Podstawowy skład chemiczny, zawartość kazeiny i wartość energetyczna mleka krów rasy polskiej czerwonej, białogrzbietej i simentalskiej z uwzględnieniem ich dobowej wydajności

• Autorzy: Matwiejczuk A. , Wojcik-Saganek A. , Barlowska J.

Warianty tytułu

EN

Basic chemical composition, casein content and energy value of the milk of cows of the Polish Red, White-Backed and Simmental breeds, taking into account their daily yield

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Oceniono podstawowy skład chemiczny (białko, tłuszcz, laktoza, sucha masa), zawartość kazeiny oraz wartość energetyczną w 972 próbach mleka pobranych od 172 krów trzech ras: polskiej czerwonej (324 szt.), białogrzbietej (334 szt.) i simentalskiej (314 szt.). W analizie uzyskanych wyników uwzględniono dobową wydajność mleka, wyróżniając w każdej rasie 3 grupy: poniżej 10,0, 10,0-20,0 i powyżej 20,0 kg. Mleko pozyskane od krów o wydajności poniżej 10,0 kg charakteryzowało się istotnie najwyższą zawartością białka (3,78%) w porównaniu do dwóch pozostałych grup, tzn. o wydajności w przedziale 10,0-20,0 kg (3,48%) i powyżej 20,0 kg (3,22%). W mleku krów o wydajności dobowej poniżej 10,0 kg stwierdzono również istotnie wyższą (P≤0,01) zawartość kazeiny i tłuszczu (odpowiednio 2,48% i 4,51%) w stosunku do dwóch pozostałych grup, gdzie zawartość tych składników była zbliżona (kazeina 2,59 i 2,54%, tłuszcz 4,27 i 4,14%). Odwrotną tendencję stwierdzono dla laktozy, której zawartość wzrastała wraz ze wzrostem dobowej wydajności. Wartość energetyczna 1 kg mleka przy wydajności poniżej 10,0 kg była wyższa o około 7% w porównaniu do mleka krów z grupy III (o wydajności powyżej 20,0 kg). Najmniejsze różnice w tym zakresie zanotowano dla mleka krów simentalskich (3,9%), a wyższe dla polskiej czerwonej i białogrzbietej (odpowiednio 7,7 i 8,3%).

EN

Basic chemical composition (protein, fat, lactose and dry matter), casein content and energy value were assessed in 972 milk samples from 172 cows of three breeds: Polish Red (324), White-Backed (334) and Simmental (314). The results were analysed with respect to daily milk yield, distinguishing three groups in each breed: <10.0, 10.0-20.0 and >20.0 kg. The milk obtained from cows with yield of <10.0 kg had significantly higher protein content (3.78%) than the other two groups, i.e. 10.0-20.0 kg milk yield (3.48%) and >20.0 kg (3.22%). Higher (P≤0.01) casein content and fat content (2.48% and 4.51%) were also noted in the milk of the cows with daily yield <10.0 kg than in the other two groups, in which the content of these components was very similar (casein 2.59% and 2.54%, and fat 4.27% and 4.14%). The reverse tendency was noted for lactose content, which increased with daily milk yield. The energy value of 1 kg of milk in the case of yield <10.0 kg was about 7% higher than in the milk from group III cows (with yield >20.0 kg), with the smallest differences noted for the milk of the Simmental cows (3.9%), compared to the Polish Red and White-Backed breeds (7.7% and 8.3%).

Słowa kluczowe

PL

bydlo polskie czerwone; bydlo bialogrzbiete; bydlo simental; krowy mleczne; wydajnosc mleka; mleko krowie; sklad chemiczny; zawartosc kazeiny; wartosc energetyczna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
• Rocznik: 2015
• Tom: 11
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.85-91,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Matwiejczuk A.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Wojcik-Saganek A.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Barlowska J.

• Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

Bibliografia

• 1. AOAC, 2000 – Official Methods of Analysis. Casein Nitrogen Content of Milk. 998.06. AOAC International 32, 52.
• 2. BARŁOWSKA J., BRODZIAK A., KRÓL J., KĘDZIERSKA-MATYSEK M., LITWIŃCZUK Z., 2014 – Zawartość kazeiny w mleku krowim z region wschodniej Polski i jej zmiany w okresie 5 lat. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego 10 (1), 37-44.
• 3. BARŁOWSKA J., LITWIŃCZUK Z., WOLANCIUK A., PASTUSZKA R., 2014 – Skład chemiczny, jakość cytologiczna i przydatność technologiczna mleka krów trzech ras o umaszczeniu czerwono-białym żywionych systemem TMR. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego 10 (4), 115-124.
• 4. BARŁOWSKA J., SZWAJKOWSKA M., LITWIŃCZUK Z., KRÓL J., 2011 – Nutritional value and technological suitability of milk from various animal species used for dairy production. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety 10 (6), 291-302.
• 5. BUČEVIĆ-POPOVIĆ V., DELAŠ I., MEDUGORAC S., PAVELA-VRANČCIĆ M., KULIŠIĆ-BILUŠIĆ T., 2014 – Oxidative stability and antioxidant activity of bovine, caprine, ovine and asinine milk. International Journal of Dairy Technology 63 (3), 394-401.
• 6. CHABUZ W., LITWIŃCZUK Z., TETER W., STANEK P., BRODZIAK A., 2012 – Pokrycie potrzeb pokarmowych i koszty produkcji mleka w gospodarstwach o różnych systemach żywienia krów. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego 8 (2), 27-39.
• 7. CHABUZ W., TETER W., STANEK P., LITWIŃCZUK Z., 2013 – Ocena efektywności chowu bydła w gospodarstwach utrzymujących rodzime rasy objęte programem ochrony zasobów genetycznych. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego 9 (1), 19-28.
• 8. GREGA T., NAJGEBAUER D., SADY M., WIECHNIAK-MAŁEK M., KRASZEWSKI J., 2003 – Jakość masła oraz skrzepu podpuszczkowego pochodzącego z mleka krów różnych ras. Roczniki Naukowe Zootechniki 1, 151-159.
• 9. HIEMSTRA S.J., HAAS Y., MAKI-TANILA A., GANDINI G., 2010 – Local cattle breeds in Europe. Wageningen Academic Publisher, ss. 154.
• 10. JANUŚ E., BORKOWSKA D., 2011 – Wpływ wybranych czynników na wartość energetyczną mleka krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej oraz montbeliarde. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 5 (78), 141-149.
• 11. JANUŚ E., BORKOWSKA D., WILGOS A., CZAPLICKA M., 2012 – Evaluation of the relationship between body condition of high-yield Black-and-White Polish Holstein-Friesian cows and their productivity. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia, Sectio EE, XXX (4), 34-40.
• 12. LITWIŃCZUK Z. (red.), 2011 – Ochrona zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich i dziko żyjących. Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, ss. 295.
• 13. LITWIŃCZUK Z., BARŁOWSKA J., CHABUZ W., BRODZIAK A., 2012 – Nutritional value and technological suitability of milk from cows of three Polish breeds included in the genetic resources conservation programme. Annales of Animal Science 12, 3, 423-432.
• 14. LITWIŃCZUK Z., CHABUZ W., STANEK P., TETER W., JANKOWSKI P., 2003 – Pokrycie zapotrzebowania energetyczno-białkowego krów utrzymywanych w gospodarstwach mlecznych Lubelszczyzny. Zeszyty Naukowe Przeglądu Hodowlanego 68 (1), 199-206.
• 15. PIJANOWSKI E., DŁUŻEWSKI M., DŁUŻEWSKA A., JARCZYK A., 2009 – Ogólna technologia żywności. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa.
• 16. WÓJCIK P., MAJEWSKA A., WALCZAK J., CZUBSKA A., 2013 – Kształtowanie się cech produkcyjnych rodzimej rasy bydła polskiego czarno-białego oraz polskiego holsztyno-fryza w warunkach chowu ekologicznego. Roczniki Naukowe Zootechniki 40, 1, 15-23.