Dziedzictwo kulturowe Polski w nauczaniu przyrody

• Autorzy: Pasternak B.

Warianty tytułu

EN

The cultural heritage of Poland in teaching about nature

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dziedzictwo kulturowe jest uznawane za godne ochrony dla dobra społeczeństwa i jego rozwoju. Jest ono zasobem rzeczy nieruchomych i ruchomych wraz ze związanymi z nimi wartościami duchowymi oraz zjawiskami historycznymi i obyczajowymi. Tematem niniejszej pracy są zagadnienia wartości kulturowych naszego kraju. Są one wytworem człowieka i pozostałością z innych epok, mają wartość emocjonalną i symboliczną, dlatego warto tę tematykę poruszać i nauczać na lekcjach przyrody. Wartości kultury można podzielić na materialne (zabytki, obiekty sakralne, pomniki, place i ulice) i niematerialne (gwara, strój, obyczaje, godło). Artykuł zawiera analizę podstawy programowej, wybranych programów nauczania wraz z podręcznikami, w których zostało poruszone zagadnienie dziedzictwa kulturowego.

EN

Cultural heritage is the collection of movable and immovable things along with spiritual, historical and traditional values. It explains why it is regarded to be worth protecting for the society's sake and why its development should passed on from generation to generation in consideration for its historical, cultural, patriotic, scientific and artistic values. The paper discusses the problems of the cultural values of Poland. They have an emotional and symbolic value, which explains why they are worth discussing and teaching in the course of Nature lessons. The cultural values can be divided into material (tangible, specific products of the society) and immaterial (traditions and habits as well as laws, signs, symbols, language and gestures). The examples of the first ones, which can be found in Nature lessons, are monuments, sacral facilities (churches, cemeteries), relics, squares and streets, whereas the latter include dialect, clothes, habits, emblems and they depend on the region of Poland. The teacher plays an important role in teaching about the cultural heritage. By passing information, he is able to shape the attitudes and beliefs, which in effect can define the pupils' views.

Słowa kluczowe

PL

dziedzictwo kulturowe; Polska; nauczanie geografii; przyroda; zabytki

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2008
• Tom: 39
• Opis fizyczny: s.87-92,bibliogr.

Twórcy

autor

Pasternak B.

• Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice

Bibliografia

• • Augustyniak M., Augustyniak M., 1999. Przyroda. Program nauczania przedmiotu blokowego w klasach IV-VI szkoły podstawowej (drugi etap edukacyjny), M. Rożak, Gdańsk
• • Domachowski R., Klimuszko B., Sokołowska J., Wilczyńska-Wołoszyn M.M., 1999. Program nauczania przyrody w szkole podstawowej, Wyd. Edukacyjne Zofii Dobkowskiej „Żak”, Warszawa
• • Fojt-Jasińska J., Szarowska K., Tarnawa-Januszek I., Chmielewski W., Januszek P., 1999. Przyroda. Program nauczania w klasach 4-6. ABC, Poznań
• • Fojt-Jasińska J., Szarowska K., Tarnawa-Januszek I., Chmielewski W., Januszek P., 2000. Przyroda. Podręcznik ucznia 4, 5 i 6, ABC, Poznań
• • Kądziołka J., Paśko J.R., Stawarz R., 1999. Program nauczania przyroda, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
• • Klimuszko B., Sokołowska J., Wilczyńska-Wołoszyn M.M., 1999. Przyroda. Podręcznik dla uczniów klasy 4, 5, i 6 szkoły podstawowej, Wyd. Edukacyjne Zofii Dobkowskiej „Żak”, Warszawa
• • Kłoskowska A., 1981. Socjologia kultury, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa
• • Kłyś M., Sulejczak E., 1999. Program nauczania przyrody w szkole podstawowej, Nowa Era, Warszawa
• • Kofta W. (red.), 2006, Przyrodo witaj!, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
• • Kowalski R., Elbanowska S., Tomalkiewicz J., Czubaj A., 2000. Program nauczania przyrody w klasach IV-VI, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa
• • Mój świat. Podręcznik do przyrody, Klasa IV, V, VI, 2005. M. Rożak, Gdańsk
• • Okoń W., 1998. Nowy słownik pedagogiczny, Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa
• • Polańska E., Bernacki Z., Kostecka-Bernacka H., Beczkiewicz M., 1999a. Podróże przyrodnicze. Podręcznik do przyrody dla klasy IV, V i VI, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa
• • Polańska E., Bernacki Z., Kostecka-Bernacka H., Beczkiewicz M., 19996. Program nauczania przyrody w klasach IV-VI zreformowanej szkoły podstawowej, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa
• • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
• • Ślósarczyk J., Kozik R., Szlajfer F., 2000. Przyroda dla klasy czwartej i piątej, Nowa Era, Warszawa
• • Tyszka A., 1994. Kultura jest kultem wartości: aksjologia społeczna - studia i szkice. Norbertinum, Lublin
• • Zachariasz A. L., 1999. Kultura. Jej status i poznanie, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin