PL
Na terenach wiejskich występują obiekty o funkcji nierolniczej, m.in. domy opieki społecznej, ośrodki rehabilitacji, zakłady lecznictwa specjalnego. Budynki te wyróżniają się z otoczenia dużą kubaturą oraz formą architektoniczną, dominując nad zabudową wsi. W pracy przedstawiono trzy przykłady takich obiektów, zaprojektowanych w przeszłości i wzniesionych na ten cel. Są one zlokalizowane w województwie dolnośląskim: w strefie podmiejskiej Wrocławia w miejscowości Małkowice, na obrzeżu miasta Ząbkowice Śląskie oraz w małej wsi Brzostowo. Przez wiele lat nie były użytkowane zgodnie ze swoim przeznaczeniem, lecz na przykład jako szkoły lub domy mieszkalne, a obecnie wracają do funkcji pierwotnej.
EN
The paper deals with the chosen buildings of unagricultural functions on Lower Silesian villages. They are often social security homes, old people’s homes and hospitals. These houses, distinguished by big cubature and architectural forms dominate the given village architecture. Three examples of such buildings, localized in the Lower Silesia province, are presented in the paper: in Małkowice village near Wrocław, in suburbs of Ząbkowice Śląskie and in the small village Brzostowo. In the space of years they often were not used in agreement with their assignment for example as schools or dwelling houses, and now they are returning to their primary functions.