EN
Potato has a relatively shallow root system and requires significant nutrient inputs to maintain tuber productivity and quality. Efficient application of the proper type and amount of fertilizer plays an important role in achieving profitable tuber yield with minimum nutrient loss to the environment. The aim of this study was to compare utilization of nutrients from NPKMgS-type fertilizer complex from the nitrophoska (HydroComplex, Nitrophoska Blue Special, Viking 13) and amophoska group (Polimag S), and single-nutrient fertilizers (ammonium nitrate, superphosphate, potassium sulphate) by very early-maturing potato cultivars (Aster, Fresco, Gloria) on loamy sand soil. Nutrient utilization from fertilizers was calculated as a percentage ratio of the difference between the amount of nutrient uptaken by potato tubers in treatment with particular fertilizers, and nutrient uptake by potato tubers in the control treatment without fertilizers, to the quantity of the nutrient applied in particular fertilizers. With the use of complex fertilizers with microelements from the nitrophoska group, i.e. Nitrophoska Blue Special and HydroComplex, nitrogen, phosphorus and potassium utilization by potato tubers was higher than that obtained using the single-nutrient fertilizers. The use of these fertilizers produced better results for plant growth under well-watered conditions. With the use of complex fertilizers from the nitrophoska group without microelements (Viking 13) and from the ammophoska group (Polimag S), the nutrient utilization was similar or lower than with the application of single-nutrient fertilizers. The highest nutrient uptake along with potato tuber yield was reported with the application of Nitrophoska Blue Special; the nitrogen uptake was higher by 10.05 kg·ha⁻¹, phosphorus by 1.84 kg·ha⁻¹, and potassium by 11.41 kg·ha⁻¹ in comparison with single-nutrient fertilizers. When this fertilizer was applied, utilization of nitrogen (21%), phosphorus (9%) and potassium (23%) by very early-maturing potato cultivars was almost twice as high as with single-nutrient fertilizers. The uptake and utilization of nitrogen, phosphorus and potassium by potato tubers depended on the cultivar, and was determined by weather conditions during the potato growing season.
PL
Ziemniak ma dość płytki system korzeniowy, dlatego, aby utrzymać produktywność i jakość bulw, wymaga dostarczenia znacznej ilości składników pokarmowych. Efektywne stosowanie odpowiedniego rodzaju i ilości nawozu jest bardzo ważne dla uzyskania opłacalnego plonu przy niewielkiej stracie składników do środowiska. Celem badań było porównanie wykorzystania składników pokarmowych z nawozów kompleksowych NPKMgS z grupy nitrofosek (HydroComplex, Nitrophoska Blue Special, Viking 13) i amofosek (Polimag S) i nawozów jednoskładnikowych (saletra amonowa, superfosfat pojedynczy, siarczan potasu) przez bardzo wczesne odmiany ziemniaka (Aster, Fresco, Gloria). Wykorzystanie składników z nawozów określono metadą różnicową – jako stosunek różnicy ilości składników pobranych przez bulwy ziemniaka na obiektach z danym nawozem i na obiekcie kontrolnym bez nawożenia mineralnego do ilości składnika zastosowanego w danym nawozie. Przy stosowaniu nawozów kompleksowych z grupy nitrofosek z mikroelementami, tj. Nitrophoski Blue Special i HydroComplexu, wykorzystanie azotu, fosforu i potasu przez bulwy ziemniaka było większe niż przy stosowaniu nawozów jednoskładnikowych. Stosowanie tych nawozów dawało lepsze efekty w warunkach dobrego zaopatrzenia roślin w wodę. Przy stosowaniu nawozów kompleksowych z grupy nitrofosek bez mikroelementów (Viking 13) i z grupy amofosek (Polimag S) wykorzystanie składników było podobne lub mniejsze jak z nawozów jednoskładnikowych. Najwięcej składników pokarmowych pobranych z plonem bulw stwierdzono przy stosowaniu Nitrophoski Blue Special (z grupy nitrofosek z najmniejszą ilością NH₄⁺-N); pobranie azotu było większe o 10,05 kg·ha⁻¹, fosforu o 1,84 kg·ha⁻¹, a potasu o 11,41 kg·ha⁻¹ w porównaniu z nawozami jednoskładnikowymi. Przy stosowaniu tego nawozu wykorzystanie azotu (21%), fosforu (9%) i potasu (23%) przez bardzo wczesne odmiany ziemniaka było prawie dwa razy większe jak z nawozów jednoskładnikowych. Pobranie i wykorzystanie azotu, fosforu i potasu zależało od odmiany i było uwarunkowane warunkami pogodowymi w okresie wegetacji ziemniaka.