PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2014 | 29 | 4 |

Tytuł artykułu

Zoobenthos in post-exploitation reservoirs of marls and limestone in Opole Silesia

Warianty tytułu

PL
Fauna denna w zbiornikach poeksploatacyjnych margli i wapienia w regionie Śląska Opolskiego

Języki publikacji

EN

Abstrakty

EN
Large layers of carbonate rocks in Opole region for years serve as an exploitation material for the cement-lime industry. The mining results in numerous post-exploitation reservoirs, which biocenosis is poorly known. The objective of the study was to determine the effect of the environmental features on the distribution of macroinvertebrates and the community structure, and to present the significance of these water bodies for regional biodiversity. The research was carried out between June and November 2010 at eight reservoirs. Altogether 66 taxa were found, although only from 12 to 38 were recorded in particular reservoirs. The widespread and abundant were dipterans Chironomidae, dragonflies Ishnura sp. and Coenagrion sp., and mayflies Caenis sp. and Cloeon sp., especially numerous in charales meadows. Based on faunistic similarity, three groups of reservoirs were distinguished, which differed in size, character of a littoral zone and origin of waters (underground vs surface).
PL
Duże pokłady skał węglanowych, występujące w regionie Opola, stanowią od lat materiał eksploatacyjny dla rozwijającego się tu przemysłu cementowo-wapienniczego. Wynikiem prowadzonych prac wydobywczych są liczne zbiorniki poeksploatacyjne margli i wapieni, których biocenoza jest słabo poznana. Głównym celem badań było poznanie fauny dennej oraz określenie wpływu cech środowiskowych na rozmieszczenie organizmów i strukturę zespołów, a także ukazanie znaczenia zbiorników antropogenicznych w zachowani bioróżnorodności w regionie. Badania prowadzono w okresie czerwiec-listopad 2010 r. Objęto nimi osiem zbiorników. Ogółem w faunie dennej odnotowano przedstawicieli 66 taksonów, przy czym w poszczególnych zbiornikach reprezentowanych było od 12 do 38. Największą stałość występowania, a jednocześnie największy udział w zespołach, miały muchówki Chironomidae, ważki Ishnura sp. i Coenagrion sp. oraz jętki Caenis sp. i Cloeon sp., szczególnie liczne w siedliskach łąk ramienicowych. Na podstawie analizy podobieństwa faunistycznego wyodrębnione zostały trzy grupy zbiorników, które różniły się pod względem wielkości, charakteru strefy brzegowej i pochodzenia wód (podziemne vs powierzchniowe).

Słowa kluczowe

Wydawca

-

Rocznik

Tom

29

Numer

4

Opis fizyczny

p.307-318,fig.,ref.

Twórcy

  • Department of Land Protection, University of Opole, Oleska 22, 45-052 Opole, Poland
  • Department of Land Protection, University of Opole, Oleska 22, 45-052 Opole, Poland

