PL
Artykuł jest czwartym z serii tekstów publikowanych na tych łamach, a poświęconych problematyce finansów publicznych w ujęciu wybranych teoretyków ekonomii z przeszłości. W tekście poprzednim przedstawiliśmy dorobek w tym zakresie dwu wybitnych klasyków ekonomii z jej wczesnego okresu: Adama Smitha i Jeana Baptiste 'a Saya. Tym razem prezentujemy niektóre z koncepcji autorstwa najwybitniejszego późnego brytyjskiego klasyka - Johna Stuarta Milla. Czynimy tak w głębokim przeko¬naniu, że zarówno ranga tego myśliciela, jak i jego rozległej interdyscyplinarnej twórczości w pełni na to zasługują. Co więcej, pewne osiągnięcia myśli J. S. Milla, na polu obecnie jednoznacznie identyfikowanym jako domena par excellence finansów publicznych, okazały się uniwersalne i ponadczasowe. A zatem bezsprzecznie 'warto je przywołać i na nowo rozważyć w kontekście ich znaczenia dla 'współczesnej nauki finansów publicznych.
EN
The aim of the article is to describe some crucial aspects of John Stuart Mill's contribution to the field of the public fi¬nance. Mill argues that the laws of production may be natu¬ral laws, but the laws of distribution are created and enacted by human beings. In other words, wealth is the natural end product of labor, but the distribution of wealth is determined by the decisions and the 'will of actual people (the elite) and is not simply part of the order ofnature. Mill carries this view quite far, maintaining that human laws and institutions can and should determine how wealth is distributed. In order to distribute wealth more justly he proposes an implementation of a progressive income taxation ("Equality of taxation, the¬refore, as a maxim ofpolitics, means equality of sacrifice "). We believe that Mill's principle of equality of sacrifice still should be the main rule of taxation.