EN
Knowledge about flyways, breeding and overwintering sites is important for conservation efforts, but little is known about migration patterns and population connectivity of declining European Turtle Doves Streptopelia turtur. EURING ring-recovery data were used to estimate directions and proportional usage of flyways. The timing of migration was compared along these routes and breeding origins of shot individuals were determined. Ring recoveries of Czech, Hungarian, British, German and French birds suggested three main flyways with westerly, central and easterly directions. The proportional usage was estimated by multinomial mark-recovery models. Major parts of French (62%), German (92%) and British (94%) Turtle Doves followed a western flyway. Czech birds used the central route (56%) and 55% of Hungarian birds followed the eastern flyway. Thus, a migratory divide between the Czech Republic and Germany could be suggested. The timing of migration showed a similar latitudinal pattern of migration along all flyways. Birds were at the breeding grounds in June and July and from September to April in their southernmost distribution ranges. Outward migration started in August. Return migration was still evident in May. The majority of reported hunted doves were from the 1960s and 1970s. High hunting numbers were present in September, April and May. France and Spain mainly shot birds from the UK and France. In Italy predominantly Italian birds were shot. Doves shot in Greece mostly came from the Czech Republic. Given the decreasing population numbers, large ringing numbers seem unlikely in the future. Thus, low recovery numbers in recent decades parallel both, the population decrease and a lower ringing activity.
PL
Dokładna znajomość tras przelotów, lęgowisk oraz miejsc zimowania jest ważna dla podejmowania skutecznych działań ochronnych. W przypadku turkawki — dalekodystansowego migranta, którego liczebność w Europie dość drastycznie spadła w ostatnich dekadach — dane dotyczące tras przelotów są nieliczne. W pracy wykorzystano dane zbierane przez krajowe centrale obrączkowania i dostępne poprzez bazę EURING. Główny materiał do analiz stanowiło 897 wiadomości powrotnych (Fig. 1), których liczbę zawężano w przypadku analiz głównych kierunków wędrówek, terminów migracji, a także pochodzenia ptaków zastrzelonych przez myśliwych w poszczególnych krajach europejskich (Tab. 1, 2). Z analiz wyłączono ptaki, których miejsce zaobrączkowania lub odczytania obrączki znajdowało się poza Europą (Apendyks 1, 2). W analizach, jeśli było to możliwe, uwzględniano dane o całkowitej liczbie zaobrączkowanych turkawek w danym kraju. Większość analiz przeprowadzono dla pięciu krajów o największej liczbie wiadomości powrotnych — Republiki Czeskiej, Francji, Niemiec, Węgier oraz Wielkiej Brytanii (Tab. 2, 3). Oszacowano także proporcje wykorzystania poszczególnych głównych tras wędrówek przez ptaki gniazdujące (zaobrączkowane) w poszczególnych krajach. Analiza wykazała trzy główne kierunki migracji: zachodni, wschodni oraz centralny (Fig. 2). Znacząca większość turkawek z Francji (62%), Niemiec (92%) oraz Wielkiej Brytanii (94%) leciała na zimowiska zachodnim szlakiem. Część ptaków z Czech (56%) wykorzystywała szlak centralny, a 55% ptaków węgierskich — szlak wschodni. Pozostałe ptaki leciały szlakiem centralnym lub wschodnim, a tylko nieliczne szlakiem zachodnim (Tab. 4, 5). Można więc zakładać istnienie u tego gatunku działu wędrówkowego (ang. migratory divide) znajdującego się na terenach pomiędzy Czechami i Niemcami. Zaskakujące było stwierdzenie, że blisko 30% ptaków francuskich leciało szlakiem centralnym (Tab. 4). Obliczono także prawdopodobieństwo uzyskania wiadomości powrotnej w zależności od wybieranego przez ptaki szlaku przelotu — najwyższe było dla szlaku zachodniego (1.4%), zaś najniższe — dla centralnego (0.6%). Termin wędrówek był podobny wzdłuż wszystkich tras przelotów. Ptaki były obserwowane na lęgowiskach w czerwcu i lipcu, a od września do kwietnia na najbardziej na południe położonych terenach w obrębie zasięgu występowania (Fig. 3). Wędrówka jesienna rozpoczynała się w sierpniu, a powroty na lęgowiska można było zaobserwować jeszcze w maju. Większość danych o obrączkowanych ptakach pochodzących od osobników zastrzelonych przez myśliwych dotyczyła ptaków zaobrączkowanych w Wielkiej Brytanii, Włoszech i Francji (Fig. 4, Apendyks 3). Duża liczba wiadomości powrotnych uzyskanych od myśliwych pochodziła z sierpnia i września. Znacząca liczba ptaków została zastrzelona także podczas wędrówki wiosennej, szczególnie we Francji i w Grecji (Fig. 4, Apendyks 4). Większość informacji o zaobrączkowanych ptakach raportowanych przez myśliwych pochodziło z lat 1960-tych i 1970-tych (Apendyks 5), kiedy liczba zaobrączkowanych turkawek w poszczególnych krajach także była wysoka (Fig. 5). Stwierdzono, że myśliwi z Francji i Hiszpanii głównie polowali na ptaki z Wielkiej Brytanii i Francji, myśliwi z Włoch przede wszystkim na ptaki zaobrączkowane w tym kraju, a turkawki zastrzelone w Grecji w większości pochodziły z Czech. Biorąc pod uwagę trendy populacyjne turkawki, wydaje się, aby było mało prawdopodobne uzyskanie w przyszłości dużej liczby nowych danych pochodzących z obrączkowania. Do uzyskania danych o lęgowiskach, miejscach przystankowych podczas wędrówki i zimowiskach, oraz samej ekologii wędrówki konieczne będzie zastosowanie nowych metod, m.in. geolokatorów i innych nadajników oraz analizy izotopów stabilnych.