Wybrane aspekty metabolicznej regulacji łaknienia a ryzyko rozwoju otyłości

• Autorzy: Jablonowska-Lietz B.

Warianty tytułu

EN

Some aspects of metabolic regulation of appetite and obesity development risk

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono zarys funkcjonowania niektórych mechanizmów regulujących pobieranie pokarmu. Omówiony został system komunikacji między układem pokarmowym, tkanką tłuszczową a odpowiednimi strukturami mózgowymi, które uczestniczą w regulowaniu bilansu energetycznego organizmu. Odczuwanie łaknienia i sytości, to postawowe reakcje organizmu, świadczące o potrzebie zwiększenia lub zmniejszenia dostarczania energii pochodzącej z pożywienia. Zaburzenia w systemie komunikacji na drodze przewód pokarmowy/tkanka tłuszczowa-mózg, mogą prowadzić do wielu poważnych zaburzeń metabolicznych, będących przyczyną rozwoju otyłości i zagrożeniem dla zdrowia. Metaboliczna regulacja łaknienia dotyczy głównie fizjologii żywienia, stanowi jednak wiedzę niezwykle istotną w praktyce lekarskiej i dietetycznej.

EN

Food intake and energy expenditure are controlled by complex mechanisms, in which very important seems to be the regulation of appetite. The links between gastrointestinal tract, adipose tissue and brain which takes the part in the energy balance has been included in this study. Abnormalities such as incorrect signals in the gastrointestinal tract, adipose tissue and brain ways, may leads to many serious metabolic disorders which provides to the weight control disorders, obesity and many others morbidities. The hypothalamus is a crucial region for integrating signals from central and peripheral pathways and plays a main role in food intake and appetite control. Metabolic regulation of appetite is focused on the physiology of nutrition, but first of all it is very important in medical and dietary everyday practice.

Słowa kluczowe

PL

choroby czlowieka; otylosc; ryzyko zachorowan; metabolizm czlowieka; laknienie; termoreceptory; zagrozenia zdrowia

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2013
• Tom: 40
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.277-289,bibliogr.

Twórcy

autor

Jablonowska-Lietz B.

• Centrum Promocji Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, ul.Powsińska 61/63, 02-903 Warszawa

