EN
This paper explores the theoretical justifications for public expenditures to support the agriculture sector and farming population. The market failure and welfare rationale for government intervention is contrasted with government failures. In addition to the normative analysis, the paper presents empirical evidence on the level of public agricultural expenditure based on cross-country data with main focus on the European Union countries. The results of own cross-country statistical analysis suggest that per capita costs of EU support to agriculture are only weakly related to the general economic development of the individual countries but this support is relatively more important for the economies of less developed EU members. A look at the fi ndings of the reviewed country studies exploring the link between public expenditure allocated to agriculture and the sector performance reveals that this way to support farming and rural economy may be effective, exerting a positive effect on growth in crop and livestock production, private-sector investments in agriculture and rural and general poverty reduction, but its impact depends on the type of expenditure.
PL
W pracy zilustrowano teoretyczne uzasadnienie wydatków publicznych na wsparcie sektora rolnego i ludności rolniczej. Korygowanie nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku oraz konieczność sprawowania przez państwo funkcji opiekuńczych, przytaczane jako argumenty za jego interwencją, skontrastowano, przez analogię do zawodności rynku, z niesprawnością państwa. Oprócz analizy normatywnej przedstawiono fakty empiryczne dotyczące wydatków publicznych na rolnictwo w różnych krajach, ze szczególnym naciskiem na państwa UE. Wyniki przeprowadzonej analizy statystycznej sugerują, że koszty wspierania rolnictwa przez UE w przeliczeniu na mieszkańca są słabo powiązane z ogólnym rozwojem gospodarczym poszczególnych krajów, ale pomoc ta ma stosunkowo większe znaczenie dla mniej rozwiniętych gospodarek UE. Z przeglądu obcych badań empirycznych dotyczących związku wydatków publicznych na rolnictwo z sytuacją ekonomiczno-finansową gospodarstw rolnych oraz ogólnym rozwojem sektora i obszarów wiejskich wynika, że ten sposób interwencji może być skuteczny, wywierając pozytywny wpływ m.in. na wzrost produkcji roślinnej i zwierzęcej, prywatne inwestycje oraz łagodzenie ubóstwa na terenach wiejskich, ale jego efekty są uzależnione od rodzaju wydatków.