EN
The subject of the research was unidimensional indices (characteristics) of mineral soil particle size distribution: mass fractal dimension of soil particle size distribution, grain-size distribution index, mean particle diameter and the product of the two latter. Among the four above-mentioned indices, the three former are known from previous studies and the latter was proposed by the authors. The work is an attempt to answer the question which of these indices best describes the granulometric composition of mineral soils as a factor differentiating the species composition of vegetation. The experimental area was a one hectare fallow composed of soils of five different tex-tural classes. The ruderal plant cover of the fallow was mechanically destroyed and several dozen semi-natural grassland species were sown on bare soil. The seeds were thoroughly mixed and evenly distributed over the entire experimental area. Then, 39 permanent plots were regularly deployed across the experimental area. In the following year, the frequency of the emerging seedlings and juveniles of the sown plant species was estimated and the texture of the soil surface layer was ana-lysed in the permanent plots. Statistical analysis performed by fuzzy set ordination method indicated that the product of grain-size distribution index and mean particle diameter is the most appropriate unidimensional granulometric characteristic of the soil particle size distribution as a plant commu-nity assembly driver.
PL
Przedmiotem pracy są jednoliczbowe wskaźniki (charakterystyki) rozkładu granulometrycznego gleby mineralnej: masowy wymiar fraktalny rozkładu granulometrycznego, średnia statystycznie średnica cząstek, wskaźnik uziarnienia oraz iloczyn średniej statystycznie średnicy cząstek przez wskaźnik uziarnienia. Pierwsze trzy z czterech ww. wskaźników są znane z dotychczasowej litera-tury, zaś ostatni został zaproponowany przez autorów. Praca stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, które z tych wskaźników najlepiej opisują skład granulometryczny gleby mineralnej jako czynnik różnicujący kompozycję gatunkową szaty roślinnej. Obiekt doświadczalny stanowił odłóg o areale 1 ha, obejmujący gleby z pięciu różnych podgrup granulometrycznych. Na odłogu mechanicznie zniszczono synantropijną szatę roślinną, a na nagą glebę wysiano nasiona kilkudziesięciu gatunków roślin łąkowych i murawowych. Wysiewane nasiona były dokładnie zmieszane i zostały równomiernie rozprowadzone na całej powierzchni obiektu doświadczalnego. Na odłogu rozmieszczono regularnie 39 stałych poletek, a w ko-lejnym roku oszacowano na nich frekwencję siewek wysianych gatunków roślin i oznaczono rozkład granulometryczny wierzchniej warstwy gleby. Test statystyczny przeprowadzony metodą porządkowania rozmytego wykazał, że najbardziej odpowiednią jednoliczbową charakterystyką rozkładu granulometrycznego gleby jako czynnika fitoekologicznego jest zaproponowany przez autorów iloczyn średniej statystycznie średnicy cząstek przez wskaźnik uziarnienia.