Bibliografia

• 1. Konturek S.J., Brzozowski T.: Metabolizm i jego regulacja. W: Fizjologia człowieka. t. I. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003, 199-219.
• 2. Rosołowska-Huszcz D.: Regulacja bilansu energii. W: Żywienie a regulacja hormonalna - wybrane zagadnienia. Warszawa, Wydawnictwo SGGW 2005, 123-146.
• 3. Suzuki K., Simpson K.A., Minnion J.S., et al.: The role of gut hormones and the hypothalamus in appetite regulation. Endocr. J., 2010, 57, 5, 359-372.
• 4. Zheng H., Lenard N.R., Shin A.C., et al.: Appetite control and energy balance regulation in the modern world: reward-driven brain overrides repletion signals. Int. J. Obes., 2009, 33, 2, 8-13.
• 5. Gawęcki J.: Spożywanie pokarmu - mechanizmy regulacyjne. W: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Pr. Zbior., J. Gawęcki., L. Hryniewiecki (red.), Warszawa, Wydawnictwo PWN 2004, 47-55.
• 6. Glass M.J., Billington C.J., Levine A.S.: Opioids and food intake: distributed functional neural pathways? Neuropeptides, 1999, 33, 5, 360-368.
• 7. Richard D., Guesdon B., Timofeeva E.: The brain endocannabinoid system in the regulation of energy balance. Best Pract. Res. Clin. Endocrinol. Metab., 2009, 23, 1, 17-32.
• 8. Ganong W.F.: Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1994.
• 9. Baranowska B.: Zaburzenia neuroendokrynne w otyłości pierwotnej. Post. Nauk Med., 1994, 7, 72-76.
• 10. Konturek S.: Neurofizjologia. W: Fizjologia człowieka, t. 4. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1998, 270-277.
• 11. Konturek S. J., Cześnikiewicz-Guzik M.: Rola osi mózgowo-jelitowej w kontroli przyjmowania pokarmu - aspekty teoretyczne i praktyczne. Ped. Współ. 2004, 6, 351-359.
• 12. Rohner-Jeanrenaud F.: A neuroendocrine reappraisal of the dual-centre hypothesis: its implications for obesity and insulin resistance. Int. J. Obes., 1995, 19, 514-534.
• 13. Billington C.J., Briggs J.E., Harker S., et al.: Neuropeptide Y in hypothalamic paraventricular nucleus: a center coordinating energy metabolism. Am. J. Physiol. 1994, 266, 1765-1770.
• 14. Valassi E., Scacchi M., Cavagnini F.: Neuroendocrine control of food intake. Nutr. Metab. Cardiovasc. Dis. 2008, 18, 2, 158-168.
• 15. Nakazato M., Murakami N., Date Y., et al.: A role for gherlin in the central regulation of feeding. Nature 2001, 409, 194-198.
• 16. Cummings D.E., Purnell J.Q., Frayo R.S., et al.: A preprandial rise in plasma ghrelin levels suggests a role in meal initiation in humans. Diabetes 2001, 50, 8,1714-1719.
• 17. Nagaya N., Kojima M., Uematsu M., et al.: Hemodynamic and hormonal effects of human ghrelin in healthy volunteers. Am. J. Physiol., Regul. Integr. Comp. Physiol., 2001, 280, 5, 1483-1487.
• 18. Shiiya T., Nakazato M., Mizuta M., et al.: Plasma ghrelin levels in and lean and obese humans the effect of glucose on ghrelin secretion. J. Clin. Endocrinol. Metab., 2002, 87, 1, 240-244.
• 19. Tanaka M., Naruo T., Muranaga T., et al.: Increased fasting plasma ghrelin levels in patients with bulimia nervosa. Eur. J. Endocrinol., 2002, 146, 6, 1-3.
• 20. Hansen T.K., Dall R., Hosoda H., et al.: Weight loss increases circulating levels of ghrelin in human obesity. Clin. Endocrinol. 2002, 56, 2, 203-206.
• 21. Otto B., Cuntz U., Fruehauf E., et al.: Weight gain decreases elevated plasma ghrelin concentrations of patients with anorexia nervosa. Eur. J. Endocrinol., 200, 145, 5, 669-673.
• 22. English P.J., Ghatei M.A., Malik I.A., et al.: Food fails to suppress ghrelin levels in obese humans. J. Clin. Endocrinol. Metab., 2002, 87, 2984.
• 23. Sakata I., Sakai T.: Ghrelin cells in the gastrointestinal tract. Int. J. Pept., 2010, 1-7.
• 24. Ciriallo J., Rosas-Arellano M.P., Solan-Flores L.P., et al.: Identification of neurons containing orexin-B (hypocretin-2) immunoreactivity in limbic structures. Brain Res., 2003, 967, 123-131.
• 25 Taylor M.M.., Samson W.K.: The other side of orexins: endocrine and metabolic actions. Am. J. Physiol. Endocrinol. Metab. 2003, 284, 13-17.
• 26. Takano S., Kanai S.: Orexin - A does not stimulate food intake in old rats. Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol., 2004, 28, 1182-1187.
• 27. Little J., Horowitz M., Feinle-Bisset C.: Role of cholecystokinin in appetite control and body weight regulation. Obes. Rev., 2005, 6, 297-306.
• 28. Kissileff H.R., Pi-Sunyer F.X., Thornton J., et al.: Cholecystokinin decreases food intake in man. Am. J. Clin. Nutr., 1981, 34, 154-160.
• 29. Crawley J.N., Beinfeld M.C.: Rapid development of tolerance to the behavioural actions of cholecystokinin. Nature 1983, 302, 703-706.
• 30. Hillebrand J.J.G., Wied D., Adan R.A.H.: Neuropptides, food intake and body weight regulation: a hypothalamic focus. Peptides 2002, 2, 2283-2306.
• 31. Campos R.V., Lee Y.C., Drucker D.J.: Divergent tissue-specific and develop-mental expression of receptors for glucagon and glucagon-like peptide- 1 in the mouse. Endocrinology, 1994, 134, 2156-2164.
• 32. Vetulani J.: Uzależnienia lekowe: mechanizmy neurobiologiczne i podstawy farmakoterapii. Alkoholizm i Narkomania, 2001, 1, 14, 13-58.
• 33. Flynn F.W., Robillard L.: Inhibition of ingestive behavior following fourth ventricle bombesin injection in chronic decerebrate rats. Behav. Neurosci., 1992, 106, 6, 1011-1014.
• 34. Korner J., Leibel R.: To eat or not to eat - how the gut talks to the brain. New. Eng. J. Med. 2003, 349, 926-928.
• 35. Kochan Z., Karbońska J.: Wydzielnicza funkcja tkanki tłuszczowej. Post. Biochem., 2004, 50, 256-270.
• 36. Walczewska A.: Leptyna - nowy hormon. Endokrynol. Pol., 2000, 51, 125-148.
• 37. Prolo P., Wong M.L., Licinio J.: Leptin. Int. J. Biochem. Cell Biol., 1998, 30, 12,1285-1290.
• 38. Jabłonowska-Lietz B., Wrzosek M., Nowicka G.: Czy cukier może uzależniać? Ścieżkami mózgowego układu nagrody. Żyw. Człow. Metab., 2012, 4, 276-281.
• 39. Kunos G., Osei-Hyiaman D., Liu J.: Endocannabinoids and the control of energy homeostasis. J. Biol. Chem., 2008, 28, 283, 48, 33021-33025.
• 40. Cota D., Tschöpa M.H., Horvathb T.L., et al.: Cannabinoids, opioids and eating behavior: The molecular face of hedonism. Brain Res. Rev., 2006, 51, 85-107.
• 41. Motaghedi R., Lipman E.G., Hogg J.E., et al.: Psychiatric adverse effects of rimonabant in adults with Prader Willi syndrome. Eur. J. Med. Genet., 2011, 54, 1, 14-18.