PL
Określono wpływ składu i właściwości nośników bakterii fermentacji mlekowej z gatunku Lactobacillus plantarum na kinetykę procesu suszenia fluidyzacyjnego granulowanych biopreparatów oraz przeżywalność komórek bakterii. Jako nośniki bakterii stosowano: rozpuszczalną skrobię ziemniaczaną, sacharozę, glukozę i laktozę. Granulowanie preparatów prowadzono przy użyciu sit o wymiarach oczek 1,25 mm x 1,25 mm. W czasie suszenia stosowano stałą temperaturę w nagrzewnicy suszarki, natomiast temperatura w komorze suszenia spadała początkowo do wartości minimalnej, a w miarę przebiegu procesu dążyła asymptotycznie do wartości zadanej. Przepływ powietrza regulowano tak, aby charakterystyka złoża mieściła się w obszarze fluidyzacji burzliwej. Stwierdzono, że skrobia rozpuszczalna może stanowić istotny składnik granulowanych, suszonych, rozpuszczalnych preparatów bakteryjnych, a jej przydatność rośnie wraz ze zwiększaniem jej powierzchni właściwej. Skład i wzajemne proporcje nośników zastosowanych do wytwarzania preparatów bakterii wpływają w sposób istotny na przeżywalność komórek w czasie suszenia fluidyzacyjnego. Spośród przebadanych składów surowcowych za najkorzystniejszy uznano następujący: biomasa, woda, skrobia rozpuszczalna, sacharoza, glukoza, laktoza, betaina, w następujących proporcjach: 9,9 : 1,5 : 14 : 39 : 27 : 8,5 : 0,1. W przypadku preparatów o różnym składzie ze wzrostem maksymalnej szybkości suszenia obserwowano obniżenie przeżywalności bakterii, ale przeżywalność zależała też od składu nośnika. Najwyższą przeżywalność bakterii uzyskano dla nośnika stanowiącego mieszaninę wszystkich badanych komponentów.
EN
The aim of the paper was to determine the effect of the composition and properties of the carriers of lactic acid bacteria from Lactobacillus plantarum sp. on the kinetics of fluidization drying of granulated biopreparations and on the survivability of bacterial cells. The following carriers were employed: soluble potato starch, sucrose, glucose and lactose. Granulation of the preparations was carried out, using sieves with mesh dimensions: 1.25 x 1.25 mm. During drying, a constant temperature in heating element of the dryer was maintained whereas the temperature in drying chamber dropped initially down to minimum value and gradually with the run of the process, it asymptotically strived at the assigned value. Air flow was regulated in such a way that the characteristic of bed was found in the area of turbulent fluidization. It was found that soluble starch could constitute a significant component of granulated, dried soluble bacterial preparations and its suitability was increased together with the increase of its specific surface area. The composition and mutual proportions of the carriers, employed in production of bacterial preparations have a significant effect on the survivability of the cells during the fluidization drying. Out of the examined raw material compositions the following were regarded the most beneficial: biomass, water, soluble starch, sucrose, glucose, lactose, betaine, in the following proportion: 9.9: 1.5: 14: 39: 27: 8.5: 0.1. In case of preparations with a different composition, lowering of the survivability of bacteria together with the increase of maximum rate of drying was observed. The survivability also depended on the composition of the carrier. The highest survivability of bacteria was recorded for the carrier, constituting of the mixture of all the examined components.