PL
W opracowaniu przedstawiono proces formowania obecnego systemu prawno-organizacyjnego Białowieskiego Parku Narodowego, począwszy od leśnictwa i nadleśnictwa „Rezerwat” przez Park Narodowy w Białowieży po Białowieski Park Narodowy (BPN), a także zwiększenie obszaru chronionego Parku z 4594,56 ha (1921 r.) do 10 517,27 ha (1996 r). Największymi osiągnięciami na polu ochrony przyrody są udana restytucja żubra oraz zabezpieczenie naturalnego biegu procesów ekologicznych w lasach naturalnych o charakterze pierwotnym, przez co zachowały się liczne relikty lasów pierwotnych. Istnienie BPN sprzyjało rozwojowi badań naukowych, zwłaszcza wieloletnich programów badawczych prowadzonych na stałych powierzchniach eksperymentalnych. Dzięki tym badaniom Park jest jednym z najlepiej zbadanych obszarów Europy, a ich wyniki ukazały się w ponad 3300 publikacjach. Ponadto Park, poprzez Muzeum, Rezerwat Pokazowy Żubrów, Ośrodek Edukacji Przyrodniczej oraz rzeszę kwalifikowanych przewodników, odgrywa istotną rolę edukacyjną, a wieś Białowieża jest znanym ośrodkiem turystyki o charakterze międzynarodowym.
EN
The study presents the process of developing the current legal and organisational system of the Białowieża National Park, starting from the forest district and forest division “Rezerwat (Nature Reserve)” through the National Park in Białowieża to Białowieża National Park (BPN), as well as increasing the protected Park area from 4594.56 ha (1921) to 10,517.27 ha (1996). The greatest achievements in the field of nature conservation is a successful bison restoration and protection of the natural course of ecological processes in natural primeval forests, owing to which many relics of primeval forests have been preserved. The existence of BNP further promoted the research, particularly long-term research programmes on permanent research plots. Therefore, the Park is one of the best researched areas in Europe. Results of the research are presented in over 3,300 publications. In addition, the Park, through the Museum, the Bison Show Reserve, the Nature Education Centre and a number of qualified guides, plays an important role in education, and the village of Białowieża is a famous international tourist centre