Wpływ efektu brzegowego drogi na cechy drzewostanów sosnowych Puszczy Noteckiej

• Autorzy: Grajewski S.M. , Mizera P.

Warianty tytułu

EN

Edge-effect of the road on the Scots pine stands characteristics in the Notecka Forest

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The development of the transportation network brings both benefits and threats. Much attention is paid to soil contamination with trace elements, difficulties in animal migration, noise propagation or synanthropisation of the vegetation cover. This paper deals with the effect of provincial road No. 150 on inventory characteristics of neighboring Scots pine stands in the Notecka Forest (western Poland) – one of the larger forest complexes in Europe. Twelve rectangular experimental sites were established perpendicular to the road axis, called belt transects. Each transect consisted of 3−4 plots located at different distances from the pavement edge (fig.). Measurements and estimations were recorded for the plots. Values from all belt transects were approximated within plots at the same distance from the road and then compared using statistical methods. Observations were conducted in Scots pine stands growing on fresh coniferous forest (Bśw) and fresh mixed coniferous forest (BMśw) sites. Reduced stand density that resulted in decreased basal area, volume and growth rates were observed in the immediate vicinity of the road compared to the forest interior. Individual trees were thicker, but more often burdened with defects decreasing timber value. Any considerable effect of the road on tree height wasn't observed. The above mentioned changes were more evident in poorer habitat conditions, while the location in relation to the road had no significant effect. Modified lighting conditions are probably the main cause of these changes. At the edge of Scots pine stands in the Notecka Forest, a unique ecotone has formed under the influence of the provincial road.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; Puszcza Notecka; drogi publiczne; drogi o malym natezeniu ruchu; oddzialywanie na srodowisko; efekt brzegowy; drzewostany sosnowe; cechy taksacyjne; zasobnosc drzewostanu; miazszosc drzew

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2016
• Tom: 160
• Numer: 11
• Opis fizyczny: s.915-922,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Grajewski S.M.

• Katedra Inżynierii Leśnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Wojska Polskiego 71C, 60-625 Poznań

autor

Mizera P.

• Katedra Inżynierii Leśnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Wojska Polskiego 71C, 60-625 Poznań

