PL
Dynamika wzrostu drzewostanu bardzo silnie zależy od klasy bonitacyjnej siedliska leśnego. Dodatkowo w drzewostanach zagospodarowanych bezzrębowo (odnowienia naturalne) można zaobserwować bardzo duże zróżnicowanie wysokości drzew, zwłaszcza w pierwszych latach ich życia. Drzewa rosnące pod okapem wykazują dość długi okres powolnego wzrostu, co jest głównie spowodowane ocienianiem przez górne piętro drzewostanu. Zgromadzone empirycznie dane wskazują również, że nawet długi powolny wzrost w zagłuszeniu nie uniemożliwia takim drzewom szybkiego wzrostu w późniejszym okresie ich życia. W pracy opisano metodę, pozwalającą określić zarówno zmienność jakości siedliska w czasie, a także szacunkowy czas wzrost w zagłuszeniu. Opracowany algorytm wykorzystuje model wzrostu drzewostanu zaproponowany przez Sulińskiego [2007]. Występujące w tym modelu parametry mają jednoznaczną treść ekologiczną. Weryfikacja metody została przeprowadzona na podstawie danych wysokości drzewostanów świerkowych wzrastających na różnych siedliskach w Puszczy Białowieskiej i Witowie (Tatry Zachodnie).
EN
A site quality index is the main factor determining the tree stand growth dynamics. Furthermore, in natural afforested stands (a felling-less forest system) it is possible to observed high variability of tree heights, especially during the first years of their life. It mainly results from overshadowing the regenerated trees with the upper storey or dominant trees and the growth process is suppressed then. Collected empirical data show that even the long lasting period of growth in suppression does not prevent such a stand from reaching a rapid growth ratio in the later age. The paper presents a method of estimating a forest site quality and a roughly approximated period of the slow growth in suppression. The algorithm was based on the tree stand growth model proposed by Suliński [2007], which takes into consideration only parameters with direct ecological interpretation. The postulated procedure was verified on empirical spruce stand growth benchmarks from experimental sites in the Białowieża forest and Witów in the Western Tatras.