Preservation of river valleys in Wielkopolska in the landscape perception terms – the case of the Valley of Samica Kierska River

• Autorzy: Raszeja E. , Skora A.

Warianty tytułu

PL

Ochrona dolin rzecznych Wielkopolski w aspekcie percepcji krajobrazu na przykładzie Doliny Samicy Kierskiej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

River valleys, apart from their natural values, have unique visual features. The perception of landscape is mainly determined by its spatial structure. Contemporary scientific research confirms significant compliance in the terms of ecological and aesthetic evaluations. The paper presents the results of the research carried out by the authors in the Valley of Samica Kierska River in Wielkopolska which is an area protected as a part of Natura 2000 network. There were three main objectives of the research: 1) an analysis of the relations between spatial structure and visual perception of landscape in the Valley of Samica Kierska River, 2) a comparison of the expert evaluation of the visual values with public aesthetic preferences towards landscape, 3) an assessment of the potential effectiveness of the existing conservation methods in Natura 2000 network for the preservation of landscape visual features.

PL

Doliny rzeczne, poza wartościami przyrodniczymi, posiadają wyjątkowe walory wizualne. Percepcja krajobrazu jest determinowana przez jego strukturę przestrzenną, a współczesne badania potwierdzają znaczącą zgodność w zakresie ocen ekologicznych i estetycznych. Artykuł prezentuje wyniki badań przeprowadzonych przez autorki na obszarze Natura 2000 w Dolinie Samicy Kierskiej w Wielkopolsce. Celem badań była analiza relacji między strukturą przestrzenną a percepcją krajobrazu, weryfikacja eksperckiej oceny walorów wizualnych z oceną społeczną oraz wskazanie potencjału istniejących instrumentów ochronnych dla zachowania walorów wizualnych krajobrazu.

Słowa kluczowe

EN

Wielkopolska region; river valley; Samica Kierska River; nature preservation; landscape preservation; landscape perception

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2018
• Tom: 17
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.53-65,fig.,ref.

Twórcy

autor

Raszeja E.

• Department of Architecture and Urban Planning, Faculty of Architecture and Design, University of the Arts, al.Marcinkowskiego 29, 60-967 Poznan, Poland

autor

Skora A.

• Department of Landscape Architecture, Faculty of Horticulture and Landscape Architecture, Poznan University of Life Sciences, Dabrowskiego 159, 60-594 Poznan, Poland

Bibliografia

• Appleton, J. (1975). The experience of landscape. John Wiley, Londyn
• Bell, P.A., Greene, Th. C., Fischer, J. D, Baum, A. (2004). Psychologia środowiskowa. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Bernat, S. (2010). Doliny rzeczne i ich percepcja. W: Plit, J. (red). Krajobrazy kulturowe dolin rzecznych. Potencjał i wykorzystanie. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 13, Sosnowiec, 167–178.
• Bogdanowski, J. (1976). Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Wyd. PAN, Wrocław.
• Daniel, T.C., Boster R. (1976). Measuring landscape. The scenic beauty estimation method. USDA Forest Service Research Paper Rm-167.
• Forczek-Brataniec, U. (2008). Widok z drogi. Krajobraz w percepcji dynamicznej. Wydawnictwo Elamed, Katowice
• Fry, G., Tveit, M. S., Ode, A., Velarde, M.D. (2008). The ecology of visual landscapes: Exploring the conceptual common ground of visual and ecological landscape indicators. Science Direct, Ecological Indicators, 9, 933–947.
• Gobster, P.H., Nassauer, J.I., Daniel, T.C., Fry, G. (2007). The shared landscape: what does aesthetic do with ecology? Landscape Ecology, 22, 956–972.
• Kaplan, R., Kaplan, S. (1989). The experience of nature: A psychological perspective. Cambridge University Press, New York.
• Kijowski, A., Rączkowski, W. (2007). Przekształcenia sieci osadniczej dolin rzecznych w Wielkopolsce i ich rola w planowaniu przestrzennym. W: Myga-Piątek U. (red), Doliny rzeczne, przyroda – krajobraz – człowiek. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 7, Sosnowiec, 301–311.
• Krzymowska-Kostrowicka, A. (1999). Przyrodniczo-kulturowa percepcja rzek ze szczególnym uwzględnieniem turystyki i rekreacji. W: Kołtuniak J. (red.), Rzeki – kultura - cywilizacja – historia, t. 8, Katowice, 141–157.
• Nowakowska, J. (2014). Rozwój obszarów wiejskich w latach 2014-2020 ze szczególnym uwzględnieniem wsparcia innowacji i doradztwa. CDR O/Kraków, Kraków
• Ode, A., Tveit, M.S., Fry, G. (2008). Capturing landscape visual character using indicators: touching base with landscape aesthetic theory. Landscape Research, 1(33), 89–117.
• Ozimek, P., Böhm, A, Ozimek, A., Wańkowicz, W. (2013). Planowanie przestrzeni o wysokich walorach krajobrazowych przy użyciu cyfrowych analiz terenu wraz z oceną ekonomiczną. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• Pietrzak, M. (1998). Syntezy krajobrazowe – założenia, problemy, zastosowania. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Raszeja, E. (2002). Procedury i instrumenty kształtowania krajobrazu na obszarach wiejskich Wielkopolski w aspekcie integracji z Unią Europejską. Studioteka Zarysy, Poznań.
• Raszeja, E. (2013). Ochrona krajobrazu w procesie przekształceń obszarów wiejskich. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
• Sas-Bojarska, A. (2010). Rospuda – studium ochrony i kształtowania krajobrazu. Architektura Krajobrazu, 1, 18–24.
• Sazońska, B. (2015). Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne. CDR w Brwinowie, Radom
• Skalski, J., 2007, Analiza percepcyjna krajobrazu jako działalność twórcza, inicjująca proces projektowania. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Smulczyńska, H. (2015). Koncepcja zagospodarowania tras i punktów widokowych w dolinie Samicy. Praca inżynierska wykonana pod kierunkiem dr hab. inż. arch. Elżbiety Raszei w Katedrze Terenów Zieleni i Architektury Krajobrazu na Wydziale Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
• Tress, G., Tress, B., Fry, G. (2007). Analysis of the barriers to integration in landscape research projects. Land Use Policy, 24, 374–385.
• Legal acts and documents
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 marca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Dz.U. z 2015 r., poz. 415.
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 kwietnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Dz.U. z 2017 r., poz. 806.
• Standardowy Formularz Danych dla obszaru PLB300013 z 2017 r. pobrany ze strony http://crfop.gdos.gov.pl/
• Instrukcja wypełniania Standardowych Formularzy Danych z 2012 r. wraz z załącznikami pobrana ze strony http://natura2000.gdos.gov.pl/
• Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Poznania z 2014 r.
• Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy Oborniki z 2011 r.
• Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy Suchy Las z 2016 r.
• Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy Rokietnica z 2011 r. wraz ze zmianami z 2016 r.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Dz.U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880.
• Ustawa z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Dz.U. z 2015 r., poz. 308.
• Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Dz.U. z 2015 r., poz. 349.

Identyfikatory

DOI

10.15576/ASP.FC/2018.17.1.53