Bibliografia

• Bernhardt M., Fischer A., Kirchner M., Jakobi G. 2004. Impact of motorways on adjacent coniferous forest communities. W: Otte A., Simmering D., Eckstein L., Holzel N., Waldhardt R. [red.]. Eco-complexity and dynamics of the cultural landscape. Proceedings of the 34th Annual Conference of the Ecological Society of Germany, Austria and Switzerland.
• Bignal K. L., Ashmore M. R., Headley A. D., Stewart K., Weigert K. 2007. Ecological impacts of air pollution from road transport on local vegetation. Applied Geochemistry 22: 1265-1271.
• Borecki T., Keczyński A. 1992. Atlas ubytku aparatu asymilacyjnego drzew leśnych. Wyd. ATUT, Warszawa.
• Borecki T., Piekutin J., Wójcik R. 2006. Wpływ ciągów komunikacyjnych na wartość drzewostanów. Sylwan 150 (10): 39-49.
• Borecki T., Stępień E., Miścicki S., Nowakowska J., Wójcik R. 1997. Wpływ dróg szybkiego ruchu na wybrane elementy taksacyjne drzewostanów sosnowych. Sylwan 141 (11): 37-48.
• Borecki T., Wójcik R. 2003. Kształtowanie ekosystemów leśnych w bezpośrednim sąsiedztwie ciągów komunikacyjnych. W: Miler A. T. [red.]. Kształtowanie i ochrona środowiska leśnego. Wyd. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań. 441-449
• Borowski M. 1971. Tablice przyrostu miąższości strzał sosny starszych klas wieku. Folia Forestalia Polonica, Seria A, Leśnictwo 17: 1-83.
• Corney P. M., Le Duc M. G., Smart S. M., Kirby K. J., Bunce R. G. H., Marrs R. H. 2006. Relationships between the species composition of forest field-layer vegetation and environmental drivers, assessed using a national scale survey. Journal of Ecology 94: 383-401.
• Czerniak A., Poszyler-Adamska A., Kayzer D. 2007. Ocena propagacji hałasu komunikacyjnego na terenach zadrzewionych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 1: 67-79.
• Czuraj M., Radwański B., Strzemeski S. 1960. Tablice miąższości drzew stojących. PWRiL, Warszawa.
• Delgado J. D., Arroyo N. L, Arévalo J., Fernandez-Palacios J. M. 2007. Edge effects of roads on temperature, light, canopy cover, and canopy height in laurel and pine forests (Tenerife, Canary Islands). Landscape and Urban Planning 81: 328-340.
• Dudek A., Michalak K., Płotkowski L. 1997. Produkcyjne i ekonomiczne konsekwencje wpływu dróg szybkiego ruchu na wybrane drzewostany sosnowe. Mat. Konferencji Naukowo-Technicznej „Autostrady a lasy”, Poznań.
• Eigenbrod F., Hecnar S. J., Fahrig L. 2008. Accessible habitat: an improved measure of the effects of habitat loss and roads on wildlife populations. Landscape Ecology 23: 159-168.
• Forman R. T. T., Alexander L. E. 1998. Roads and their major ecological effects. Annual Review of Ecology and Systematics 29: 207-231.
• Gałka B. 2010. Zawartość metali ciężkich w glebach przy drodze krajowej nr 5 w rejonie Trzebnicy. Zeszyty Proble-mowe Postępów Nauk Rolniczych 547: 111-120.
• Garcia-Gonzalez C., Campo D., Pola I. G., Garcia-Vazquez E. 2012. Rural road networks as barriers to gene flow for amphibians: Species-dependent mitigation by traffic calming. Landscape and Urban Planning 104: 171-180.
• Giefing D. F., Karaszewski C., Ziemski Z. 2003. Wpływ szlaków zrywkowych założonych w czasie czyszczeń późnych na kształtowanie się niektórych cech drzew. Sylwan 147 (3): 11-18.
• Hawbaker T. J., Radeloff V. C., Clayton M. K., Hammer R. B., Gonzalez-Abraham C. E. 2006. Road development, housing growth, and landscape fragmentation in northern Wisconsin: 1937-1999. Ecological Applications 16: 1222-1237.
• Horák J., Novák J. 2003. Effect of stand segmentation on growth and development of Norway spruce stands. J. For. Sci. 55: 323-329.
• Koivula M. J., Vermeulen H. J. W. 2005. Highways and forest fragmentation – effects on carabid beetles (Coleoptera, Carabidae). Landscape Ecology 20: 911-926.
• Kopecký K. 1978. Einfluss der Strassen auf die Synanthropisierung der Flora und Vegetation nach Beobachtungen in der Tschechoslowakei. Folia Geobotanica i Phytotaxonomica 23: 145-171.
• Kuitunen M. T., Viljanen J., Rossi E., Stenroos A. 2003. Impact of busy roads on breeding success in pied flycatchers Ficedula hypoleuca. Environmental Management 31: 79-85.
• Marcantonio M., Rocchini D., Geri F., Bacaro G., Amici V. 2013. Biodiversity, roads, landscape fragmentation: Two Mediterranean cases. Applied Geography 42: 63-72.
• Mizera P. 2011. Wpływ drogi wojewódzkiej nr 150 na wybrane cechy taksacyjne drzewostanów sosnowych Nadleśnictwa Sieraków. Maszynopis pracy dyplomowej. BG UP w Poznaniu.
• Neher D. A., Asmussen D., Lovell S. T. 2013. Roads in northern hardwood forests affect adjacent plant communities and soil chemistry in proportion to the maintained roadside area. Sci. of the Total Environment 449: 320-327.
• Olander L. P., Scatena F. N., Silver W. L. 1998. Impacts of disturbance initiated by road construction in a subtropical cloud forest in the Luquillo experimental forest, Puerto Rico. Forest Ecology and Management 109: 33-49.
• PN-D-95017:1992. 1992. Drewno wielkowymiarowe iglaste. Wymagania jakościowo-wymiarowe.
• Podgórski M. 2001. Podstawy wyceny lasów. Zach. Centrum Organizacji, Zielona Góra.
• Sheate W. R., Taylor R. M. 1990. The effect of motorway development on adjacent woodland. Journal of Environmental Management 31 (3): 261-267.
• Stempski W. 2013. Wpływ szlaków zrywkowych na potencjał produkcyjny drzewostanu, cechy biometryczne i przyrosty drzew oraz wybrane wskaźniki jakości technicznej drewna drzew na pniu. UP w Poznaniu. Rozprawy Naukowe 464: 1-115.
• Suárez-Esteban A., Delibes M., Fedriani J. M. 2013. Unpaved road verges as hotspots of fleshy-fruited shrub recruitment and establishment. Biological Conservation 167: 50-56.
• Szyszlak-Bargłowicz J., Słowik T., Zając G., Piekarski W. 2013. Inline Plantation of Virginia Mallow (Sida hermaphrodita R.) as Biological Acoustic Screen. Annual Set The Environment Protection 15: 524-537.