., Aniołowski K. 2001. Wpływ nawożenia azotem na skład chemiczny nasion pięciu odmian rzepaku jarego. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XXII(1): 81-89.
• Kukurenda H. 1972. Wpływ zasobności gleby w bor i niektórych zabiegów agrotechnicznych na zmiany koncentracji boru w rzepaku jarym i dynamikę jego pobierania. Rocz. Glebozn. 23: 329-339.
• Markus J., Ostrowska D., Łoboda T., Pietkiewicz S., Lewandowski M. 2002. Reakcja rzepaku jarego odmiany Star na gęstość siewu i nawożenie mineralne. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XXIII: 129-139.
• Muśnicki Cz., Toboła P., Muśnicka B. 1999. Wpływ niektórych czynników agrotechnicznych i siedliskowych na jakość plonu rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XX: 459-469.
• Rotkiewicz D., Konopna I., Ojczyk T., Mamiński T. 1999. Wpływ nawożenia azotowego na zawartość związków fosforu w nasionach rzepaku jarego. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XX(1): 143-150.
• Sienkiewicz-Cholewa U. 2005. Znaczenie boru i miedzi w uprawie rzepaku w kraju. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XXIV(1): 163-172.
• Sikora H. 1985. Stan odżywienia borem na plantacjach produkcyjnych na podstawie analizy liści. Biuletyn IHAR 157: 111-121.
• Szukalska-Gołąb W. 1985. Zawartość kwasów tłuszczowych i glukozynolanów w nasionach bezerukowych odmian rzepaku ozimego w zależności od żywienia roślin. Biuletyn IHAR 157: 75-79.
• Tańska M., Rotkiewicz D. 2003. Wpływ różnych czynników na jakość nasion rzepaku. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XXIV(2): 595-616.
• Tobola P., Muśnicki C. 2003. Wpływ wzrastających dawek nawożenia azotem na plonowanie rzepaku jarego. Rośliny Oleiste - Oilseed Drops XXIV(1): 121-130.