Oddziaływanie wieloletniego zróżnicowanego nawożenia obornikiem i azotem na zawartość niektórych makro- i mikroelementów w rzepaku jarym w czasie wegetacji

• Autorzy: Rabikowska B. , Piszcz U.

Warianty tytułu

EN

Effect of long-term differentiated farmyard manure and nitrogen fertilization on some micro- and macroelement contents in spring rape during vegetation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W statycznym doświadczeniu polowym założonym na glebie płowej typowej (gl·gś), oceniano współdziałanie wzrastających dawek azotu oraz nawożenia obornikiem na zawartość makro- i mikroelementów w rzepaku jarym. Nadziemne części roślin pobrano w 23. roku prowadzenia badań, w fazie końca kwitnienia rzepaku, z czterech poziomów nawożenia azotem (N₀; N₁; N₂; N₃. N₁ = 50 kg·ha⁻¹) na tle nawożenia obornikiem raz na 4 lata dawką 60 t·ha⁻¹ oraz kontroli (bez obornika). W warunkach długoletniego stosowania wyłącznie nawożenia mineralnego stwierdzono, w nadziemnych częściach rzepaku jarego w fazie kwitnienia, do 9% mniejszą zawartość oznaczanych makroelementów oraz o około 60% większą zawartość Mn i Zn, niż na okresowym nawożeniu obornikiem. Stosowanie obornika przyczyniło się do znacznego rozszerzenia się stosunków: N : Mn, P : Zn i K : Mn. Wieloletnie wzrastające nawożenie azotowe powodowało zwiększenie się koncentracji N, K, Cu, Zn i Mn, w częściach nadziemnych rzepaku jarego, przy czym wpływ azotu malał w szeregu: Mn > N > Cu > K > Zn. Rosnące nawożenie azotowe przyczyniało się do rozszerzenia stosunku N : P oraz zawężenia stosunków: N : Mn, P : Zn i K : Mn. Liście górne rzepaku jarego zawierały w warunkach badań więcej azotu, fosforu, magnezu i miedzi, natomiast mniej potasu i wapnia niż liście dolne. Liście rzepaku nawożonego azotem charakteryzowały się znacznie większą zawartością azotu, potasu i manganu, a w warunkach nawożenia wyłącznie mineralnego również miedzi i cynku niż odpowiednie liście roślin nienawożonych azotem.

EN

In the static field experiment carried out on typical lessive soil (light loam·medium loam) the interaction of increasing doses nitrogen and farmyard manuring on macro- and microelement contents in spring rape were estimated. The aboveground parts of rape plants were taken in 23-th year of experiment, in stage of end flowering, from plots of four nitrogen fertilization levels (N₀; N₁; N₂; N₃, N₁ = 50 kg·ha⁻¹) against a background of farmyard manuring 60 t·ha⁻¹ once in crop rotation (four years) as well as a control (without FYM). At only mineral fertilization in aboveground plant parts of flowering spring rape 9% decrease of tested macroelement were found at about 60% higher contents of Mn and Zn in comparison to FYM fertilization. Applied FYM significantly widened N : Mn, P : Zn and K : Mn ratios. Long-term increasing fertilization rates with nitrogen rose the concentration of N, K, Cu, Zn and Mn in spring rape, at the effect nitrogen fertilization decreasing in following rank: Mn > N > Cu > K > Zn. Increased nitrogen doses widened N : P ratio as well as narrowed N : Mn, P : Zn and K : Mn ratios. Upper leaves of spring rape contained more N, P, Mg and Cu, however less K and Ca, than the lower leaves. Rape leaves fertilized with nitrogen contained significantly more N, K and Mn, under conditions of mineral fertilization only-also Cu and Zn, than comparable plants leaves not fertilized with the nitrogen.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2000
• Tom: 471
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.485-494,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rabikowska B.

• Katedra Chemii Rolniczej, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, ul.Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław

autor

Piszcz U.

• Katedra Chemii Rolniczej, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Wrocław

Bibliografia

• Bergmann W. 1983. Ernahrungsstorungen bei Kulturpflanzen. VEB. G. Fisher Verlag. Jena: 304.
• Czarnowska K., Gawrońska-Kulesza A. 1997. Badania nad zawartością Fe, Mn, Zn i Cu w różnych fazach rozwojowych jęczmienia jarego i rzepaku ozimego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 439: 177-183.
• Gorlach E., Gambuś F. 1992. Mikroelementy w nawożeniu roślin: potrzeby i stosowanie. Mat. VII Symp. pt. „Mikroelementy w rolnictwie”, AR Wrocław, 16-17 IX 1992: 13-19.
• Grzebisz W., Szczepaniak W., Musolf R., Biber M. 2000. Zawartość mikroelementów w rzepaku jarym uprawianym w warunkach stresu potasowego i symulowanego stresu wodnego, w: Zbilansowane nawożenie rzepaku (aktualne problemy). W. Grzebisz (red.) Wyd. AR Poznań: 197-204.
• Jurkowska H., Wiśniowska-Kielian B., Rogóż A., Wojciechowicz T. 1990. Wpływ dawki azotu na zawartość składników mineralnych w różnych gatunkach roślin. Cz. II. Mikroelementy. Zesz. Nauk. AR Kraków 247, Rol. 29: 51-64.
• Muśnicki Cz., Toboła P. 2000. Stan i perspektywy uprawy roślin oleistych w Polsce, w: Zbilansowane nawożenie rzepaku (aktualne problemy). W. Grzebisz (red.) Wyd. AR Poznań: 255-259.
• Muśnicki Cz., Horodyski A. 1990. Projekt klucza do oznaczania stadiów rozwojowych rzepaku ozimego, w: Rośliny oleiste, wyniki badań 1989. Zesz. Probl. IHAR 1: 152-156.
• Rabikowska B. 1999a. Oddziaływanie długoletniego nawożenia obornikiem i azotem na plonowanie i zawartość podstawowych makroskładników w kukurydzy. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 218-231.
• Rabikowska B. 1999b. Nagromadzanie miedzi manganu i cynku przez kukurydzę w warunkach wieloletniego zróżnicowanego nawożenia obornikiem i azotem mineralnym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 205-217.
• Rębowska Z. 1983. Wpływ nawożenia NPK, wapnowania i nawadniania na pobieranie kilku mikroelementów przez pszenicę ozimą i rzepak ozimy. Pam. Puławski 80: 33-47.
• Rębowska Z., Kusio M. 1986. Wpływ nawożenia NPK i wapnowania gleby na pobieranie i zawartość mikroelementów (B, Cu, Mn, Zn, Mo) w wybranych roślinach uprawnych. Mat. Symp. pt. „Wpływ nawożenia na jakość plonów”, ART Olsztyn 24-25 VI 1986: 63-69.
• Sienkiewicz-Cholewa U., Gembarzewski H. 1996. Stan zaopatrzenia w mikroelementy rzepaku ozimego z pól wysokoprodukcyjnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 365-370.
• Szukalski H., Sikora H. 1988. Kształtowanie się zawartości mikroelementów w rzepaku ozimym w zależności od poziomu żywienia roślin azotem. Zesz. Probl. IHAR: 65-69.
• Szukalski H., Sikora H., Szukalska-Gołąb W., Polewicz H. 1985. Charakterystyka niektórych odmian i rodów rzepaku ozimego pod względem zawartości makro- i mikroelementów. Biul. IHAR 157: 99-104.