Bibliografia

  • ABELLÁN P., SANCHÉZ-FERNÁNDEZ D., MILLÁN A., BOTELLA F., SÁNCHEZ-ZAPATA J.A., GIMÉNEZ A. 2006. Irrigation pools as macroinvertebrate habitat in a semi-arid agricultural lanscape (SE Spain). Journal of Arid Environments, 67: 255–269.
  • ALLEN A.P., WHITTIER T.R., KAUFMANN P.R., LARSEN D.P., OCONNOR R.J., HUGHES R.M., STEMBERGER R.S., DIXIT S.S., BRINKHURST R.O., HERLIHY A.T., PAULSEN S.G. 1999. Concordance of taxonomic richness patterns across multiple assemblages in lakes of the north-eastern United States. Can. J. Fish. Aquat. Scien., 56: 739–747.
  • BARYŁA J., BROŻ E., CZYLOK A., MICHALEWSKA A., NIKEL A., NOBIS M., PIWOWARCZYK R., POLOCZEK A. 2005. Typha laxmanii Lepech. the new, expansive kenophyte in Poland: distribution and taxonomy. Acta Soc. Bot. Polonae, 74(1); 25–28.
  • BERNARD R., BUCZYŃSKI P., TOŃCZYK G., WENDZONKA J. 2009. A distribution atlas of dragonflies (Odonata) in Poland. Nature Conservation, 59(2): 53–71.
  • BOIX D., SALA J., MORENO-AMICH R. 2001. The faunal composition of Espolla pond (NE Iberian Penisula): the neglected biodiversity of temporary waters. Wetlands, 21(4): 577–592.
  • BOLIER G., VAN BREEMEN A.N. 1976. A limnological study of some man-made lakes in the provience of South Holland. Hydrobioll. Bull., 10: 19–29.
  • BROOKS R. 2000. Annual and seasonal variation and the effects of hydroperiod on benthic macroinvertebrates of seasonal forest (“vernal”) ponds in central Massachusetts, USA. Wetlands, 20(4): 707–715.
  • BUCZYŃSKI P., PAKULNICKA J. 2000. Odonate larvae of gravel and clay pits in the Mazurian Lak e District (ne Poland), with notes on extremely northern localities of some Mediterranean species. Notulae Odonatologicae, 5(6): 69–72.
  • CZOP M., MOTYKA J., SRACEK O., SZUWARZYŃSKI M. 2011. Geochemistry of the Hyperalkaline Gorka Pit Lake (pH»13) in the Chrzanow Region, Southern Poland. Water Air and Soil Pollution, 214: 423–434.
  • DIGBY P.G.N., KEMPTON R.A. 1987. Multivariate analysis of ecological communities. J.W. Arrowsmith Ltd., Brostol.
  • DUMNICKA E., GALAS J. 2006. Distribution of benthic fauna in relation to environmental conditions in an inundated opencast sulphur mine (Piaseczno reservoir, Southern Poland). Aquatic Ecology, 40: 203–210.
  • EJSMONT-KARABIN J. 1995. Rotifer occurrence in relation to age, deph and trophic state of quarry lakes. Hydrobiologia, 313/314: 21–28.
  • GALAS J. 2003. Limnological study on a lake formed in a limestone quarry (Kraków, Poland). I. Water chemistry. Pol. J. Environ. Stud., 12: 297–300.
  • GARCIA-CRIADO F., TRIGAL C. 2005. Comparison of several techniques for sampling macroinvertebrates in different habitats of a North Iberian pond. Hydrobiologia, 545: 103–115.
  • GEE J.H.R., SMITH B.D., LEE K.M., GRIFFITHS S.W. 1997. The ecological basis of freshwater pond management for biodiversity. Aquatic Conservation Marine and Freshwater Ecosystems, 7: 91–104.
  • GIORIA M., SCHAFFERS A., BACARO G., FEEHAN J. 2010. The conservation value of farmland ponds: Predicting water beetle assemblages using vascular plants as a surrogate group. Biological Conservation, 143: 1125–1133.
  • JAŻDŻEWSKI K., KONOPACKA A., GRABOWSKI M. 2002. Four Ponto-Caspian and one American gammarid species (Crustacea, Amphipoda) recently invading Polish Walters. Contributions to Zoology, 71: 115–122.
  • KOPERSKI P. 2010. Urban environments as habitats for rare aquatic species: The case of leeches (Euhirudinea, Clitellata) in Warsaw freshwaters. Limnologica, 40: 233–240.
  • KRODKIEWSKA M. 2003. Leech (Hirudinea) communities of post-exploitation water bodies in industrial region (Upper Silesia, Poland). Pol. J. Ecol., 51: 101–108.
  • LE VIOL I., MOCQ R., JULLIARD R., KERBIRIOU C. 2009. The contribution of motorway stormwater retention ponds to the biodiversity of aquatic macroinvertebrates. Biological Conservation, 142: 3163–3171.
  • LEWIN I., SMOLIŃSKI A. 2006. Rare and vulnerable species in the mollusc communities in the mining subsidence reservoirs of an industrial area (The Katowicka Upland, Upper Silesia, Southern Poland). Limnologica, 36: 181–191.
  • MICHALIK-KUCHARZ A. 2008. The occurrence and distribution of freshwater snails in a heavily industrialized region of Poland (Upper Silesia). Limnologica, 38: 43–55.
  • NILSSON A.N. 1984. Species richness and succession of aquatic beetles in some kettlehole ponds in northern Sweden. Holarctic Ecology, 7: 149–156.
  • NOWAK A., NOWAK S., CZERNIAWSKA-KUSZA I. 2007. Rare and threatened pondweed communities in anthropogenic water bodies of Opole Silesia (SW Poland). Acta Soc. Bot. Poloniae, 76(2): 151–163.
  • OERTLI B., JOYE D., CASTELLA E., JUGE R., CAMBIN D., LACHAVANNE J. 2002. Does size matter? The relationship between pond area and biodiversity. Biological Conservation, 104: 59–70.
  • OERTLI B., INDERMUEHLE N., ANGÉLIBERT S., HINDEN H., STOLL A. 2008. Macroinvertebrate assemblages in 25 high alpine ponds of the Swiss National Park (Cirque of Macun) and relation to environmental variables. Hydrobiologia, 597: 29–41.
  • PALIK B., BATZER D., BUECH R., NICHOLS D., CEASE K., ENGELAND L., STREBLOW D. 2001. Seasonal pond characteristics across a chronosequence of adjacent forest ages in northern Minnesota, USA. Wetlands, 21(4): 532–542.
  • PRUS T., PRUS M., BIJOK P. 1999. Diversity of invertebrate fauna in littoral of shallow Myczkowice dam reservoir in comparison with deep Solina dam reservoir. Hydrobiologia, 408/409: 203–210.
  • SMITH G.R., VAALA D.A., DINGFELDER H.A. 2003. Distribution and abundance of macroinvertebrates within two temporary ponds. Hydrobiogia, 497: 161–167.
  • STRZELEC M., SERAFINSKI W. 2004. Biologia i ekologia ślimaków w zbiornikach antropogenicznych. Centrum Dziedzictwa przyrody Górnego Śląska, Katowice.
  • WEATHERHEAD M.A., JAMES M.R. 2001. Distribution of macroinvertebrates in relation to physical and biological variables in the littoral zone of nine New Zealand lakes. Hydrobiologia, 462: 115–129.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikatory

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.agro-ee50f6d4-639f-4b8f-9db0-32b2233295ef
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.