Tajemnica sylfionu – pierwszej znanej rośliny wytępionej przez człowieka

• Autorzy: Tomczyk P.P.

Warianty tytułu

EN

The mystery of silphium – the first known plant exterminated by man

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sylfion – symbol rzymskiej prowincji Cyrenajki odgrywał w ostatnich wiekach minionej ery bardzo ważną rolę w życiu ludzi basenu Morza Śródziemnego. Był stosowany jako roślina lecznicza, środek antykon- cepcyjny, przyprawa, a nawet środek płatniczy (równy wartością złotu). Niestety gatunek wyginął w wyniku rabunkowej gospodarki człowieka. Jest uznawany za pierwszy udokumentowany przypadek rośliny wytę- pionej przez ludzi. Jego przykład pokazuje, w jaki sposób nawet pozornie niegroźne działania człowieka, jak zmiany w administracji państwowej, mogą przyczyniać się do wymierania organizmów żywych.

EN

Silphium - a symbol of the Roman province of Cyrenaica, play in the last centuries before of Common Era a very important role in the lives of the people of the Mediterranean sea. It was used as a medicinal plant, a con- traceptive agent, spice, and even as a means of payment (equal value to gold). Unfortunately, the species became extinct as a result of unsusta- inable human activity. It is considered to be the first documented case of plants exterminated by man. It’s example shows how even seemingly harmless human activities, such as changes in state administration, may contribute to the extinction of living organisms.

Słowa kluczowe

PL

starozytnosc; rejon Morza Srodziemnego; Libia; Grecja; Kreta; historia gospodarcza; eksploatacja rabunkowa; gatunki zanikle; endemity; rosliny malo znane; rosliny lecznicze; ziola; ziololecznictwo; przyprawy ziolowe; sylfion; zapaliczka cuchnaca; Ferula assa-foetida

• Wydawca: -
• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2017
• Numer: 07-08
• Opis fizyczny: s.26-27,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Tomczyk P.P.

• Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin, Uniwersytet Łódzki, Łódź

Bibliografia

• [1] Drozd-Lipińska A., Łuczak K., 2013. Silphium – cudowny lek od Apollona dla starożytnego miasta Cyrene [w:] Czystość i brud. Higiena w starożytności, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Bydgoszcz 2013, s. 299.
• [2] Kozioł J.E., 2015. O koniobukach i innych osobliwościach. Meander LXX: 161–229.
• [3] Parejko K., 2003. Pliny the Elder’s Silphium: First Recorded Species Extinction. Conservation Biology 17 (3): 925–927.
• [4] Spalik K., 2007. Smutna i pouczająca opowieść o silphium. Wiedza i Życie 3: 34–36.
• [5] Tannahill R., 2014. Historia kuchni. Tłum. A. Kunicka. Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2014, s. 110–112.