Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze

• Autorzy: Wicki L. , Grontkowska A.

Warianty tytułu

EN

Changes to the importance of agribusiness in the economy and its internal structure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem opracowania jest określenie tempa zmian w agrobiznesie w Polsce w latach 1995-2013. Na podstawie danych statystycznych dokonano oceny zmiany znaczenia agrobiznesu w Polsce i jego wewnętrznej strukturze. Stwierdzono, że wartość dodana wytwarzana w agrobiznesie w Polsce zwiększyła się w ujęciu realnym o 20 mld zł, czyli o 30%. Tylko 15% tego wzrostu można przypisać rolnictwu. Udział agrobiznesu w całej gospodarce zmniejszył się z 4,1% w latach 1995-1999 do 3,1% w latach 2011-2013, czyli 0,06 p.p. rocznie. Udział rolnictwa w tworzeniu wartości dodanej brutto w ramach agrobiznesu zmniejszał się w tempie 1,1% rocznie i w latach 1995-2013 obniżył się z 59% do 49%. Wydajność pracy w całym sektorze wynosiła w 2013 roku 38% średniej dla całej gospodarki i obniżała się. W rolnictwie było to tylko 20%, a w przemyśle rolno-spożywczy 102% średniej krajowej. Bardzo wysoki był udział sektora w handlu zagranicznym – aż 13% w 2013 roku, czyli dwa razy więcej niż udział w produkcji globalnej. Agrobiznes w Polsce wciąż odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce, główną siłą napędową jego rozwoju są przetwórstwo rolno-spożywcze oraz eksport produktów żywnościowych.

EN

The aim of the study is to determine the rate of change in agribusiness in Poland in the years 1995-2013. In the analysis of statistical data published by the CSO were used. It was found that the value added generated in agribusiness in Poland increased in real terms over the period 1995-2013 by $ 20 billion, it is about 30%. Only 15% of this increase can be attributed to agriculture. In the same period, the share of agribusiness in the whole economy fell from 4.1% to 3.1%, that is by 0.06 percentage points annually. The share of agriculture in gross value added in agribusiness decreased at a rate of 1.1% per year, and its share dropped from 59% to 49% in years 1995-2013. Labour productivity in agribusiness was in 2013 at 38% of the average for the whole economy. In agriculture, labor productivity was at level of 20% of the national average. Labour productivity in agri-food industry was much higher – on the level of average for whole Polish economy. Agribusiness share in foreign trade was high, and in 2013 it was 13%, which is twice more than its share in global production. Agribusiness in Poland continues to play an important role in the economy, the main driving force of its growth is agri-food processing and export of food products.

Słowa kluczowe

PL

agrobiznes; struktura wewnetrzna; zmiany strukturalne; biogospodarka; handel zagraniczny; produkt krajowy brutto; rolnictwo; przemysl rolno-spozywczy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2015
• Tom: 102
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.20-32,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wicki L.

• Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw, Wydział Nauk Ekonomicznych, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa

autor

Grontkowska A.

• Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw, Wydział Nauk Ekonomicznych, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa

Bibliografia

• Boehlje Michael, Broring Stefanie, 2011: The Increasing Multifunctionality of Agricultural Raw Materials: Three Dilemmas for Innovation and Adoption, „International Food and Agribusiness Management Review”, t. 14, z. 2, s. 1-16.
• Boehlje Michael, Roucan-Kane Maud, Broring Stefanie, 2011: Future Agribusiness Challenges: Strategic Uncertainty, Innovation and Structural Change, „International Food and Agribusiness Review”, t. 14, z. 2, s. 53-82.
• Cieślewicz Wiesława, 2009: Elementy umiędzynarodowienia polskiego przemysłu rolno-spożywczego, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego”, t. 8(23), s. 34-40.
• Cieślewicz Wiesława, 2011: Finansowe wsparcie inwestycji w polskim przemyśle rolno-spożywczym, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego”, t. 11(26), s. 5-15.
• Daniłowska Alina, 2014: Koncepcja dóbr publicznych a rolnictwo, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Agrobiznes 2014. Problemy Ekonomiczne i Społeczne”, nr 360, s. 244-252.
• Davis John, Goldberg Ray, 1957: A concept of agribusiness, Harvard University, Boston.
• Firlej Krzysztof, 2010: Globalizacja i integracja europejska – szansa czy mit dla polskiego agrobiznesu, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej”, nr 84, s. 23-32.
• Goldberg Ray, 2008: Agribusiness. The Centenntial Global Business, Summit Report, Harvard Business School.
• Grochowska Renata, 2013: Rozwój agrobiznesu na rynkach unijnym i globalnym w perspektywie długoterminowej, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, nr 3, s. 138-142.
• Grontkowska Anna, 2012: Zmiany w wynikach produkcyjnych i ekonomicznych gospodarstw mlecznych najsilniejszych ekonomicznie w latach 2004-2009 w krajach Unii Europejskiej, „Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G”, t. 99, z. 1, s. 58-69.
• GUS, 2015: „http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/roczne-rachunki-narodowe/produkt-krajowy-brutto-w-2014-r-szacunek-wstepny,2,4.html.” www.stat.gov.pl. http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5481/2/4/1/produkt_krajowy_brutto_2005-2014.xlsx, dostęp: 11.10. 2015.
• Kapusta Franciszek, 2003: Teoria agrobiznesu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław, ISBN 83-7011-614-0.
• Kata Ryszard, 2014: Działalność banków w sferze obsługi finansowej agrobiznesu w Polsce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Agrobiznes 2014. Problemy Ekonomiczne i Społeczne”, nr 360, s. 82-90.
• Lizińska Wiesława, 2009: Wyzwania rynku unijnego wobec polskich eksporterów sektora rolno-żywnościowego, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego”, t. 8(23), s. 116-123.
• Manningen Jussi, Neminen-Sundell Riitta, Belloni Kaisa (red.), 2014: People in Bioeconomy. Sustainability, closed circles, and use of biomass woven into solutions, VTT Visions nr 4, s. 1-46.
• Mickiewicz Antoni, Mickiewicz Bartosz, 2014: Ocena przebiegu i realizacji działań zawartych w i osi „poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego” PROW 2007-2013, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Agrobiznes 2014. Problemy Ekonomiczne i Społeczne”, nr 360, s. 281-289.
• Mroczek Robert, 2007: Konkurencyjność produktów polskiego rolnictwa po wejściu do UE „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego”, t. 2(17), s. 267-276.
• Mrówczyńska-Kamińska Aldona, 2014: Struktura agrobiznesu w Polsce i jego znaczenie w gospodarce w kontekście integracji z UE. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Agrobiznes 2014. Problemy Ekonomiczne i Społeczne”, nr 360, 47-54.
• Reardon Thomas, Barrett Christopher, 2000: Agroindustrialization, Globalization, and International Development: An Overview of Issues, Patterns, and Determinants, „Agricultural Economics”, t. 23, z. 3, s. 195-205.
• Reardon Thomas, Barrett Christopher, Berdegue Julio, Swinnen Johan, 2009: Agrifood Industry Transformation and Small Farmers in Developing Countries, World Development, November 2009, t. 37, 11, s. 1717-1727.
• Rokicki Tomasz, 2013: Skala działania a organizacja transportu w przedsiębiorstwach agrobiznesu, „Polityki Europejskie, Finanse i Marketing”, t. 9(58), s. 405-415.
• Tomczak Franciszek, 2010: Rozwój nauk ekonomicznych - ujęcie historyczne i współczesność – głos w dyskusji „Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G”, t. 97, z. 2.
• Tomczak Franciszek, 2005: Gospodarka rodzinna w rolnictwie, uwarunkowania i mechanizmy rozwoju, IRWiR PAN Warszawa.
• Turebekova Bazhan, 2013: Development of the Agribusiness Sector in Kazakhstan (Rozwój sektora agrobiznesu w Kazachstanie), „Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Obszarów Wiejskich”, t. 100, z. 4, s. 125-134.
• Vashchyk Mariana, 2012: Public-Private Partnership as a Factor to Ensuring Sustainability of Agribusiness in Ukraine, „Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich”, t. 99, z. 3, s. 93-99.
• Weisser Alberto, 2008: Agribusiness. The Centenntial Global Business Summit Report. Harvard Business School.
• Wicki Ludwik, 2010: Efekty upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, s. 1-183.
• Wielicki Witold, Baum Rafał, 2008: Zmiany w zarządzaniu oraz dalszy rozwój przedsiębiorstw rolnych, „Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G”, t. 95, z 1, s. 31-41.
• Woś Augustyn, 1996: Agrobiznes. Makroekonomika. Tom 1, Wydawnictwo Key Text, Warszawa.
• Żuk Józef, 2006: Perspektywy rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej w Polsce po przystąpieniu do UE, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego”, t. 15, s. 104-114.