Konsolidacja szkół podstawowych i gimnazjów a ekonomika skali i wydatki budżetowe w miastach na prawach powiatu

• Autorzy: Bedzieszak M.

Warianty tytułu

EN

Primary and secondary schools consolidation and economy of scale in cities’ budget expenditure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest wskazanie, czy w miastach na prawach powiatu realizowana jest zasada racjonalnego gospodarowania oraz czy występuje zjawisko ekonomii skali w zakresie utrzymania szkół podstawowych oraz gimnazjów. W pierwszej części artykułu dokonano przeglądu literatury. Następnie przedstawiono metodologię oraz wyniki badania. Artykuł zakończono wnioskami. Ekonomika skali w przypadku placówek oświatowych jest uzasadnieniem konsolidacji tych podmiotów ze względów finansowych. Biorąc pod uwagę zmniejszającą się liczbę uczniów w szkołach podstawowych i gimnazjach konsolidacja tych jednostek jest uzasadniona w przypadku miasta na prawach powiatu, ze względu na zwykle dużą liczbę jednostek realizujących zadania oświatowe. W artykule wykazano, że w badaniach ekonomia skali w jednostkach oświatowych znajduje uzasadnienie. W niektórych przypadkach pozwala nawet na określenie optymalnej z punktu widzenia finansowego liczby uczniów. W literaturze przedmiotu właśnie ucznia (studenta) przyjmuje się za podstawowy nośnik kosztów. Przeprowadzone badania na większości miasta na prawach powiatu w Polsce w okresie 2003- 2010, gdy następowała konsolidacja, wskazują, że występuje dysekonomia skali. Zarówno w przypadku wydatków na utrzymanie szkół podstawowych i gimnazjów, jak i oddziałów, widoczne jest zjawisko wzrostu przeciętnych wydatków, pomimo zmniejszającej się liczby placówek oświatowych i oddziałów szkolnych. Konsolidacja nie powodowała zatem pożądanych zmian w finansowaniu placówek oświatowych.

EN

The aim of article is to indicate whether the cities implemented the principle of economic rationality and are there economies of scale in the maintenance of primary and secondary schools. In the first part of the article review the literature has been done. It then provides the methodology and the results of the test. Article is finalized proposals. The economics of scale for educational institutions justifies the consolidation of these entities for financial reasons. Given the decreasing number of students in primary and secondary schools to consolidation of these entities is justified, due to the usually large number of units carrying out educational tasks. The article shows that economies of scale in educational units is justified. In some cases, even allows you to determine the optimal number of students. In the literature a student is considered the primary carrier of costs. The research done in cities in Poland in the period 2003-2010, when the consolidation took place, indicates that there is diseconomy of scale. Both in the case of expenditure on the maintenance of primary and secondary schools, as well as the branches, it is apparent phenomenon of growth in average spending, despite the declining number of educational and school departments. Consolidation does not cause therefore the desired changes in the financing of educational institutions.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing
• Rocznik: 2014
• Numer: 11[60]
• Opis fizyczny: s.19-33,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bedzieszak M.

• Katedra Finansów, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin

Bibliografia

• 1. Begg D., Fisher S., Dornbush R.: Mikroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1999.
• 2. Będzieszak M.: Ewaluacja w planowaniu wydatków oświatowych w Polsce, Difin, Warszawa 2011.
• 3. Będzieszak M.: Szkoła – wydatki bez końca, Wspólnota – pismo samorządu terytorialnego, nr 7/1013/2011.
• 4. Będzieszak M., Trojanowska K.: Czas na likwidację zakładów budżetowych, Wspólnota – pismo samorządu terytorialnego, nr 21/975/2010.
• 5. Dodson III M.E., Garrett T.A.: Inefficient Education Spending in Public School Districts: A Case for Consolidation?, Working Paper 2002-010C, Federal Reserve Bank of St. Louis, 2003.
• 6. Driscoll D., Halcoussis D., Svorny S.: School district size and student performance, Economics of Education Review no. 22, 2003.
• 7. Fox W. F.: Reviewing economies of size in education, Journal of Education Finance, no. 6/1981.
• 8. Herbst M., Herczyński J.: Is Large More Effective than Small is Beautiful? Size and Performance of Primary Schools in Poland, Warszawa 2004.
• 9. Hoxby C. M.: School Choice and School Productivity Could School Choice Be a Tide that Lifts All Boats?[w:] The Economics of School Choice, Red. C.M. Hoxby, University of Chicago Press 2003.
• 10. Jaruga A.A,, Kabalski P.: Szychta A., Rachunkowość zarządcza, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2010.
• 11. Jeżowski A.: Ekonomika oświaty, Dom Wydawniczy ABC-Wolters Kluwer, Warszawa 2006.
• 12. Koshal R.K., Koshal M.: Economies of scale and scope in higher education: a case of comprehensive universities, Economics of Education Review 18 (1999).
• 13. Lewis W.C., Chakraborty K.: Scale economies in public education, The Journal of Regional Analysis & Policy, no. 26/1996.
• 14. Majkut P.: Powody wyboru szkoły gimnazjalnej w wypowiedziach rodziców, XVI Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej, Toruń 2010.
• 15. Mullins C.: School district consolidation: Odds are 2 to 1 it’ll get you, American School Board Journal 1973, no. 160.
• 16. Plany i preferencje edukacyjne i zawodowe uczniów szkół ponadgimnazjalnych województwa zachodniopomorskiego, Centrum Doradztwa Strategicznego s.c., Kraków 2007.
• 17. Ramirez A.: Size, cost, and quality of schools and school districts: A question of context [w:] Source book on school and district size, cost, and quality, Minnesota University, Hubert H. Humphrey Institute of Public Affairs; Oak Brook, North Central Regional Educational Laboratory, Minneapolis 1992.
• 18. Społeczeństwo w drodze do wiedzy. Raport o stanie edukacji 2010. Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2011.
• 19. Streifel J.S., Foldesy G., Holman D.M.: The Financial Effects of Consolidation, Journal of Research in Rural Education, Winter 1991, Vol. 7, No.2.
• 20. Swianiewcz P., Herbst M., Marchlewski W.: Diagnoza systemu finansowania i realizowania zadań oświatowych na obszarach wiejskich.
• 21. Swianiewicz P., Herbst M., Marchlewski W.: Finansowanie i realizowanie zadań oświatowych na obszarach wiejskich, Raport wykonany na zlecenie Związku Gmin Wiejskich RP, Warszawa 2005.
• 22. Thokles R.J., Sederberg Ch.H.: Economies of Scale and Rural Schools, Research in Rural Education, Fall 1990, Vol. 7, No.1.
• 23. Tirivayi N., Brink H.M. van den, Groot W.: Size and Economies of Scale in Higher Education and the Implications for Mergers, Tier Working Paper Series, TIER WP 12/09.
• 24. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, DzU 2009 nr 157 poz. 1240.
• 25. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, DzU 1991 nr 95 poz. 425.
• 26. Walberg H. J.: On local control: Is bigger better? [w:] Source book on school and district size, cost, and quality, Minnesota University, Hubert H. Humphrey Institute of Public Affairs; Oak Brook, North Central Regional Educational Laboratory, Minneapolis 1992,.
• 27. Worthington A.C., Higgs H.: Economies of scale and scope in Australian higher education, 1998–2006, Dostępne na SSRN: http://ssrn.com/abstract=1309384 lub http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1309384.
• 28. Zimmer T., DeBoer L., Hirth M.: Examining Economies of Scale in School Consolidation: Assessment of Indiana School Districts, Journal Of Education Finance, Fall 2009.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu